Тілеу
Өмір деген сынақта
күн кештім күліп, жылап та.
Тұрсам да сайдың түбінде,
ұмтылдым тау деп қыратқа.
Қандай ғажап біреуді жақсы көрген,
жақсы көріп, сенделген тасты жолмен;
рақаттың уымен өлең жазған;
бала өсірген немесе бас жіп өрген!
Таразы. Шөп сарғайған. Күн жайдары.
Әндеткен сыбызғы үнді қурайлары.
Жайлаудан көшіп қонған ауыл түгел
күздікке үйді де ықшам ыңғайлады.
Сеңсең тон, саптама етік, түлкі тымақ,
тазы ертіп аңшы шықты, бүркітін ап.
Омбы қар. Қыстау маңы жайбарақат.
Қарайды айналаға Күн шытынап.
Өлең жазам Мұқаң ата, сен үшін,
Ашылды ғой екінші бір тынысым.
Қазақтың махаббатын тербеген,
Поэтсің сен, баға жетпес біз үшін!
Киелі өлке, құтты аймақ,
көлбеген маңғаз таулары
басына әппақ бұлт байлап,
көркімен жанды баурады.
Өзбекәлі аға дүние салғанда…
Маңдайына біткен халқымның
дара тұлға едің, жан аға.
Сөнгендей көкте алтын Күн,
Ардақты әке, асыл жар жанұяға,
сіздей адам болса ғой әр ұяда…
Біз қиналсақ, "қарағым" деуші едіңіз,
жүрмін Сізді сағынып, Әди аға!
Дүниеден өтті бір алып,
дүниеден өтті дара аға,
көсем боп, сосын сыналып,
жайсаңдықтан таймай сонда да,
Күн кешіп келеді елім былағайлы,
тумады бізге әйтеуір күн арайлы.
Мариям – ақын апам марқұм маған,
айтып еді жылап тұрып мына жайды.
Абай аға!
Биікте ме – қайда жүр аруағың?
Құлағыңа жете ме шағым-әнім?
Көкті кезіп іздер ем – жерде мені
Мұңдасым да қалмады, сырласым да,
жалғыз қалып отырмын қыр басында.
Бас қамы мен ас қамы – ойлайтыны
жан берісер досың ба, құрдасың ба?
Армысың,
Атырау іргелім –
мұнайлы жерім, мұңды елім,
арын күй, асқақ жырлы елім,
Патша-күн, жұлдыз емес,
көртышқан құндыз емес.
Күн-жалын лапылдаған,
жоламас ақылды адам –
Мынау заман, Абай-ау, неткен заман,
адалдықты маңдайға тепкен заман.
Кедей-кепшік тентіреп тірлік кешіп,
біздің елден береке кеткен заман.
Бөленгендей аспан нұрға
Күй кешкенмін күнілгері.
Жанарыңнан жасқандым да,
тұла бойым дірілдеді.
Саясат – сайқал бір әлем,
жайдақ сөз, арбау, бұлтару.
Сүлдерін сүйреп жүр әрең
қорғаушым жалғыз – жыр-қару.
Сол бір кеш Ақшоқының етегінде,
қимадым қоштасуға кетерімде.
Қалқыса аспанынан ән арылмай
көрікті болады екен дала мұндай!
Бар еді жыр-пырағым Шабыт деген,
жалында ойнаушы едім жанып денем,
үркектеп қарайтындай маған бүгін,
шабытым жырақтады не ғып менен?
Қара бұлтқа кенеттен соғылды Күн:
құлады аққу. Қиды екен жолыңды кім?
Аққу-ана отырды ұясында
бауырымен тербетіп көгілдірін.
-…ол жат еді: жаттың тілін, халқын да
жеккөргеннен өт құйылып алқымға,
ұлтымыздың ары болған ақынның
көре алмады даңқын да.
Бәйгеге қосып ақын алатайын
сапарда Атырауда ем. Жазатайым
бір топ жан келіп жетті Алматыдан –
шетінен «сен тұра тұр, мен атайын».
— Не еткен ғасыр бітпейтін!
Қашан сенің жұт кейпің,
жоғалады кара жерден мәңгілік?
Жеткен жоқ па ойқастауың жанды үгіп?!
Ортасы өзге, арманы бір, жан аға!
Қанша ғасыр жатыр сұлап арада,
қаншама сыр жырың құйды санама!
Жырларыңды оқысам да тамсана,
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі