Өлең, жыр, ақындар

Менің момын жеңешем

Қырдан көрдік көп егін...
Көзбен шолып келемін
Көк теңіздей көлбеген
Көз жеткісіз көлемін.

Толық

Комбайншы Прокофий Нектов

Көтерілмес
Арыстан да қансырап,
Құласа бір екі аяқтан айрылып.
Мертіккенде,

Толық

Жылқы туралы

Біздің ел ертеден-ақ жылқы баққан,
Қолға алғаш үйретіп, ноқта таққан.
Жүйріктерін ішінде таңдап мініп,
Сын сағатта ерлері жауға шапқан.

Толық

Кездесу

Кездесті бұл екеуі
Түн ішінде құмда бір.
Бұрылып қалай өтеді?—
Қалың оба, сұр дауыл.

Толық

Гвардияшылар

Кездесті олар көкше белде, кең үстін
Жапқан жасыл желеңдері егістің.
Гвардия туын көкке көтеріп,
Бейбіт қырда қалықтады Жеңіс күн.

Толық

Ерулік

Түлегендей бүгін жаңа тұл адыр,
Үстіндегі тіршіліктің тың бәрі.
Жас өмірден құйылғандай тыңға нұр,
Далам жаңа жастық жырын тыңдады.

Толық

Айырылыспайтындар

Соңғы емтихан берілді. Бұлар шат
Студентше сүйген жақсы өмірді,—
Алда қызық — жас махаббат, болашақ.
Жас өмірдің шаттығына сенімсің,

Толық

Комсомол көктемі

Келді міне, қырларыма ағылған
Поездарға жаңа толқын күй еріп,
Біздің дала сілкінді сол дабылдан
Қырға жаңа өмір келді тиеліп.

Толық

Хош келдіңіз, көріңіз

Хош келдіңіз, көріңіз
Аралап түгел қараңыз —
Таң-тамаша жеріміз,
Қырында талай бар аңыз.

Толық

Өлкеме бардым сонырқап

Өлкеме бардым сонырқап,
Өрінен жыр тыңдадым.
Теңіздей дала толқындап,
Өріске жайған тың дәнін.

Толық

Ленин алаңында

Менің алма қалам қандай тамаша!
Асқары тұр аспанымен таласа.
Таудай үйлер аймалаған алаңда,
Асқақтайды құздай тұлға жараса!

Толық

Көктем толғанысы

Сәріде бүгін ояндым,
Есітіп бұлбұл дауысын.
Тамылжып шыққан баяу үн,
Тербеткендей тау ішін.

Толық

Азатпын сол шаққа

Көремісің күн сүйген шың басынан,
Таңғажайып әлемді тың ашылған?
Көремісің теңіздің құдіретін,
Толқындаған айбынды тұлғасынан?

Толық

Эпилог

Бұл жырым әлі ұласар,
Майданда шыққан шерумен.
Әлі талай бел асар
Мылтықты сол керуен.

Толық

Құм жорығы

Құрымдай қап-қара бұлт түр көгінде,
Қорғандай құм төбелер түнеруде.
Келеді керуендеп бір қалың топ,
Мамырлап Маңғыстаудың түбегінде.

Толық

Дала дауылы

Неваның толқын сыймай арнасына,
(Қарап тұр соны біреу жар басында)
Дауыл қысып тұрғандай долданады,
Аспанда аңдай бұлтпен арбасуға.

Толық

Дауыл алдында

Орынбор. Станция. Қалың жиын.
Гулеп сөз, соққандай бір дауыл құйын.
Жарыса сөйлеп жатыр ызалы жұрт,
Замана ағысымен даулы қиын.

Толық

Торғай құйыны

Шарықтап құм жосалы жалаң белді,
Шаңдатып келе жатыр Аманкелді.
Аңқытып ақ тұйғындай астындағы
Алды — жел, арты — құйын жарау керді.

Толық

Ақиқат кілті

— Женева! — Сұлу қала, маңы ғажап,
Саяхат еткендерге жаны қалап.
Орманнан тыңдап жырын әнші құстың,
Екі жан келе жатыр көл жағалап.

Толық

Шырмаудан шығанға

«Түс кеудемнен бұғау крест,
Албырт жаным көрді қысым.
Тағдыр мұндай тұман емес,
Еркіндіктің бер тынысын!

Толық

Дала комиссары

Жайғанда Алатауға күн қанатын,
Жыр аңсап, әдетім бар толғанатын.
Басынан қарлы құздың қыран көрсе,
Солай бір саятшы да тан, қалатын.

Толық

Сұңқар туралы аңыз

Осынау арнау жырдың есесіне,
Кешіккен сәлемімді кешесің бе?
Есіркеп тұрмын қарап,
Ескі үйге —

Толық

Жерден ұшқан жұлдыздар

Көктен аққан жұлдызды көргенімде,
Әлденеге тітіреп тұрған денем.
Өйткені әжем:
«Бақытсыз әлдекімге

Толық

Тым асығып келемін

Тым асығып келемін туған жерге,
Бір сағыныш лапылдап тұр кеудемде.
Жүрегімде махаббат жалындаған,
Жүргенімде көңілсіз өлкелерде.

Толық

Менің даңқым

Өрінде Европаның басып алшаң —
Келемін —
Қолбасшыдай тым тәкаппар.
Наполеонға —

Толық

Кәдімгі біздің Қошқарбай

Көрдім оны ауылда,
Өзінің Алатауында,
Жерінде туған елінің —
Шалқып жатқан егінінің

Толық

Капитан


Арасында үйлердің
Зіл - зала боп қираған,
Ақтарып соның күйгенін,
Жоқ іздеп жүр бір адам.

Толық

Өрттен кейін

Түннен шыққанда
Тұмандатып жылжыған
Қоштасамын түнменен.
Сәулені іздеп сүйіп жан,

Толық

Қызыл нажағай

Қараңғы түнде жарқылдап,
От жұлдыздай көрінген.
Құдіретпен шартылдап,
Германия көгінен.

Толық

Теңер едім аналарды...

Теңер едім аналарды
Тәуелсіздік күніне.
Теңер едім мен қыздарды
Жаңа жылдың түніне.

Толық

Алты сабақ бітті, келдім мектептен...

Алты сабақ бітті, келдім мектептен,
Күн де ыстық, маңдайымды терлеткен.
Алдыменен таза суға жуынып,
Басып алдым қызуымды селдеткен.

Толық

Балақай мен қалақай

Саяхаттап көрдік қыр,
Қырға бардық, тердік гүл.
Айқайлады балақай:
– Алақай-ау, алақай!

Толық

Қыңыр

Саған таныс болмаған
Таныстырсам інімді,
Өкпелер-ау ол маған,
Жазасың деп мінімді.

Толық

Құс адаспайды

Құстарға көкте көше жоқ,
Таңбалап қойған ұя жоқ.
Бүгін де жоқ, кеше жоқ,
Қиынға салар қия көп...

Толық

Тауық деп, шіркін, осыны айт

Көр ғажайып тауықты:
Үш жұмыртқа тауыпты!
Менің тәтем Меңсұлу
Жылда тауық бағыпты.

Толық

Серуендетем атамды

Менің атам майдангер,
Фашизмді құртыпты.
Бастап кетті майданды,
Төрт жыл талмай қырқысты.

Толық

Қаспақ

Қаспақ,
Қаспақ
Толық тостақ.
Асқат жеді

Толық

Білім күні

Жыл он екі ай – үш жүз алпыс,
Бірде-бірі жатсынбасын ешкім де.
Үш жүз алпыс күннің бірі – білгенге –
Білім күні!

Толық

Мән мен сән

Алма
Шырын болмаса,
Миға
Білім қонбаса,

Толық

Жылқышы

Екі бала таласты,
Едірейе қарасты:
– Жылқышы –
Ол кісі, –

Толық