Өлең, жыр, ақындар

Қаңбақ жыры

Қаңбақпын,
Қаңбақпын,
Өзімді алдаппын.
Желге ерсең — жерсізсің

Толық

Маңғаз он қаз

Кербез де
Маңғаз
Бар бізде
Он қаз.

Толық

Қос балапан, бір күшік

— Әрі момын, әрі үркек
Балапандар сары үрпек,
Менен босқа саспаңдар,
Қорықпаңдар,

Толық

Жеміс

Әлі бала едік біз,
Баланың бар кемісі.
— Алмалар ғой,— дедік біз,
Алма ағаштың жемісі!

Толық

Жұмыстың жылуы

Долысын-ай боранның!
Тұлыбыма орандым.
— Кімге қамсау тұлыбың!
От жағалық, құлыным!—

Толық

Тазалық

Сыпырғыш aп сыбанып,
Шаң-тозаңды қудым кеп.
Шүберек ап, су алып,
Сырлы еденді жудым кеп.

Толық

Желөкпе

«Болса да қиын,
Пішеді киім
Апайым менің.
Әдемі етіп,

Толық

Балақай

— Бүлдірген тереміз, балақай.
— Алақай!
— Ат жарыс көреміз, балақай.
— Алақай!

Толық

Тілі мен жағына сүйенген

Сәскеде анасы
Жұмсады кенжесін:
— Бұзауқан, шамасы,
Тоймай жүр,

Толық

Әпенде

— Іздей-іздей қасқа атты,
Күн ұзаққа бас қатты!
Көрген жоқпын әлі үйді!—
Деп кәрия налиды.

Толық

Асан мен Хасан

Білген адам Асанды,
Білген адам Хасанды
Екеуінің достығын
Дей алмайды жасанды.

Толық

Досымбай осындай

— Шекер дәмді, бал дәмді
Әкелші бір алмаңды!
— Ана жолы өріктен
Өзің маған беріп пе ең!

Толық

Әзіл

Құлақ естіп, көз көріп,
Дей беруші ек кінәлі.
Шыға келді өзгеріп,
Өзгермейтін Тінәлі!

Толық

Тінәлі кінәлі

Көтеріп кластың
Шаңдағын,
Тасыпты ласты
Маңдағы.

Толық

Сара апайдың Сапашы

Ертеменен далаға
Ешкіні айдап тастайды,
Сосын Сапаш қалаған
Ойынын бір бастайды.

Толық

Аузы бар орындық

Көрші үйде бір жақсы бар ағай.
Сол әкеп берді де қарағай,
Балалар кескілеп, қашады,
Ғажайып орындық жасады.

Толық

Қауіп

— Келмек қазір қонақтар,
Сияқтанбай әлдекім,
Үй алдында бұлақ бар,
Жуынсаңшы,

Толық

Жауабының түрі

Тізбек-тізбек вагондар,
Тұрды поезд тоқталып.
Келім-кетім деген бар,
Ығы-жығы көп халық.

Толық

Мақтаншақ

— Сен әлі баласың!—
Деп маған қойды Асан.—
Он жолда-ақ қаласың,
Шахмат ойнасаң!—

Толық

Арам шөп

Өңшең бала өрімдей
Отряд боп шап-шағын,
Отап шықтық ерінбей
Арам шөбін бақшаның.

Толық

Сағыныш

Алғаннан соң демалыс,
Алаңдамай өзгеге,
Қаладағы ең алыс
Кеттім аға-жеңгеме.

Толық

Шығарған кім?

Бір кенеп ап тамағын,
Бастады ағай сабағын.
Есебімді көрді де,
Шыта қойды қабағын.

Толық

Есеп

— Бес алманың үшеуін
Досың сұрап алады.
Айтшы, сонда нешеуі
Өз қолыңда қалады?—

Толық

Енді қайттік?

Алыстық,
Аяқтан шалыстық.
Күрестік,
Мықыннан тірестік

Толық

Не ұтып, неден ұтылдым?

Айтып көрді жалынып,
Қорқытты да,
Қоймадым.
Асыққа бір салынып,

Толық

Ән-күй мен коньки

Коньки теуіп жүргенмін,
Қайдам қайтіп көргенін,
Түбіт шәлі басында
Тәтем келді қасыма.

Толық

Шана

Жарыспақшы көп шана,
Жаңа шана, көк шана!
Сен бір жүйрік оқ шана,
Саған жетер жоқ шана!

Толық

Аязда

Аяз үйге қуып кеп,
Бүгін сұмдық суық деп,
Қабат-қабат киіндім,
Мықтап буып-түйіндім.

Толық

Қуырған балық

Болды біздің жолымыз,
Судан шортан суырдық.
Содан кейін оны біз
Сарымайға қуырдық.

Толық

Күрес

Ғайса екеуміз күресіп,
Жүріп алдық тіресіп.
Дуылдайды балалар,
Шуылдайды балалар:

Толық

Жарыс

Қара су боп тер ақты,
Қызып алған денеміз.
Түріп алып балақты
Жарысып біз келеміз.

Толық

Таяқ жеу

Көлден іздеп жұмыртқа,
Көп жүріппіз ерінбей.
Қайттық содан ымыртта,
Кетті ештеңе көрінбей.

Толық

Шөңге теру

Етік кию жоқ ойда,
Жалаң аяқ тоғайға
Жидек іздеп барып ем,
Жүргізбеді шоңайна.

Толық

Жалғыздық

Ешкім жоқ қасымда,
Үй іші тып-тыныш.
Жалғыз-ақ
Басымда

Толық

Өкпешіл

Інім маған тартпаған,
Інім менен көп бөлек:
«Бір қант бердің деп маған!
Жемей қойды өкпелеп.

Толық

Жаза

Қорқытпақ боп інімді:
Шақырып бар жынымды,
Құбыжық қып өзімді,
Ойнақшытып көзімді,

Толық

«Кәмпит»

Азу тісім ауырды,
Жатып қалдым бүк түсіп.
Тауыстым бар сабырды,
Бір жақ ұртым кетті ісіп.

Толық

«Қарбыз»

Шашсыз жүр деп басқалар,
Алдырып ем шашымды.
Құрдасымның оспадар
Қылығына ашындым.

Толық

Бұлақ

Ойында жоқ құрдым кезбек, қаңғымақ,
Ойында жоқ кірпік ілмек, қалғымақ.
Қайдасың деп жасыл жайлау, жасыл бақ,
Ағады кеп, ағады кеп бал бұлақ.

Толық

Шарайна мен Шүберек

Қарамай тіпті өзіне
Көрікті түгіл албасты,
Кір жұғып мөлдір жүзіне,
Айнаның бетін шаң басты.

Толық