Ас үстінде
Көмгелі Сүйінбайды жыл өтіпті,
Жыр сүйген жұртын қаза жүдетіпті.
Қайғырып қаралы ауыл жоқтау айтып,
Келетін қонақ жолын күзетіпті.
Көмгелі Сүйінбайды жыл өтіпті,
Жыр сүйген жұртын қаза жүдетіпті.
Қайғырып қаралы ауыл жоқтау айтып,
Келетін қонақ жолын күзетіпті.
Сонау бір қоңыр үйде оқшау тұрған
Сүйінбай жатыр үнсіз, көзін жұмған.
Аузынан қарт ақынның сөз күткендей.
Іргені айналып жүр жел антұрған.
«Қазақта ақын бар ма Сүйінбайдай!
Сөздері таудан тасқын құйылғандай.
Білмеймін қайда барын күшті аруақтың,
Пір тұттым Сүйекемді сыйлағандай.
Жазғы кеш, оразаның орта шағы.
Ауылдың сөнбеген кез жер ошағы.
Үлкендер жантаюға үйге кіріп,
Бастаған жастар түнгі тамашаны.
Шаршадым рас, алпыстан асу оңай ма,
Әйтсе де бүгін тізгінге әлі берікпін:
Көз әйнектің плюсы тіпті молайды,
Көзімнің отын шығынға біраз беріппін.
Ал, достар, тыңдаңдар үлкенді,
Шашым ақ, үлкенмін көбіңнен.
Сүймеймін сырымды бүркеуді
Сендерден, әсіресе Лениннен!
Тағдырыма ырзамын –
Ақын қылып өсірген.
Бейнетіме ырзамын –
Жастайымнан кешірген,
Деп жүрміз ғой қартайдық, киеліміз,
Күн бұлттанса сыздайды сүйегіміз.
Кейде әреңдеп тұрамыз орнымыздан,
Екі аяққа екі қол сүйеуіміз.
Бұл не деген Сарыарқам мол дүние,
Қазақ бұған боп келген қалай ие!
Теріскейге көктемі кеп қонып жатса,
Түстігінде сарғайған шөбі күйіп.
Біз текке тумадық құрдас боп ғасырға,
Өжет боп өстік біз, айналмай масылға.
Уақыттың артқанын аянбай көтердік,
Зәрредей іркілмей ілгері басуға.
Тап кеше ғана саналушы едік жасқа біз,
Әлі өшкен жоқ қой сондағы біздің басқан із.
Шуылдап келдік сыбаға сұрап өмірден,
Тап болмасақ та дап-дайын тұрған асқа біз.
Жас едің, айналдың - ау қартымызға,
Жатыр ғой жылдар талай артымызда.
Бір кезде қызу думан жұрт едік біз,
Қалмапты – ау бүгін содан жартымыз да.
Кәнеки, достар, қараңдар Қазақстанға,
Көріңдер менің бөленген даңққа елімді.
Тағы да бізден дауыл мен жауын жеңілді,
Тағы да миллиард Отанға берілді.
Байлар бізді тақаса тобамызға,
Ленин келіп шам жақты санамызға.
Қып-қызыл ту көтердің күн астында
Ағымыз да, сарымыз да, қарамыз да.
Іздеумен жүріп Сүлеймен патша жүзігін,
Өткізіп алдым өмірдің небір қызығын.
Жүргенше сүйгеніммен суынып мен,
Өлермін бұрымына буынып мен.
Ішім пысса кетеді миым қайнап,
Бұл кеселге емім жоқ тапқан ойлап.
Әрең ғана қаламын ұшып кетпей,
Шыдамымды шынжырмен мықтап байлап.
Біреуі мен ем атасын сүйген жастың.
Өмір бойы сені, ата, ұмытпаспын.
Күс-күс қолмен басымнан сипадың да,
Желден ықсам жып-жылы қойныңды аштың,
Әрбір жарықтың өзіне лайық күші бар,
Әрбір жарықтың өзіне тән келер құсы бар,
Бір жарықтар бар жанатын, мәңгі сөнбейтін,
Дауыл соқса да, толқын басса да көнбейтін.
Қойшының аулы - жыр аулы,
Ұмыта алмаймын оны мен.
Кетемін жырлай аралап,
Құмдардың қисық жолымен.
Күркіреп үнім эфирде,
Оқыдым қыстай өлеңді.
Тыңдаушым жатты төменде,
Жырларым бұлт боп жөнелді.
Атам атақ мініпті арқыраған,
Атам сауыт киіпті жарқыраған.
Жекпе-жекке долданса сұраныпты,
Шығады екен аузынан ұран мықты.
Өзің қандай едің сен бала шақта,
Қараушы ма ең қаймығып болашаққа?
Сойқандыққа алдыңа жан салып па ең,
Әкең айтқан ақылға алданып па ең?
Іштің, іштің, іштің кеп тоқталмадың,
Арақ ішсем деуші едің жоқ-ты арманым.
Енді міне жаманның бірі атандың,
Артық емес сияқты жоқтан барың.
Өзгергіш бояу секілді,
Осы бір адам қызық - ақ:
Жап-жаңа жүзі жылы еді
Сұрлана қалды бұзып ап.
Жаны жүдеу, жүрегі әлсіз біреуге,
Күнде әзірмін жақсы тілек тілеуге,
Бірақ тілім тартып кете береді,
Әдетімен сыншылықтың мінеуге.
Драмашы боламын да,
Таңдандырам театрды демеймін.
Тапқан жоқпын таңдап әлі,
Тарихын да таңғажайып геройдың.
Сендер мені санамаңдар өлгенге,
Айтарсыңдар «өліпті» деп көмгенде,
Айтарсыңдар «жеңілді» деп жеңгенде,
Жеңбейсіңдер, жаным барда кеудемде.
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
-
- Архимед
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі