Шабыт
Менің үнім қасіретті тағы да,
менің мұңым қайғы құйып жаныма
Джорджия, Қонго аспанын шарлады,
Амазонка толқынына самғады.
Қазақ зары
Расында да көп қиналдың қазағым
Көпті көріп көп ғұмырың жасадың
Жандарбектей айтыс төрлі ағамның
Сөзіменен өлеңімді бастадым
Неге мен өлең жазам білесің бе?
Неге мен өлең жазам білесіңбе?
Тырысамын заманмен күресуге.
Адамдарға жаным ашып әлек болсам,
Сол адамдар менімен күресуде.
Шау тартып қалыпсың-ау, қайран шабыт!
Шау тартып қалыпсың-ау, қайран шабыт!
Жүруші ең кейбір жерде ойран салып,
Жүруші ең кейбір жерде сайран салып,
Шау тартып қалыпсың-ау қайран шабыт!
Жынданатын шығармын
Шабыт қыспа доғаршы өтінемін,
Бүгінде мен ертең үшін күтінемін.
Маған қалай келіп алып ұя салдың,
Мен негізі сен жоқ жанның сүтін емдім.
⠀
Бір жанға
Бір де саған ызам келіп, бір де саған кектенем,
Бір де сүйіп, сағынамын, қалқып ұшам көкте мен.
Эй, тойымсыз жүрегіме, айтып баршы мынаны,
Ол жолықпай қалған болса, онсыз жалғыз нестер ем?
Бәлкім сол бір жыңғыл болып, калар медім өспеген,
Сен арқылы қамшыланып, сен арқылы өзгерем!
Бағым жанбай, жолым болмай жолықпасаң сен маған.
Бала іспетті жүрер медім, тұсауын да кеспеген!
Иә, білем, мен сондаймын, бір де бие, бір де түйе.
Қызғанамын, болғандайсың жаныма шипа, өзің ие.
Көп нәрсеге дайын едім, ай, сұрықсыз өмір-ай,
Сезімімді айғақтайтын болып кетті - сөз ғана-ай!
Бізге шектеулі келген екен, бірге өткізген уақыт тым,
Бізге сиректеу берген екен, нағыз дәмін бақыттың,
Арманыңды алма-кезек орындаушы ем әттең-ай,
Тек бір сәті келсе екен, мен аңсаған уақыттың!
Кеш мені
Шын бақытын сүйіп тапқан бұл ғалам да,
Махаббат дертінен мен де қапы қалам ба?
Мен де бәлкім ғашық пенде шығармын,
Бұл әлем де теңдесі жоқ сұлу адамға!
Ай туады, бұлт көшеді Көктөбе де,
Махаббат бұл ескертпейді келер де,
Жүректегі саған арналған сезімім,
Тасып тұрмақ, сыймай жатса өлем бе?
Бір қуаныш, бір қайғысыз кетпейді,
Саған ғашық мендей азап шекпейді,
Шын махаббат көрсетейін дегенде,
Өзгелердің көзқарасы шектейді.
Сағы сынған қашқын жандай күйдемін,
Қап бұл жолы да түбегейлі күйредім.
Жұрт алдында жалғыз қалып қалғандай,
Сөз де түйе, ал ісім де түймемін.
Махаббат деген көп сезім
Бұл махаббат бір жанға арналмайды,
Бұл махаббат орнына қойған айды,
Сондай күшті шексіз мына сезімде,
Жүректі сан мың рет жаралайды!
Бұл махаббат арналады анаңа,
Анаң үшін ыстық сезім жанама?
Бұл махаббат арналады мүмкін жарыңа,
Сезімді қалай сыйдырам санама?
Дүңк-дүңк етіп соғып тұр мендік жүрек,
Бұл жүрек жақындарға болған тірек,
Бұл жүрексіз ешқандай өмір болмас,
Махаббаттың шыңына шыққан сирек!
Он жеті жас
Уақыт зулап өту де,
Менің уақытым келуде,
Шаруаларым көп еді,
Неге үлгердім өмір де?
Армандарым көп еді,
Мақсат болып келеді,
Сол мақсаттың жолында,
Жасым енді он жеті!
Арманым, менің арманым,
Ақиқат қашан боласың?
Өмір деген қас-қағым,
Бәлкім елеусіз қаласың?!
Талай жоба жасадым,
Талай ойды құрадым,
Күні бойы бір өзім,
Жақсы өмірді қаладым!
Көбелектің өмірі
Көбелек сондай сүйкімді,
Әр көрген адам сүйсінді,
Кіп-кішкентай түрлі-түсті ол жәндік,
Ыстағысы кеп әр адамың ұмтылды.
Құрт болғанда ешкім оны менсінбеді,
Тек құстар оны азық қылғысы келді,
Әлем танығысы келген бала ғана бір қарап,
Одан басқа оған ешкім көңіл бөлмеді!
"Өмір ма бұл?" деп құртың жылады,
"Бір дәу қарап, енді біреуі азық қылады!"
Жаманнан, жақсылыққа ұмтылды,
Жібекке оралып бәленбай уақыт ол жатты!
Күнге-күн қосылып, айлар өтті,
Бала ғана оны қарай ұзақ күтті.
Тазалыққа құстардың қарны ашты,
Уақыты келгенде жібектен қиналып шықты.
Жастық шақ
Өтсең де ең бақытты кезден сан мейлі,
Ол шақты түрлі ойлар басып кез кермейді.
Өткенді ешқашан да сағынбаңдар адамдар
Бәрі-бір ештеңе де артқа қайтып келмейді...
Тоқтатуға тырыссаң да көнбейді ме ой?
Түсінемін жақсы естеліктер өлмейді ғой!
Өткенді сыздап іздемеңдер ей, адамдар,
Ол енді бәрі-бір қайтып келмейді ғой!
Түсініксіз күйге түстім мүлде,
Білсем ғой шіркін өмірдің мәні неде?
Сұрасам адамдардан әртүрлі жауап берер,
Әлі күнге білмеймін қайсысына сенеріме!
Егер сенсем, жүрсем олар салған соқпақпенен,
Кім кепілдік бере алады дұрыс жолда жүргеніме?
Қалайша әлі күнге білмеймін мен?
Үлкендіктің сатысына келгеніме?!
Астрономия
Жатырмын ақшамнан кейін тапшанда,
Жәймен еседі беттен жел ғана,
Аспан көктен түнек болғанда,
Жарқырады жұлдыздар аспанда.
О, жаратқан ием Алла,
Ғашықпын мен аспанға,
Күнге, айға, жерге, жұлдызға.
Аңсаймын сонда баруға!
Асыл жұлдыз болуға,
Бәрі тамсанып қарауға,
Баурайды олар мені өзіне,
Келе ғой деп шақыра!
Эх, Астрономия!
Неге жұлдыз болмадым,
Неге күнге бармадым,
Жерде таңсана мен қалдым!
Жарық жұлдыз
Кеш келгенде алыстарды армандаймын,
Сол үшін мен ұйқымды алаңдаймын,
Арман әлемінде мақсат болған құпия,
Тілектерді тек түн келгенде тапқандаймын.
Бұл айлы түн жұлдызбенен жамылған,
Шексіздікке көз тартып еліктірген,
Кел, шырақ тағыма отыр дегендей,
Шақырады сол бір жарық жұлдыз.
Таң бола сала жұлдыз сөнеді,
Сол көз қарас оны алыстан іздеді,
Аспан әлеміне шақырған жердегі күн
Сәулесі кенет сөнген де кім іздеді?
Сол таққа отырсам бір күні мен,
Анау жарық жұлдыз кім десе,
Арсланбек атты ғибрат тұтар Қазақ деп,
Жарық жұлдыз ағып өтті дей ме екен?
Жаңа көктем
Қар еріп, мінекей көктем келді,
Құстар келіп сымпылдап ән әкелді,
Әр адам өмірді жаңа бастағандай,
Тұрғызды өмір сол бір жатқан дүйім елді!
Қар еріп, су болып, жылға болды,
Ол жылға, аға-аға, өзен толды,
Ауа-райы қайта-қайта өзгеріп,
Дала түсініксіз сырға толды!
Жаңа жылда, жаңа өмір басталды,
Түсінеді бұған тек адамдар байсалды!
Наурыз келді, Рамазан алда ғой,
Кеше бастамаған адам бәрінен кеш қалды!
Лиро-эпос
Өтті бәлкім қаншама күн, талай жыл,
Саған ғана арнап жаздым талай жыр,
Өзіңді аңсап сағынғанда сарғайып,
Өзіңменен қосылуды қалаймын!
Көзің сенің қысыңқы, өзің балдай тәтті жансың,
Сен менің өмірімдегі ерекше әнсің,
Шыныңды айтшы сен де мені сүйесің ғой,
Өміріме болып қаласың ерекше мәнсің!
Балқадишам жүрегің неткен таза!
Осыдан айтып маған қандай жаза?
Мен сені шын жүрекпен, шын сүйемін,
Жүрегімді қылмашы енді қаза!
Қалдашым болашаққа қадам бас,
Жүректегі тұнып тұрған жарамды аш,
Сен мені сүймесең де мен сүйемін,
Жүрегімнен пәк мың бір мың жанға жаралмас!
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
-
- Архимед
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі