Серуен не үшін керек?

Ақмола облысы білім басқармасы жанындағы "Ж.Мусин атындағы
Көкшетау жоғары қазақ педагогикалық колледжі" МКҚК
Фазыл Қасиет
Жетекшісі: Нұргүл Серікқызы

Серуен — бұл балабақшадағы негізгі сауықтыру іс-шараларының бірі, балалардың денсаулығын сақтау мен нығайтудың, толыққанды физикалық дамудың, балалардың әртүрлі қозғалыс белсенділігінің алдын алады. Балалардың ашық аспан астында таза  ауада болуы физикалық дамуы үшін үлкен маңызға ие. Серуендеу — бұл баланың денесін шынықтырудың алғашқы және қол жетімді құралы. Бұл оның төзімділігі мен қоршаған ортаның қолайсыз әсерлеріне, әсіресе суыққа төзімділігін арттыруға көмектеседі. Қыс  мезгілінде  балаларды шанамен, шаңғымен, мұз жолымен сырғанату үшін серуенді қолданған жөн. Мұның бәрі балалардың физикалық дамуының жағдайын жақсартуға көмектеседі, дененің жаттығуын жақсартады, оқу қызметінен алған психикалық стресс серуен барысында ұмытылады, оның қорғаныс реакциясын және зиянды факторларға төзімділігін арттырады.

Балабақшадағы серуендеу-күн тәртібіндегі маңызды кезең. Серуендеу кезінде сіз балалардың оқу қызметін қызықты әрі мазмұнды етіп жеңілдетуіңіз керек. Әзірленген серуендеу карталары: табиғи құбылыстарды бақылау, зерттеу және еңбек қызметі, ойындар, жеке жұмыс арқылы бұл мақсатты жүзеге асырамыз. Сұлтанмахмұт Торайғыров «Балалықтың қанына ойын азық» деп бекер айтпаған. Өйткені, ойын үстінде баланың бір затқа бейімділігі, мүмкіндігі және қызығуы анық байқалады. Бұл серуендердің ерекшелігі-олардың экологиялық бағыты. Мектеп жасына дейінгі балалық шақтан бастап экологиялық білім беруді ұйымдастыру міндеті тұр. Экологиялық тәсіл аясында баланы табиғатпен өзара әрекеттесу кезінде дамыту маңызды.

 «Адам рухани дүниесін сыртқы табиғат құбылысын тану арқылы қалыптастырады да, өзін жалпы жаратылыстың бір пұшпағы ретінде сезінеді». Яғни Ш.Айтматовтың бұл сөздерінен табиғат аясында адам өзін жеке тұлға ретінде елестететінін түсінуге болады. Мектеп жасына дейінгі балаларды психикалық тұрғыдан алғанда «мен» түсінігі де осы уақытта қалыптасады.

Сонымен серуендеу адамгершілік тәрбие мәселелерін шешуге мүмкіндік береді. Тәрбиеші балаларды туған қаласымен, оның көрікті жерлерімен, ересектердің еңбегімен танысады. Жұмыстың барысында ұжымдық сипаты мен оның маңыздылығы атап өтіледі.Балалар гүл бақшасында жұмыс істейді-гүл отырғызады, суарады, жерді қопсытады. Олар еңбекқорлыққа, сүйіспеншілікке және табиғатқа ұқыпты қарауға тәрбиеленеді. Оның сұлулығын байқауға үйренеді. Табиғаттағы түстердің, пішіндердің, дыбыстардың көптігі, олардың үйлесімі, қайталануы мен өзгергіштігі, ырғағы мен динамикасы - мұның бәрі тіпті кішкентайлар үшін де қуанышты тәжірибе тудырады.Күнделікті серуенде ойындар мен дене жаттығуларын өткізу процесінде балалардың қозғалыс тәжірибесі кеңейеді, олардың негізгі қимылдардағы дағдылары жетілдіріледі; Мысалға: ептілік, жылдамдық, төзімділік; дербестік, белсенділік, құрдастарымен оң қарым-қатынас қалыптасады

Серуендеу ақыл-ой тәрбиесіне ықпал етеді. Таза ауада болған кезде балалар қоршаған орта туралы көптеген жаңа әсерлер мен білім алады. "бақылаулардан олар табиғаттағы маусымдық өзгерістердің ерекшеліктері туралы біледі, әртүрлі құбылыстар арасындағы байланыстарды байқайды, қарапайым тәуелділікті орнатады. Бақылау олардың қызығушылығын тудырады және олар жауап табуға тырысатын бірқатар сұрақтар пайда болады. Мұның бәрі байқағыштықты дамытады, қоршаған орта туралы түсініктерін кеңейтеді, балалардың ойы мен қиялын оятады.

Қорыта келгенде баланы мектеп жасына дейінгі кезеңнен өзі өсіп-өнетін ортасын, қоршаған табиғатын бағалай білуге және оларға дұрыс баптауға үйретуде серуеннің маңызы зор.

Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Веретенникова С.А. Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру. Мектеп, 2003.
2. Аймағанбетова.К.А. Дүниетануды оқытудың теорялық негіздері.Алматы,2000ж
3. Керімбаева Р. Табиғат. Бала. Тәрбие.\\Отбасы және балабақша

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз: