Тізім

Бізбен бір ғимаратта орналасқан бір басқарманың белгілі қызметкері Шымбергенді көптен танитынмын. Өйткені, ол көпшілікке аудандық газеттің штаттан тыс тілшісі ретінде танылған-ды. Оны тілшілікке тартқан да өзім. Хабар-ошар мақала жаздырып, оны өңдеп беріп, газетімізде жариялануына ықпал ететінмін. Іздегенге сұраған дегендей, бүл жолға түсіп алған Шымекең енді кішкентай жаңалық хабар жазудан құлаш-құлаш мақалаға көшті. Күн құрғатпай редакцияға бір соғатын ол, бірде апта бойы хабарласпай кетті. "Япыр-ай, бұл Шымекеңе не болды екен" деп жүргенімізде ол кіріп келді. Шаршаңқы күйде, еңсесі түсіп кеткен. "Оу, Шымеке, не болды, аманшылық па, әйтеуір", деп жатырмыз. "Қой құрысын, бәрі өзімнен болды", — дейді ол көзімен жер шұқып. Оқиға былай болыпты.

Шымекең күндегі дағдысымен жұмысқа келгені сол-ақ екен, кабинетіне бір әріптесі келіпті де:

— Шымберген, сіз естіген боларсыз, бастық бір тізім жасатып жатқан көрінеді ғой? — дейді.

— Жоқ естіген емеспін, ол қандай тізім? — дейді бұл.

— Мереке жақындап қалды, бәлкім, сыйақы шығар, — деген әріптесі жөніне кетеді.

Әріптесінің сөзіне ойланып қалған Шымберген айтылған әңгіменің анық-қанығын білмекке бастықтың кабинетін жағалайды. Жан жоқ. Есік ашық тұр. Аяғының ұшымен бастықтың столына жақындайды. Шынында да жазу машинкасына басылған тізім жатыр. Көз жүгіртсе, бас-аяғы он бір адамның аты-жөні жазылған, арасында Шымберген жоқ. Өзінің "Ымыртбаев" деген фамилиясын бір парақ қағазды қалай аударса да таба алмайды. Содан көңіл күйі түсіп, жұмысқа ықыласы болмайды."Үнемі осындайда шеттетеді, өткенде кәсіби мереке қарсаңында да сыйлықтан қағылғаны бар, сонда біз тоқалдан тудық па?" — деген ой дегбірін қашырады. Бастыққа тікелей барып айтуға ұрсып тастай ма деп, батылы бармайды. Тізім әлі толық емес шығар, бәлкім мені де қосар деген есек дәме де жоқ емес-ті. Шыдап орнында отыра алмай, бастық жақты тағы жағалады. Жым-жырт. Бастықтың алдындағы манағы тізім сол күйде. "Нартәуекел! Осылар мені ұмытып жүрген шығар",- дейді де, қаламды қолына алып, он бір адамның соңына он екінші ғып өзін қосады да, шыға жөнеледі. Орнына келіп әліптің артын бағады. Байқап отыр бастық келді, телефонмен біреулермен сөйлесті, кабинетіне біреу кіріп, біреу шығып жатыр. Мұның бағанағы әрекетіне бастық та, басқа да мән бермеген сияқты. Жұмыс күні аяқталуға таяп барады. Орнынан көтеріліп, бастықтың кабинетіне таяқ тастам қалғанда оның шығып бара жатқанын көрді. Бұған көз қиығын да салар емес. Кабинетінің есігі баяғыша айқара ашық. Аяғын санап басып бастықтың столына таяды. Тізім сол күйі... жо..жоқ! Қызыл қарындашпен мұның аты-жөнін бір-ақ сызыпты. Ерегескендей бұл көрнекілеу ғып қайта жазады да, шыға жөнеледі. Жұмыстың аяғында бастықтың сыртқа шыққанын күтіп тұрып, тізімге көз жүгіртсе, мұны тағы сызып тастапты. Бұл тағы өзін қосады әлгі тізімге. Сөйтіп, бастық үш рет сызып, бұл да қалыспай үш рет қосады!...

Ертеңіне қызметке келсе кешегі өзі бірнеше рет көрген тізімді іліп қойыпты, жұрт бірін-бірі кимелеп оқып жатыр. Алып-ұшып бұл да жетеді. "Басқарманың қайта құрылуына орай бастықтың бұйрығымен жұмыстан қысқарғандар" депті де қызметкерлердің аты-жөнін тізіпті. Ең соңында он екінші болып Ымыртбаев Шымбергеннің аты-жөні тұр. Міне бар-жоғы осы.

Не дейміз, әйтеуір, арты жақсы болғай...