Өлең, жыр, ақындар

Жүсіп Баласағұни

Жүсіп Баласағұни, Жүсіп Хас Хажиб Баласағұни (1020) - ақын, ойшыл, ғалым, мемлекет қайраткері.
Өмірі туралы мәліметтер аз сақталған. Математика, медицина, астрономия, астрология, өнертану, әдебиеттану, тіл білімі, тағы басқа ғылым салаларының дамуына зор үлес қосқан.


Нақыл сөздері

Көңіл – тілдің иесі, сүйенеді сөз тілге,
Сөз күйресе, күйгені көңіл мен тіл, көркің де.

Ілмектер: көңіл, тіл, сөз, көрік, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, Ұлағатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Екі нәрсе тірі адамға керегі –
Бірі – көңіл, бірі – тілдің желегі.

Ілмектер: көңіл, тіл, адам, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, Ұлағатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Сөз қуаты шығарар ел төріне,
Жер бетінен самғатар көк шегіне.

Ілмектер: сөз, сөз қуаты, жер, афоризм, қанатты сөздер, Ұлағатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Шешендік қасиет — екінің бірінде кездесе бермейтін қасиет.

Ілмектер: Шешендік өнер, қасиет, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Ұлы ақын ба, әлде көптің бірі ме,
Байлама тас ешбірінің тіліне.

Ілмектер: ақын, тас, тіл, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Ақын сөзі — жүрегімен сенсе шын,
Көтереді бишараның еңсесін.

Ілмектер: ақын, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, жүрек, еңсе Жүсіп Баласағұни

Ақын сөзі қандай үлкен жанды да,
Масқаралар халайықтың алдында.

Ілмектер: ақын, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Тілімді алсаң, ақындарды ұқ әуелі,
Ұғынықты сонда әр жырдың әуені.

Ілмектер: тіл, ақын, жыр, әуен, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Ұққың келсе нәзік, ұшқыр сөздерін,
Естіген әр сөздің тінін көздегін.

Ілмектер: сөз, нәзік, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Сәулелі сөз күндей шыққан шығыстан,
Шаштан нәзік, өткір алмас қылыштан.

Ілмектер: шаш, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, сөз, өткір, алмас, қылыш Жүсіп Баласағұни

Олар шебер мақтауға да, даттауға,
Сөзі ыңғайлы жұрт жадына сақтауға.

Ілмектер: иақтау, даттау, жад, жұрт, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Енді ақынға біраз назар салайық,
Өлең сөзді құдірет тұтқан халайқ!

Ілмектер: ақын, өлең, құдірет, назар, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Мадақтаса — елге даңқың жайылар,
Егер сөксе — абыройдан айырар!

Ілмектер: мадақ, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, абырой Жүсіп Баласағұни

Ақын көңіл теңізіне батады,
Інжу, гауһар, жақұт нұрын шашады.

Ілмектер: Ақын, көңіл, теңіз, Інжу, гауһар, жақұт, нұр, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Қылыштан да өткір ащы тілдері,
Қылдан нәзік ойларының іздері.

Ілмектер: қылыш, өткір, тіл, ащы, нәзік, ой, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Шайырлар бар сөзден кесте төгуші,
Кісілерді мақтап, даттап-сөгуші.

Ілмектер: мақтау, даттау, шайыр, сөз, кесте, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Кісі көркі — сөз, бұл сөздің түрі көп,
Ізгі сөзді ерді мақта — тілі өрт!

Ілмектер: көрік, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, сөз, тіл Жүсіп Баласағұни

Қылыш алсаң — ел, жорықты түзерсің,
Қалам алсаң — жөн-жосықты сүзерсің.

Ілмектер: қылыш, қалам, жорық, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Теңіздегі лағыл, маржан — өлең де,
Таба алмайды сүңгімеген тереңге.

Ілмектер: теңіз, маржан, өлең, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Еркін ұста, ақын жанын ұғын да,
Сыйла бәрін, көтер қайғы-мұңын да.

Ілмектер: қайғы, ақын, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жүсіп Баласағұни

Қарап көріңіз