Ұ7.4Е Микробиология және биотехнологиялық мерзімді жоспар бөлімі:                                                                            

Мектеп: ФМБ НЗМ Орал

Мұғалімнің аты-жөні: Досқали Гүлбану

Күні:

Сынып: 7 кл

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар:

Сабақ тақырыбы

Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызы.

Зертханалық жұмыс «Өндірісте йогурт және ірімшік жасауды зерттеу»

Осы сабақтың көмегімен қол жеткізілетін оқу мақсаттары

7.4.3.2 ірімшік және йогурт өндірісін зерттеу

Сабақтың мақсаттары

Бактериялардың зиянды және пайдалы түрлерін біледі, ажырата алады.

Ірімшік және йогурт өндірісін зерттейді

Йогурт пен ірімшік және сүт өнеркәсібінде бактериялардың маңызын біледі

 Жасау технологиясымен танысады

Бағалау критерийлері

Пайдалы бактериялар  туралы біледі;

Олардың маңыздылығын түсіндіре алады;

Йогурт пен ірімшік дайындау әдісін біледі,

Ірімшік және йогурт өндірісін зерттей алады

Оқушылар  йогурт және ірімшік дайындау үдерісін өз сөздерімен  сипаттай алады

Тілдік мақсат

Оқушылар орындай алады …

Оқу фильмдерінен орыс тілінде тыңдап, қазақ тілінде ауызша түсіндіреді, талдайды. Бактерияларды  салыстырып ауызша сипаттама береді.

Топтастыру сызбасына ерекшелігі мен ұқсастығын анықтап жазады.

Пән лексикасы және терминология:

Диалог құруға /жазылымға қажетті  сөздер топтамасы

Ашытқы бактериялары сүт ашытуда…

Бактерия пішіні… тәрізді.

Құндылықтарды дарыту

1. Өзіне  және  айналадағы  адамдарға  құрмет – топтық жұмыста өзгелердің идеясын құрметтеу және қолдау көрсету дағдысы қалыптасады

2. Ынтымақтастық пен жауапкершілік – топтық  жұмыстарды орындау барысында ынтымақтастық атмосферасын құрып, топ үшін тапсырманы орындау жауапкершілігін сезінеді.

3. Өмір  бойы  оқу

Пәнаралық байланыстар

Химия пәнімен ашу процесін  түсіндіргенде байланыс болады.

АКТ

Бактериялар құрылысымен, йогурт дайындау әдісімен  танысуда интернет ресурстарды пайдаланды. Интербелсенді тақтаны жұмыспен танысқанда пайдаланды.

Бастапқы білім

Әр түрлі бактериялардың түрлерін салыстыру (7.3A бөлімі)

Тірі организмдер құрылымы (6-7 сынып)

Жасуша құрылысы (6 сынып)

Жоспар

Сабақтың кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет 

Ресурсы

Сабақтың басы 

1-2

2-4

4-9

І. Ұйымдастыру. «Тапсырманың аты»

Ынтымақтастық атмосферасын құру

ІІ. Ой шақыру.  Оқушыларға Бактериялардың сызба суреттері ұсынылады.

Оқушылар суреттер бойынша көргендерін сипаттайды.

Мұғалім жетелеуші сұрақтар қояды.

Сабақтың мақсаты мен жетістік критерийлерін оқушылармен бірлесе отырып айқындайды.

«Тест» сұрақтарын орындау

Мақсаты: Өтілген тақырып бойынша білім деңгейін анықтау

Сипаттамасы: Бактериялардың құрылысы мен формасы бойынша оқушылар тест тапсырмасын орындап білім деңгейін көрсетеді.

Мұғалім іс-әрекеті: Тест тапсырмаларын беру, бақылау.

Оқушы іс-әрекеті: Тест тапсырмасына оқушылар алдыңғы білімдерін қолданып жауап береді.

Бағалау: тест жауаптарымен жұпта бірін-бірі тексеру

Сызба суреттер

Тест тапсырмасы

Ортасы

9-12

12-30

25-32

32-37

(W)(f)  «Иогурт дайындау» оқу фильмін көреді.

Мақсаты: Жаңа тақырыптың мазмұнын ашу

Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызы.

(J)(f) Зертханалық жұмыс «Өндірісте йогурт және ірімшік жасауды зерттеу»

Мақсаты: ірімшік және йогуртты дайындау әдісін үйрету, бактериялар маңызын анықтау.

Мұғалім: оқушыларды топқа бөледі, тапсырмаларды түсіндіреді, бағалау парағын береді, жетістік критерийлерімен таныстырады.

Қабілетті оқушыларға талдауға  күрделі сұрақтар береді. Йогурт түрлерінің көп болуын ашытқы бактериялары түрлерімен қалай байланыстырар едің?

Қауіпсіздік ережесі таныстырылады.

зертханада дайындалған кез келген йогурт немесе ірімшікті жеуге болмайды.

Топтық жұмыс дискрипторлары:

• ірімшік және йогурт дайындау әдісін біледі
• ірімшік және йогурт дайындаудағы бактерия маңызын түсіндіреді
• Оқушы іс-әрекеті: Оқушылар үш топта жұмыс істейді. ірімшік және йогурт туралы мәтінді оқиды.
• Топтарда йогуртты өз беттерінше дайындау үшін оқушылар сүтті ысытып, оған белсендійогурт қосады. Оны ұзақ уақытқа қалдырып, одан ірімшік алады.

Жұмыс барысы:

1.Топтағы оқушылар 200 см3 сүтті таза зертханалық стаканда қайнатады. Олар сүтті  температураның 90°C  аспайтынына көз жеткізіп, ұқыпты қайнатулары керек. Сүтті 35°C дейін суытуға қояды, сосын 4 шай қасық белсенді йогурт қосады.

  Сосын зертханалық стаканды жылы жерге 1 күнге қалдырады.

2. Ірімшікті алу үшін йогуртты муслинмен жабылған микрофильтрге құйып, 24 сағатқа қалдырады.

3.Сосын муслинді пакетке байлап, сұйықтықтың барлығы шығып біткенше сығады.

 4.«Қатты» ірімшік муслинде қалуы керек. Еріту үшін ірімшікті массаны қыздырады. Температура 90°C аспайтындығына көз жеткізеді. (Қажет болған жағдайда ірімшікке ерекше иіс беруге көмектесетін дәмдеуіштер немесе басқа ингредиент қосыңыз).

5. Ірімшікті тығыздау үшін арнайы формаларға салады.

Нәтижені дәптерге жазу, бақылау.

Талқылау:

 (ҚБ) Оқушылар  йогурт және ірімшік дайындау үдерісін өз сөздерімен  сипаттайды. Олар бактериялардағы ферменттер туралы ұғымды және белсенді йогуртты қоспас бұрын сүтті неліктен суыту керектігін атап өтеді. 

 Эксперимент үшін пастерленбеген «тірі» йогурт пайдалану өте маңызды. Ең жақсысы қарапайым, хош иістендірілмеген «тірі» йогуртпен жұмыс істеген.

Бағалау:Табыс критерийлерімен топта орындалған жұмысты оқушылар өз-өздерін тексеріп, бағалайды.

Бейнефильм

Тақырыпты көрсету үшін бұл таныстырылымды PowerPoint форматынла пайдалануға болады.

http://www.tes.co.uk/teaching-resource/Cheese-and-Yoghurt-6089257/

йогурт дайындау мәзірін  мына жерден табуға болады:

http://www.microbiologyonline.org.uk/teachers/microbial-recipes

Әр топ үшін:

Агар ортасы бар Петри шынаяғы. Агар ортасы йогуртта сүт қышқылды бактерияларды өсіру үшін қолайлы болуы тиіс. Сәйкесті қоректік заттары бар қолайлы агар таблеткаларын бір биологиялық жеткізушіден бір оқушыға бір шай қасық йогурт мөлшерінде қолайлы контейнер

 Таймер немесе сағат

100 мл. дистиллирленген (стерильді) су құйылған 250 мл. стакан 

мақта тампоны

маркер.

Соңы

37-40

Үйге тапсырма: Бактериялардың шаруашылықтағы маңызы туралы мысалдар келтіру, сызбасын сызу.

Кері байланыс:

Қажетті сызба құру парағы

Кері байланыс парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар

Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызын біледі

Көпшілік оқушылар

Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызын түсіндіреді, зерттейді.

 Кейбір оқушылар   

Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызын зерттеп талдайды, мысалдар келтіреді.

Жеке жұмысты бағалау

Оқушының жеке ойын жеткізе алуы, сабақтың тақырыбы мен мақсатын ұсынуын бағалау

Тест жұмысын бірін-бірі бағалау

Оқушылар топтық зерттеу жұмыс нәтижесін өзара бағалайды

Топтастыру сызбасын бағалау

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттері мен белсенді  іс-әрекет түрлері.

Осы сабақта қолданылатын

Қауіпсіздік техникасы ережелеріне кіріспе нұсқаулық

Көзге жаттығулар

Жалпы бағалау

Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті (сабақ беру әрі оқу туралы ойланыңыз)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алатын еді (сабақ беру әрі оқу туралы ойланыңыз)?

1:

2:

Мен сабақ кезінде келесі сабаққа дайындалуға көмектесетіндей сынып немесе белгілі бір оқушылар туралы не білдім?

Табыс критерийі

Бағалау

1 топ

2 топ

Жұмыстың тақырыбы қойылған

Мақсаты мен болжамы анықталған

Тақырыптың мазмұны ашылған

Құралдарды орынды пайдаланады

Жұмыс барысын дұрыс ретімен орындалған

Нәтижені дұрыс толтырған

Талдау дұрыс жүргізілген

Адам өміріндегі маңызын айқындалған

Топ мүшелері барлығы қатысқан

Орындау барысында қосымша тірек сөздер қолданылған

Жұмысты орындауға берілген уақыты сақталған

Қорытынды жасалынған.

№

ФИО

Үй тапсырмасы

Жаңа сабақ

Сұрақтар

Тест

І тапсырма

Йогурт дайындау

ІІ тапсырма

Талдау

ІІІ тапсырма

Қорытындылау

барлығы

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10