Тойға кеткен апама
Орлы жаққа жол түссе,
бір соғып қайт, Жан апа!
Ирек өткел жаққа да
көз қырыңды сал, Апа!
Орлы жаққа жол түссе,
бір соғып қайт, Жан апа!
Ирек өткел жаққа да
көз қырыңды сал, Апа!
«Қақпақыл» деген ойын бар,
сенбесеңдер қойыңдар.
Қақпақылдың білмеймін,
аты қалай қойылған.
Жыр - тұлпардың тұяғының дүбіріндей екпінді
Тебірентпей қоймайтұғын сөз ұғатын тектіңді.
Жыр толқытса ақыныңды әсерлі өлең өретін,
Шанағынан шашыратып шуақты әуен төгетін,
Таспен жардық бір басты,
Сөзбен жардық бір басты.
Бабам салты көміліп,
Қасиетімді құм басты...
Сенің жарың отырса,
Ойша өзіңмен сырласып,
Ойша өзіңмен мұңдасып,
Керегі жоқ тіл қатып,
Барып қайттық ауылға апа екеуміз:
Құм-шоқалды аралап, жусан теріп.
Гүл шатырын көтерген сүттіген мен
Жұпар иісі аңқыған бүргем көріп.
Алдауға, арбауға көнсе, егер,
Жынымды алыңыз,
Бұйымтай сол болса,
Кешікпей, алыңыз,
Бөрі дейді, қасқыр дейді, жыртқыш дейді,
Жан-жақтан күстәналап түрткіштейді.
Жаратқан бір тағының түрін солай
жаратса, жүре берсін жыртқыш мейлі!
Қаншама күндер өтіпті, күтумен күдер үзілген...
Қаншама моншақ құлады, көзімнен, жаным, тізілген
Тізілген жастан кеппесе кірпігім, қалай көз ілем,
Ауырын өткен күндердің кірпіктеріммен сезінем,
Имандылық жүрекке орнығуын тілесек,
Әліпбиден бастайық, ежіктеуден қашпайық,
Әр елде ашқан сауатын, сол елде қаққан қанатын,
Діни әлем көгінде шығарар әркім өз атын...
Боз жусан дала-анамның,
Иітіп төсін туғанмын,
Далиған дала етегін,
Жиектеп сағым қуғанмын.
Әке болған балапаным,
Құшағыңда – өз балапаның
Аман өссін өзіңдей боп,
Атасының көзіндей боп!
Биіктің қара болғаны
Қап-қара бұлттың қонғаны.
Биіктің сұп-сұр болғаны
Төбеңе сұқсыр қонғаны.
Алатау ақ сәлдесін орап алған,
Ақ шапан иығына қона қалған,
Сардарға мойын бұрған өңкей сарбаз
Шыңдар да ақ иықты бола қалған.
Ақ түтек боран, амалың қалмай,
күйемен күресудесің,
Ақ әлем арман, әлеміш жалған –
итжығыс халде күй кешіп,
Құбажон далам, мен келген сайын
құбылаға қарай көсіліп, жатасың үнсіз,
тынығып жатқан қариядай қазір көз іліп.
Тірегім далам, білемін далам, сен атамзаманғы кәрісің,
Қонып жатыр, қонып жатыр, қонып жатыр қонақтап,
Әппақ ұлпа, әппақ желек!
Аспан әппақ, жол әппақ,
Әппақ шашу күмістелген шағылысып күнменен
Төңіректі қырау қымтап қыс келді,
Жер менен көк әппақ шаңқан түске енді.
Ақ сәукеле, сұлу мүсін – жарастық,
Кербез сұлу жасыл шырша түрленді.
Ақ парақтан оқыдым қара жазу анық шын.
Ақ-қарасын өмірдің бір кісідей таныппын.
Ал, дегенмен, тірлікте – ұнатсам да бар түсті
Ақ пен қара бояудың күмілжіген қоспасы -
Биылғы жыл тікен шөп қырда қаулап өсіпті,
Молынан бір жайқалып гүл де осында көшіпті.
Қадамыңды бас байқап, тап болмағын шөгірге,
Қате басқан қадамдар жазаланар өмірде.
Сары алтындай сағынышпен апталған,
Ақ күмістей төзімдермен күптелген,
Уайымның боз тұманы мұнартқан,
Құйтақандай жүрегіме мұң артқан
Қыз деген сағындырар есіңді алып,
Ол мұңайса шарасыз сен бір ғаріп,
Теңім деп тапқан жары адал болса,
Сенің де бағың жүрер күнде жанып.
Толқын, толқын, толқын,
толқын, толқын жыр,
Толқып-толқып соғатұғын жар таппай,
Тар кемерде шалқи алмай, тасымай
Неге бұлдыр дүние алып ұрды алыпты!?
Лас тұман құшағы тұмшалайды жарықты,
Атмосфера тұнып тұр, бу мен түтін аралас,
Жер мен көкті жаулаған тұман бүгін тарамас!
Көшіп кетіп ауылға алыс,
Тұрақтаған Ғалымжан,
Астанадан жастығы өткен
Жырақтаған Ғалымжан!
Құлақ бар домбырада,
бұрауын оң бұрадым –
күйге келді.
Ұл берді Тәңір оңдап,
Алма-кезек дүние
салтын ұқсын дедің бе?
Алды-артыңды бағамда,
жарты міскін, дедің бе?
Үйірген сөзді тіліме,
Иманның нұрын – діліме,
Тілек берген тілеуге,
Уайым берген жүдеуге,
Арна жатыр тартылып, суы құрғап,
Кеше ғана кемерге сыймай тұрған.
Көпір салып қойыпты, атын жазып
«Құрғақ өзен» аталып, көзі құрыған.
Бұғауында бодандықтың
Жетпіс шілде қақтап аспан,
Жетпіс ақпан қалтыратқан
Сары белдеу сайын далам!
Нәпсі тілер өз бабын
Қиыннан сөз қозғадым.
Тән тояты – ләззат,
Ардың жүгі – қорғасын.
Толқының тербеп жанымды
Сағынтқан сырбаз Жайығым.
Жағаңа тағзым етуге
Жете алмай жүрмін – айыбым.
Бәрі есімде, қырда асыр сап өскенім,
Бақытты шақ, бал дәуренді кешкенім.
Еңкейсем де, әлдеқашан әже боп
Балалығым жадымнан бір өшпеді.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі