Өлең, жыр, ақындар

Тұншыққан торғайлар

Қара түтін қақтаған
Қала үстінде қаптаған
Торғайлар толып жүрді,
Талдан-талға қонып жүрді,

Толық

Шеге

Жол үстінде Шеге жатты,
Шаңды қауып, шөге жатты.
Жүк тиеген бір машина
Баса-көктеп келе жатты.

Толық

Қаншық

Қой жоқ болса, итке сірә кім таңсық?
Итаяғы көптен беі тұр қаңсып.
Қожайыны қуды-дағы жіберді,
Содан бері қаңғыбас боп жүр қаншық.

Толық

Шалшықта қалған шабақтар

Кішкентай ғана көл бар еді,
Айнала қонған ел бар еді.
Көл бір күні тасынды,
Тасынды да басынды:

Толық

Самолет пен пойыз

Самолет тұрып мақтанды:
– Аялы жолым аспаным.
Қалдырып белең, бақтарды,
Баратын жерім қас-қағым.

Толық

Өгіздің өкпесі

Бізді атамзаманнан Өгіз дейтін,
Шөп салып, жем жегізбейтін.
Жайылым кең болатын,
Ауасы ем болатын.

Толық

Аққу мен құзғын

Самалды желде,
Қоғалы көлде
Аққу жүзіп жүрді,
Айдынды сызып жүрді.

Толық

Академик арыстан

Академик – президент Арыстан,
(Орынбасары Барыстан)
Демалысқа кетерде,
Уақытша Барысты бастық етерде,

Толық

Екі қудың әңгімесі

– Сырдаңбай,
Айтшы осы бұлданбай.
Сүю деген немене?
Соған адам сене ме?

Толық

Көкек ана

Өкшесі тық-тық еткен,
Сағаты шық-шық еткен
Кербез еді Күнсұлу,
Күнсұлудан кім сұлу?

Толық

Көршінің хикаясы

Көршім кейде ішіп алып,
Нарттай қызып, ісіп алып,
Жарын қуа жөнеледі,
Қыр соңына түсіп анық.

Толық

Кереғар құрбылар

Күнге күйіп қақтала,
Қой бағып жүр Ақбала.
Мода қуып сәнді бір,
Қалада жүр Сәндігүл.

Толық

Арқа аруы мен ағасының әзілі

– Айналайын қалқам-ай,
Жүдеңкіреп қалыпсың.
Жаннат жерде Арқадай
Жағдай жоқ па анық шын?

Толық

Диплом сыры

Қалмайын деп жұрттан,
Оқып жүрмін сырттан.
Атын оқу демесең,
Сор-азапқа теңе, сен.

Толық

Бізге не қалды?

Ерлер киер тымақты
Қыздар киіп, ұнатты.
Ерлер киер жейдені
Қыздар киіп, ерледі.

Толық

Кешкі мектеп

Жалқаубай мен Аңқаубай,
Маңғазданған Марқаубай,
Пысықсынған Әлі де, –
Жиналады бәрі де.

Толық

Сүйінші

Тұра шапты Далабай
Малда жүрген Мақпалға:
– Сүйінші де сүйінші!
Бұдан артық бақ бар ма?

Толық

Қызғаныш

Екі жеңгей қосылды,
Қосылды да жосылды:
– Еркек дегенің оңбайды,
Оған сеніп болмайды.

Толық

Бастық пен басбух

Бір мекеменің бастығы болды,
Өзіне сай басбухы болды.
Төрт түсті қаламы болды,
Қаламы емес, амалы болды.

Толық

Үй мен күй

Тоқсан алты пәтерлік
Үйге кірдік сүйініп.
Жүгімізді әкелдік
Буынып та түйініп.

Толық

Ептібек

Естігенбіз Ептібек
Ертедеп-ақ епті деп.
Тақырыппеи бір ғана
Аты алысқа кетті деп.

Толық

Үкең мен дүкен

Үкеңді жұрт даттайды,
Үкең неге жақпайды?
Өйткені, ол дүкенін
Кезінде ашып-жаппайды.

Толық

Былпық пен жылпық

Қойлыбаев Қырпық
Шопан еді қоңды.
Баласы Былпық
Бітірді онды.

Толық

Туысыңды таптың ба?

Жайпаң іздеп туысын,
Сүзіп қуыс-қуысын,
Мекемелерді шарлап жүр,
Басшыларын барлап жүр.

Толық

Мысал

Ұққан құлақ қанығар,
Түйіп айтар мәні бар.
Ой тастайды астарлап,
Мысалдан да тәлім ал

Толық

Ұр, тоқпақ

Ақын ақын болар ма?
Ақын батыл болар ма?
Өз ұлтының тағдырын
Толғамаса шын тоқтап?

Толық

Рак

Рак деген кеселдің көкесі,
Ешкімнің қызған емес шекесі.
Рас, ракпен ауырған екенсің,
Кешікпей о дүниеге кетесің.

Толық

Өмір сүргің келе ме?

Жаралған соң адам боп,
Жүру керек аман боп,
Бірақ, ауырмайтын адам жоқ.
Тегің емделетін,

Толық

Сот пен айыпкер

– Әкеңнің аты?
– Саудабек.
– Өзіңнің атың?
– Алмабек.

Толық

Жемқорлыққа ем жоқ

Бір орманның қақпасында,
Жарнамалық тақтасында:
«Жемқорлыққа жол жоқ» деген,
Жазу тұрды өрнектеген.

Толық

Қазақтығымыз қайда?

Петров, Сидров, Сигаров,
Дуров, Хренников, Жигалов...
Болып кетті деп ата-тектері,
Сібірде жатқан шеткері

Толық

Жемқор жайлы хикая

Жемқор қазақтың өзінен шыққан,
«Же» және «қор» деген сөзінен шыққан.
«Же» не деген сөз?
«Аса», «же» деген сөз.

Толық

Ұйқамақ

Ел билеген бір бастық,
Жүрді зор боп дүр бастық.
Түкірігі жерге түспеді,
Өз білгенін істеді.

Толық

Жезденің жетегінде

Бар еді досым жиырмадан асқан,
Диплом алып, алшаңдап басқан.
Ойнады-күлді, жыртаңдап жүрді,
Қаланы кезіп, қыз таңдап жүрді.

Толық

Бір әрекет етейік

Тағы да бір зұлматтың
Басталғандай белгісі.
Өмір деген қымбат тым,
Келер кімнің өлгісі?

Толық

Дәрігер қыз Жұлдызға

Айналайын Жұлдыз,
Инеңді жай кіргіз.
Айналайын, Жұлдыз,
Дәріңді тез жүргіз,

Толық

Жұлдыз

Алматының қақ төрінде
Мейрамхана орналасқан.
«Жұлдыз» деген ат берілген,
Ғимарат жоқ одан асқан.

Толық

Демократия

Демократия деген ен ұғым?
Мағынасы кең ұғым:
Халық билейді деген сөз,
Теріні өздерінше илейді деген сөз,

Толық

Тілім менің

Қазақи қасиетті тілім менің,
Ән салып өз тілімде күлімдедім.
Жиһанға жетіп жатты үнім менің,
Жоғалсаң, не болады күнім менің?

Толық

Жан сақтау ма әлде қақтау ма?

«Бақсыға барсаң, бақтыр дейді,
Тәуіпке барсаң, қақтыр дейді», –
Деген сөз тегін бе?
Не болмайды өмірде?

Толық