Өлең, жыр, ақындар

Қалталар

Бір-біріне барабар
Бізде екі бала бар.
Бірінің аты Балтабай,
Екіншісі Қалтабай.

Толық

Жалқаубек

Сабақ жүріп жатыр,
Сынып тына қалған.
Оқушылар тұрып жатыр
Мұғалім сынақ алған.

Толық

Неге?

Неге, неге, неге?
Жаймашуақ жайдақпыз?
Жалтыр мұздай тайғақпыз?
Турасына келе,

Толық

Тойым

Қаншама саттың
Бірінші байды?
Қаншама жаттың,
Жасырып жайды?

Толық

Қатын сені күтпейді

Қатын сені күтпейді,
Ауыр міндет жүктейді.
Еркек болсаң ерекше,
Тілегімді ұқ дейді.

Толық

Қалмақбаев

Жақсы менен жаманды салмақтайық,
Артық туған ағаны ардақтайық.
Бір кездері жойылған жоңғарлардай,
Көрінбей қайда кеттің, Қалмақбаев?

Толық

Қыздың жасы – 18

Қыз деген – бір қызғалдақ,
Өркендеген өлкеміз.
Өскен гүл ғой бізге арнап,
Еркелеген еркеміз.

Толық

Көшедегі қарындас

Қарындас, көрдік сені кеше де,
Бұралып бара жаттың көпшілік көшеде.
Керілген қасың да,
Төгілген шашың да,

Толық

Арман қыз

Көріп едім бір қызды,
Алтын айдай нұр жүзді,
Ғайып болды.
Өкінемін өзім де,

Толық

Ерке қыз

Қылығың керемет сиқырлы,
Пейіштен келдің бе?
Хор қызы секілді сүйкімді,
Сұлусың сен мүлде.

Толық

Қылықты қыз

Жалт-жұлт етіп жүрісің-ай,
Күншуақтай күлісің-ай.
Сылдыраған бөктердегі
Ерке бұлақ үнісің-ай.

Толық

Алып қашқым келеді

Алып қашқым келеді, алып қашқым,
Қара бұлтты көктегі жарып қашқым.
Мейлі Айға, алысқа, Марсқа да,
Сені алып қашудан жалықпаспын.

Толық

Бозбала

Он алтыда ер бала
Атанады бозбала.
Толағайдай толғана,
Толықсиды тез ғана.

Толық

Есімовке

Ел еркесі Есімов,
Ел серкесі Есімов.
Әкім болып келді деп,
Қуанып ек қосылып.

Толық

Мырзатайға

Дегенімен Мырзатай,
Жан емессің мырзадай.
Сараңдыққа салындың,
Тек байлыққа табындың.

Толық

Мейрамбекке

Ей, Мейрамбек, Мейрамбек,
Тартушы едім тумам деп.
Сырт айнала бересің,
Бар билікті жиған боп.

Толық

Сайлау алдындағы сауал

Батыр ұлдар ерлігімен ерлейді,
Туған жер деп, тебіреніп, терлейді.
Күні-түні ел тағдыры толғантып,
Намыс туын өзгелерге бермейді.

Толық

Төрт қыз

Бір үйде төрт қыз тұрады,
Қашықта емес тұрағы.
Секілді күннің шуағы,
Көңілді бірден бұрады.

Толық

Ұйқамақ

Қасқыр қасқыр еді,
Қас албасты басқыр еді.
Жесем екен дей берді,
Қояннан бастап жей берді.

Толық

Тышқанның ақылы

Тышқан баласына ақыл айтты,
Айтқанда батыл айтты:
– Балам, мен көпті көрдім,
Майды да етті көрдім.

Толық

Ауыл мен дауыл

Біздің ауыл ауыл еді,
Берекелі қауым еді.
Бір кісінің баласындай
Бір-біріне бауыр еді.

Толық

Қасқыр мен кірпі

Қасқыр жортып келе жатыр еді,
Қарыны ашқан пақыр еді.
Кім кезіксе де жеп қоймақ,
Қарыны бек тоймақ. Кенет

Толық

Салмақты мен салмақсыз

Қатар ескен екі бидай сабағы
Масақтанып, қатқан кезде сағағы,
Тұрды бipi басын иіп төменге,
Екіншici кекірейе қарады:

Толық

Қой мен Қоян

Қой мен Қоян әңгімені бастады,
Ешкімнен қорқып-саспады.
Қой былай деді:
– Момын ғып жаратқан Құдай мені.

Толық

Құдалар

Екі дүрдей бастық болды,
Араларында достық болды.
Қайда жүрсе қатар жүрді,
Үйлері де қатар тұрды.

Толық

Керемет бір хайуан керек

Бұрын «Ара» ара болатын,
Шаққан жері жара болатын.
«Арада» сыналған жанның
Ауызы қан, дала болатын.

Толық

Екінші өкініш

Өмір деген қалт етіп,
Жай оғындай жалт етіп,
Өтетіні өкінішті.
Адамдардың осыны

Толық

Өкінішті

Тәуелсіздік алған күннен,
Бақыт шамы жанған күннен
Таза қазақ тілімізді,
Мұсылмандық дінімізді

Толық

Құдайыңды ұмытсаң...

Құдайыңды ұмытсаң,
Дүниеге құнықсаң,
Сенің кім болғаның?
Дүниеге құл болғаның.

Толық

Бөшке

Дөңгеленген бөшке болды,
Өзі тым мешкей болды.
Арандай ашып қақпағын,
Күн-түні тыным таппады.

Толық

Шенеунік пен Жорналшы

Шенеунік пен Жорналшы кім дейсіңдер?
Құқығы азаматтық бір дейсіңдер.
Алайда, өмірдегі орны менен
Кереғар қылықтарын білмейсіңдер.

Толық

Қожанасырдың кеңесі

Бір падиша бек қартайған шағында,
Мұрагерін қалдыруға тағында,
Шақыртыпты дана Қожанасырды,
Сүйікті ұлын келтіруге ақылға.

Толық

Кім қайда туып, қайда өледі?

Орыстардың:
«Ақындар ауылда туып,
Қалада өледі» дегені
Қазаққа да келеді.

Толық

Сот соттамайды

– Иә, достым, қайдан келесің?
Жүрісіңнің байқадым жайдан емесін.
– Бейімбет айтқандай, соттан келемін,
Сот емес, оттан келемін,

Толық

Бақыт қайда қонады?

Басымда тамаша ой бар еді,
Тамаша той бар еді:
Хор қызындай керемет
Бір қызға үйленсем, не керек?

Толық

Жансақтау мен жалпақтау

Жансақтау,
Жалпақтау
Өзара жолқты,
Бірін-бірі мол ұқты.

Толық

Айдаһар

Елтаңбасы «Айдаһар»,
Қытайдай ел қайда бар?
Сұсты десең, сұсты ел,
Күшті десең, күшті ел.

Толық

Жалмауыз кемпір

«Алтын сақа», «Ер Төстік»...
Ертегі тыңдап, ерке өстік.
«Жалмауыз кемпір» деген сөз –
Қлаққа түрпі ерен сөз.

Толық

Қаңғыбас иттер

Қаңғыбас иттер қаптап жүр,
Қала көшелерін таптап жүр.
Ешбірінің иесі жоқ,
Жүрістерінің жүйесі жоқ.

Толық

Қос дипломды шенеунік

Қос дипломды бір бастық,
Қызметкерлеріне дүр бастық,
Бірінші сыныпта оқитын баласын
Дейтұғын «сен данасың».

Толық