Өлең, жыр, ақындар

Қаңға баба

Айналдым әруағыңнан, Қаңға Баба,
Қарайсың қарагөзбен паң далаға.
Базарың тарқап бастан, дәурен көшкен,
Көшпеген қорымдағы таңба ғана.

Толық

Теңіз. Кеш

Атырау теңіз ақ байыр - Атырау - арман,
"Жеті қарақшы" ақ нұрды сапырады алдан.
Бозарып отыр Ай - ару,
Жұлдыз моншағын,

Толық

Іңірдегі жыр

Түрленгенде құбыла сырласамын ымыртпен,
Менің көгіс мұңыма қызыл ірең жүгірткен.
Малдас құрып отырсаң ымырт түсе төбеде
Үйде жанған соқыр шам сезім құяр денеге.

Толық

Қос аққу мен егіз шың жайлы хикая

Жатқан шақ-тын тас көктеп, тау көгеріп,
Жүрген едік тірлікпен әуре болып.
Маңғыстаудың түңдігі бір желп етті
Алматыдан Айгүл мен Сәуле келіп.

Толық

Әруақ күткен

Ағамыздың айтқанының бәрі аңыз,
деп қалма тек, салам тағы есіңе.
Кешегі өткен екеуміздің бабамыз
Бір келеді мына қырдың төсіне.

Толық

Тасқа сіңген

Бір қыз көрдім мен таудың өңешінен,
Қалғым келмей айрылып елесінен,
Жан ұшыра жүгірген мені көріп,
Адасқан деп ойлады ел есінен.

Толық

Бозбала шақ балладасы

Бұлт марқаны іреп көктің пышағы,
Марқа жүні қылау болып ұшады.
Тау қойнауы. Ескі қыстау. Үлкендер
Алыстағы тойға кеткен, мысалы.

Толық

Кездесу кешінде

Ортаңа келдім, әлеумет,
Алқаңа келдім, Әлеумет!
Қалмады кімнен не дәулет,
Қалмады кімнен ел, әулет.

Толық

Айшалық қағидасы

Жұмақтың жемісі — дүр тәтті ерінің,
Аулақта көңілім жетпес, әттең, үнің!
Қаңғыған Ай астында мен бір — әруақ,
Сүйретіп сағыныштың ақ кебінін.

Толық

Ғашық ғұрпы

Жүз қызды сүйген Расул сықылдымын,
Жүз қыздың жанарына жағылды мұң...
Талдарды талықсытқан ай астында,
Тағы да сүйгенімді күтіп жүрмін.

Толық

Насихат қазақия

Шын шайырда ру жоқ — ұлт болады,
Рушылдың шатпағы — қыртқа дәрі...
Жерде жүрген бауырды бөле алмас ең,
Көтере алсаң тауыңды бұлттан әрі.

Толық

Жан – тер

Біссіміллә! —
Сөз басы,
Тіл тиегін қозғашы,
Нәр бере гөр шабытқа,

Толық

Жыр биігі

Жырың түсіп кетті, деп, биігінен,
Айтар болдың сен маған жиі кілең.
Кейде бәрін тамызық қылғым келед,
Сен ұсынған Заһардың күйігінен.

Толық

Дала кезер

Қасиетін жерімнің білсем деп ем,
Білсем деумен түн қатып бүрсеңдегем.
Үмітімнің маңдайы тасқа соқты,
Құлпын ашып тылсымның кірсем деген.

Толық

Қалқатайдың аулы жоқ

"Көрмегелі көп айдың жүзі болды",
Жазы кетіп мезгілдің күзі келді.
Мен келгенде аулың жоқ,
Жұртың жатыр,

Толық

Елестің жыры

Қыздай алған адалым,
Жадымнан сәт шықпайсың.
Бұзбай алған қамалым,
Сен мынаны ұққайсың:

Толық

«Көңілдің кейбір кездері» жыр - шоғырынан

Кездерде кейде қара бұлт айды бүктеген,
Үйіме үнсіз үгіліп, қайғырып келем.
Талықсып жатып содан соң кетемін ұйықтап,
Ұйықтап кетсем түсімде сәйгүлік көрем ...

Толық

Құлбарақтың зиратынан шыққан үн

Аршылан құсап ақырар едім,
Биікке талай ту қадап.
Басымды кесті қапыда менің
Өтпейтін қылыш қидалап.

Толық

Cәттіғұл бейітінің басында

Кетпек болып тәу етіп атты бұрдым,
Қапты бір мұң.
Қабақты жапты кірбің.
Жатты жырдың моласын шағыл басып:

Толық

Қосбасар

Айбергенов жазып еді: Күй - ару
Домбырадан ұшады деп таранып. —
Арал — шанақ, екі шегі — Сыр, Әму,
Дала - Ақынның шабытынан нәр алып ...

Толық

Арал жағасында

Келіп едім Аралға — теңізім жоқ, теңізім,
Қалай берген қарт Хазар жалмауызға егізін ...
Көрінер деп бір белгі — күн салып кеп қарасам,
Бұғып жатқан диюдай бас көтерді қара шаң.

Толық

Дәм айыру

Тісің шықты - иегіңді жарып, қанап,
Жейтін болдың дәміңді — анықтап ап.
Құйтақандай көжегім! — әрнәрсені
Отырасың аузыңа салып қарап.

Толық

Қызыма

Құлыншағым, тіліңнің тәп-тәттісін! —
Айтқанымды санаңа шақтап түсін.
Ақиқаттың тіп-титтей қамалындай,
Жаңа жарған иегіңді әппақ тісің.

Толық

Аманат

Өшіріп үнін бабадан жеткен бағзы әннің,
Төріме шығып,
Көріме дейін қазған кім? —
Ұғынсаң, ұлым, мен де алғаш өмірбаянды

Толық

Жанарлардан тамған ән

Түседі еске — шерлі өткен күн,
Желтоқсанның ызғырығы;
Білегінде жендеттердің
Оратылған қыз бұрымы!..

Толық

Жат жерліктер жайлы жыр

Біз ешкімді деп бөлмедік:
"Жат жерлік." —
Жат жерлікке пана бердік, тақ бердік; 
Жат жерлікке қала бердік, ат бердік;

Толық

Ағаштар жыры

Күннің нұры төгілмеген түс қалмай,
Қыс қыңсылап жылап кетті мыстандай.
Ағаштардың тілі шығып әп - сәтте,
Сайрап берді жапырақтар құс таңдай.

Толық

Жантәсілім

Кәр тікті тағы бұл "құдай",
Жегенің таяқ жендеттен.
Адал, ақ менің, жұртым - ай,
Қара бақ едің сен неткен?!

Толық

Тағы да бір оқиға

Жер астынан жік шығып,
қос құлағы тік шығып
Кеткендей боп, о тоба, қалғаным бар тіксініп .
Көп қабатты жаңа үйлер —

Толық

Оқиға

Қыз - қайыңды көшеде шаштан алып,
Сабап жатты содыр жел масқара ғып.
Нән теректер бастарын сауғалады,
Көп қабатты үйлерді баспана ғып ...

Толық

Тағы бір хикая

Түн күркіреп, жалт ойнап тұр аспанда,
Есірік жел емінеді жас талға.
Ойналғандай түрлі-түсті музыка —
Бүкіл ғалам бір әуенге басқанда.

Толық

Шағын хикая

"... Тұйғын емен айдындағы қуды ілген,
Сиремеуге тиіс — шулы, нулы іргем.
Бар ғаламның Жарастығын жырлаймын,
Әділетті қорғау үшін тудым мен!

Толық

Тыныштық көрінісі

Дала. Теңіз ...
Бір-бірінен құт дарып,
Бірін бірі жатыр шөлден құтқарып.
Дала - ананың алақаны ұсынған

Толық

Санамақ

"Жеті қарақшы — жеті жұлдыз",
Сол жетеудің бірімін.
"Ақбоз, Көкбоз — екі жұлдыз",
Екеуін де мініп кеткен ұрымын.

Толық

Қыземшектегі түн

От - жұлдызы тамған аспан айшықты,
Шоқ - сезімді лап еткізді тұтатып. —
Төбешіктің дәл үстінен ай шықты,
Бөбешіктен шыққандай - ақ сүт атып ...

Толық

Бұлт – шайыр

Бұлт бір шайыр — сақал - шашы киіздей,
Жер - дәптерге үңіледі ол жиі үзбей.
Жарты ай анау,
Сол шайырдың қолында

Толық

Гүл мен бұлбұл

Құмыр бұлбұл гүлді жырлап бақтағы,
Көмекейін күміспенен қақтады.
Әнге айналды ғұншагүлдің — әппағы,
Гүл қауызы — ғашықтардың қақпаны.

Толық

Жол балладасы

... Теңізі анау — ақбайыл, тауы мына,
Жатырқамай қарайды қауымыңа.
Ит - құсты да талғамай,
Маңғыстауым

Толық

Жылқышы

Кештіғұрым сәуріктер қырқысып ап,
Құйрық теуіп шет жақта кіл қысырақ. —
Самолеттің жолындай шаң қалдырып,
Шыңырауға құлайтын жылқы шұбап.

Толық

Қыстауда

Маңайдың бәрі ақ түтек.
Дала. Қой ауыл. —
Малшының жайы басыма салады ой ауыр.
Қайшылық көрем әлемнен — қойшы күтпеген:

Толық