Қаңға баба
Айналдым әруағыңнан, Қаңға Баба,
Қарайсың қарагөзбен паң далаға.
Базарың тарқап бастан, дәурен көшкен,
Көшпеген қорымдағы таңба ғана.
Айналдым әруағыңнан, Қаңға Баба,
Қарайсың қарагөзбен паң далаға.
Базарың тарқап бастан, дәурен көшкен,
Көшпеген қорымдағы таңба ғана.
Атырау теңіз ақ байыр - Атырау - арман,
"Жеті қарақшы" ақ нұрды сапырады алдан.
Бозарып отыр Ай - ару,
Жұлдыз моншағын,
Түрленгенде құбыла сырласамын ымыртпен,
Менің көгіс мұңыма қызыл ірең жүгірткен.
Малдас құрып отырсаң ымырт түсе төбеде
Үйде жанған соқыр шам сезім құяр денеге.
Жатқан шақ-тын тас көктеп, тау көгеріп,
Жүрген едік тірлікпен әуре болып.
Маңғыстаудың түңдігі бір желп етті
Алматыдан Айгүл мен Сәуле келіп.
Ағамыздың айтқанының бәрі аңыз,
деп қалма тек, салам тағы есіңе.
Кешегі өткен екеуміздің бабамыз
Бір келеді мына қырдың төсіне.
Бір қыз көрдім мен таудың өңешінен,
Қалғым келмей айрылып елесінен,
Жан ұшыра жүгірген мені көріп,
Адасқан деп ойлады ел есінен.
Бұлт марқаны іреп көктің пышағы,
Марқа жүні қылау болып ұшады.
Тау қойнауы. Ескі қыстау. Үлкендер
Алыстағы тойға кеткен, мысалы.
Ортаңа келдім, әлеумет,
Алқаңа келдім, Әлеумет!
Қалмады кімнен не дәулет,
Қалмады кімнен ел, әулет.
Жұмақтың жемісі — дүр тәтті ерінің,
Аулақта көңілім жетпес, әттең, үнің!
Қаңғыған Ай астында мен бір — әруақ,
Сүйретіп сағыныштың ақ кебінін.
Жүз қызды сүйген Расул сықылдымын,
Жүз қыздың жанарына жағылды мұң...
Талдарды талықсытқан ай астында,
Тағы да сүйгенімді күтіп жүрмін.
Шын шайырда ру жоқ — ұлт болады,
Рушылдың шатпағы — қыртқа дәрі...
Жерде жүрген бауырды бөле алмас ең,
Көтере алсаң тауыңды бұлттан әрі.
Қасиетін жерімнің білсем деп ем,
Білсем деумен түн қатып бүрсеңдегем.
Үмітімнің маңдайы тасқа соқты,
Құлпын ашып тылсымның кірсем деген.
"Көрмегелі көп айдың жүзі болды",
Жазы кетіп мезгілдің күзі келді.
Мен келгенде аулың жоқ,
Жұртың жатыр,
Қыздай алған адалым,
Жадымнан сәт шықпайсың.
Бұзбай алған қамалым,
Сен мынаны ұққайсың:
Кездерде кейде қара бұлт айды бүктеген,
Үйіме үнсіз үгіліп, қайғырып келем.
Талықсып жатып содан соң кетемін ұйықтап,
Ұйықтап кетсем түсімде сәйгүлік көрем ...
Аршылан құсап ақырар едім,
Биікке талай ту қадап.
Басымды кесті қапыда менің
Өтпейтін қылыш қидалап.
Кетпек болып тәу етіп атты бұрдым,
Қапты бір мұң.
Қабақты жапты кірбің.
Жатты жырдың моласын шағыл басып:
Келіп едім Аралға — теңізім жоқ, теңізім,
Қалай берген қарт Хазар жалмауызға егізін ...
Көрінер деп бір белгі — күн салып кеп қарасам,
Бұғып жатқан диюдай бас көтерді қара шаң.
Түседі еске — шерлі өткен күн,
Желтоқсанның ызғырығы;
Білегінде жендеттердің
Оратылған қыз бұрымы!..
Біз ешкімді деп бөлмедік:
"Жат жерлік." —
Жат жерлікке пана бердік, тақ бердік;
Жат жерлікке қала бердік, ат бердік;
Күннің нұры төгілмеген түс қалмай,
Қыс қыңсылап жылап кетті мыстандай.
Ағаштардың тілі шығып әп - сәтте,
Сайрап берді жапырақтар құс таңдай.
Кәр тікті тағы бұл "құдай",
Жегенің таяқ жендеттен.
Адал, ақ менің, жұртым - ай,
Қара бақ едің сен неткен?!
Жер астынан жік шығып,
қос құлағы тік шығып
Кеткендей боп, о тоба, қалғаным бар тіксініп .
Көп қабатты жаңа үйлер —
Түн күркіреп, жалт ойнап тұр аспанда,
Есірік жел емінеді жас талға.
Ойналғандай түрлі-түсті музыка —
Бүкіл ғалам бір әуенге басқанда.
"... Тұйғын емен айдындағы қуды ілген,
Сиремеуге тиіс — шулы, нулы іргем.
Бар ғаламның Жарастығын жырлаймын,
Әділетті қорғау үшін тудым мен!
Дала. Теңіз ...
Бір-бірінен құт дарып,
Бірін бірі жатыр шөлден құтқарып.
Дала - ананың алақаны ұсынған
От - жұлдызы тамған аспан айшықты,
Шоқ - сезімді лап еткізді тұтатып. —
Төбешіктің дәл үстінен ай шықты,
Бөбешіктен шыққандай - ақ сүт атып ...
Бұлт бір шайыр — сақал - шашы киіздей,
Жер - дәптерге үңіледі ол жиі үзбей.
Жарты ай анау,
Сол шайырдың қолында
Құмыр бұлбұл гүлді жырлап бақтағы,
Көмекейін күміспенен қақтады.
Әнге айналды ғұншагүлдің — әппағы,
Гүл қауызы — ғашықтардың қақпаны.
... Теңізі анау — ақбайыл, тауы мына,
Жатырқамай қарайды қауымыңа.
Ит - құсты да талғамай,
Маңғыстауым
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі