Өлең, жыр, ақындар

Ілмек бойынша іздеу


Өлеңдер (1717)

Батпырауық

Батпырауық самғаған
Көбелекті байқап қалып аңғардан,
Жоғарыдан сонда оған:
«Көрінесің, – деді айқайлап, – сәл ғана,

Толық

Аққу, шортан, шаян

Жолдастардың болмаса егер бірлігі,
Алға баспас тірлігі,
Іс бүлініп, арыла алмас сордан көп.
Бірде Аққу, Шаян және Шортан боп,

Толық

Қараторғай

Әркімге сай дарын бар,
Бетке ұстап өзге атағын барымдар,
Баратын да залым бар
Білмейтұғын жұмысқа.

Толық

Тоған мен өзен

«Бұл не? – деді Тоған бірде Өзенге, –
Тоқтамайсың, ағасың,
Солай барлық кезеңде;
Сіңілім-ау, сен қашан тыным аласың?

Толық

Тришканың тоны

Тришканың тоны жеңнен жыртылды,
Ойланбастан инеге ол ұмтылды.
Жеңін қырқып, жасап еді ол ұсталық,
Шыға келді шынтағынан қысқарып.

Толық

Механик

Бір жас жігіт сатып алды зәулім үй,
Әрине, оны салған еді бабалар.
Әрі мықты, кең болатын әлгі үй
Көрген адам шын жоғары бағалар.

Толық

Өрт пен алмас

Ұшқыннан өрт басталып,
Үйге қарай бас салып,
Алаулады Жалын тілі жаланып.
Айқай-шудың ішінде

Толық

Кезбе мен аю

Керек жерде көмек берген асыл жан,
Бірақ, ондай адам аз ғой бүгінде.
Ақылсызбен жолдас болма түбінде:
Ақымақ дос қауіптірек досыңнан.

Толық

Гүлдер

Терезде құмырада көрнекті
Қағаз гүлдер қатар тұрды шын гүлмен.
Сол жасанды гүл сымақтар көрнекті
Темір сабақ сымға ілген,

Толық

Шаруа мен жылан

Жылан келіп Шаруадан өтінді,
Балаларын бағуға,
Адалдан нан табуға,
Еңбек етіп өтімді:

Толық

Шаруа мен қарақшы

Шаруа үй салып оңалды,
Сатып алды сүт шелек пен сиырды.
Ормандағы сүрлеу жолмен шиырлы
Кештете үйге оралды.

Толық

Әуесқой

«Қымбатты дос, қайдан келдің, не көрдің?»
«Кунсткамера көрмесінде боп едім.
Бәрін көрдім, бәрін білдім, сұрама,
Баяндауға тіл жетпейді сірә да,

Толық

Аңшы арыстан

Ит, Арыстан, Қасқыр, Түлкі өзара
Көршілік күн кешіп,
Тезара
Сөз ала,

Толық

Ат пен иесі

Ат иесі Атын әбден үйретті,
Айтқанына көндірді де билетті.
Қожасына Ат та мойын ұсынды,
Әр қимылын тізгінсіз-ақ түсінді.

Толық

Шаруалар мен өзен

Шаруалар шықты төзім, шыдамнан,
Судан керген лаңнан:
Бұлақтар мен жылғалар
Тасыған бір кезеңде.

Толық

Мейірімді түлкі

Көктемде аңшы Торғайды атып түсірді,
Балапандар қала берді шырылдап,
Енді тағы үш жетімек қырылмақ,
Кім көріпті жауыздықты бұ сынды?

Толық

Жалпы жиын

Қандай тәртіп орнатпа,
Оған егер арсыз адам қол қатса,
Асырып ол айласын,
Қарастырар тек өзінің пайдасын.

Толық

Демьянның сорпасы

«Көршім-ау, жарығым,
Сорпадан ішсеңші».
«Көршім менің, тойып тұрмын». «Бәрібір,
Бір тостағын тағы да іше түссеңші,

Толық

Жай тышқан мен көртышқан

«Көршім, тыңда, жақсы хабар бүгінгі, –
Көртышқанға заулап Тышқан келді бір, –
Дейді, Мысық Арыстанға ілінді,
Демалатын болдық еркін енді бір».

Толық

Шымшық пен көгершін

Жауыз тұзақ бір Шымшықты қысты әсем:
Бейшара әбден тыпыршыды, болмады.
Жас Көгершін мұны көріп қорлады:
«Қалай ғана түсіп қалдың түсте сен

Толық