Өлең, жыр, ақындар

Жұмақ бағы

Хақ-тағала қатты еріккен шағында
жүреді екен жасыл жұмақ бағында.
Езуіне "Беломорын" қыстырып,
жын-шайтанын жинайды екен ысқырып.

Толық

Күмән

Сонда сен бір сөйлеп едің нан ұстап —
мен жазылдым. Ол күн кетті алыстап.
Наныңды ұстап Мысыр бардың, Шам бардың
саған емес, нанға сеніп мен қалдым.

Толық

Шүкір, шүкір!

Нақ сол түні ақынға үкім кесілді,
дар арқаны — бір қыл арқан есілді.
Бір ат арба туарылды сол түні,
бір айбалта суарылды сол түні.

Толық

Өтініш

Көп кеңеске қатыстырма мені осы —
кітабымды бітірейін келесі.
Бір "қалқамен" үлгергем жоқ қыдырып,
бір есерге қарыз ем бір жұдырық.

Толық

Жауап

Әлдекімге қарау ой боп қонатын
мені, мені ағартады қара түн.
Таң алдында ақ періште құсаймын
қыз-келіншек қырқып алған қанатын.

Толық

Таңғы сезім

Көк бұлақ, әй, қусың-ау, қусың бұлақ
Тыныштық сай, жырада тусын, бірақ
Ну сыңсып, жатыр әне су сылдырап.
Бұраңдап көк шалғынға еркелейсің

Толық

Күз-көңіл

Гулеп кетті жел тұрып маңай тағы,
Кәрі қурай ызыңдап ән айтады.
Мойын жүні үрпиіп жетім торғай
аяныш-сезіміңді молайтады.

Толық

Альбом жыры

Жанжалдың созады әйел қирағатын,
келтіріп Хақ есімін, иман атын.
Бұршақтап екі көзі бұлан-талан,
жан бар ма бірақ соған иланатын.

Толық

Күй

Қысырақ па үріккен, саяқ па әлгі —
дүбір салды бір нөпір, таяп қалды...
Бурыл-шұбар топанын сай ақтарды —
дір-дір қақты тізелер, аяқ талды.

Толық

Бес саусақ

Саусақ — бесеу.
— Пәлі, шіркін, жарқ етті-ау бір жаңалық!
Біреу, екеу...
ал, санадық, санадық.

Толық

Күрделілік

Абайласаң: ақымақтың бәрі епті,
өзге жұрттан қылмыстылар әдепті.
Ал, мынаның сөзі — құран,
үні — иман:

Толық

Қара ағаш

Бір сөйлеп ем махаббаттың тілінде,
бүрсеңдеп ем Қара ағаштың түбінде.
Бүгін көрсем — жалаңаш сол Қара ағаш,
Қара ағаштай менің жаным жалаңаш.

Толық

Сөз ойыны

Мұрынымен мыңды жыққан мына ағаң
ірілігін ұсақтықпен құраған.
Қойдан құлап өлді ер жігіт,
ал, қорқақ

Толық

Бейбітшілік майданы

Жұмыс дедік,
бермедік тынысқа ерік,
жүр-ау содан жүйкелер жіңішкеріп.
Сілкіп сөйлеп, сондықтан жұлқып іштік,

Толық

Тыныштық

Кім үзеді өзі әлсіз, жіңішке ойды?
Тыныш дейді дүние, тыныш дейді.
Бірақ шыңды бұлт болып буды қайғы,
бірақ бұта дамылсыз судырайды.

Толық

Екі көрініс

Сирек бұлттар алалап қырат, қырды,
бір көлеңке, бір шуақ лақтырды.
Әр сыбысқа жапырақ құлақ түрді,
бұрғы-құйын бір дөңге шаншылып ап

Толық

Сыбыр

Сыңсып иіп бұйра алқап, бір ырғалып
сыбырлады,
біз дағы сыбырладық —
жақын келші.

Толық

Медеу сайы

Кең-ау, шіркін, менің ата мекенім,
маған,
саған,
оған да жер жетеді.

Толық

Емен

Қар мен желге қарсы бітіп алып тұр,
жалаң төсін найзағаймен жанып тұр.
Шекісіпті шеңгел болып тамырлар —
қара тасты бүріп қатып қалып тұр.

Толық

Шақырылмаған қонақ

Суға түскен сәуледей дір-дір қағып
уақыттың алдында жыр жырладық...
Бір ымыртта есікті еппен ашып
күдік деген сайқалың кірді ұрланып.

Толық

Қисық бұта

Терістіктен өкпек жел тұрды — мейлі
еске салды осы жел бір дүлейді...
Шыға қашты ақ түтін мұржалардан —
шөп басында ақ түбіт үлбірейді.

Толық

Қызылоба

Қызылоба. Тал, терек жасыл-жасыл
Судырайды-ау ақ жауын басылғасын.
Жылға суы жымысқы, жылжып аққан,
екеумізді тал түсте бір жылатқан.

Толық

Қағаз тірлік

Жер хақында сыр күттік Айдан әлі;
Тыныштық деп газеттер майдалады.
Қағаз-бомба бұрқ етіп жүр жарылып,
жүріп жатқан сықылды майдан әлі.

Толық

Найза-қара

Өз тұсынан о дағы
қарғып шығып, қалды үздік —
қиын,
қиын соғады,

Толық

Салмақ

Адастырып арзан дәме, жалған үн,
кемеңгерлер кемітпесін салмағын.
Жеңілдесін көкке ұшатын кемелер,
азаймасын тек салмағы Балғаның.

Толық

Салмақсыздық

Жақсылық — жас,
Жылдар жаңа,
күн өзге:
ердің даңқы дарыды енді бір езге...

Толық

Өмірбаян

Асықты адам —
тамыр теуіп тасып қан,
тағатсыз ғып,
қанатсыздық жасытқан.

Толық

Өмір

Бір күйді бастайыншы, күй артығы
өзен боп бір теңізге құяр түбі...
қайтсем де бүгін Мекке барамын деп
желіден өреді екен түйе әр күні.

Толық

Түн

Ызың-ызың ететінің не сенің,
онсыз дағы жайсыз менің төсегім:
еске түсіп біреулердің қорлығы,
біреулердің айтқан жала-өсегі.

Толық

Жыл басы

Таң ағарды.
Шығыс жақтан қып-қызыл
қызыл күннің бір құлағы шықты ұзын.
— Жылды бұрын кім көре алса — сол бастар

Толық

Жел

Тіл секілді сүйрең қағып құм көшті,
көшкен құмға ай менен жыл мінгесті.
Желдің сумаң саусақтары бір түрлі
сүртіп жатқан сықылды ескі жұртымды.

Толық

Көген

Біз де бастан талай күнді өткердік,
енді соны еске алуға жетті ерлік.
Талай жерде бедел алып, бет бердік,
әлденені түзеткіміз кеп бердік,

Толық

Ымырт

Қараң-құраң бұталардың арасы,
әлдебіреу жүрген жоқ па, қарашы?
Маңай жұмбақ, бір құпия іс бардай,
қазір біреу етегіңнен ұстардай.

Толық

Дүкенде

Түсінбейсің көп адамға,
көпте — ерік,
көп деген көл — тұзың көлге кетті еріп.
Қайбір пиғыл қиын бірақ;

Толық

Есеп

Табиғатта бәрі есепті деп еді,
есеп шығар — түсінбесем мен оны?!
Күн аласа болған сайын
көлеңке

Толық

Сұрақ

Жер байғұстың бағына,
әй, жаумады-ау, жаумады.
Тұр ма ана бұлт тағы да
басқа жаққа ауғалы?!

Толық

Қуаңшылық

Ыстық құмды жебелеп
соғады жел бір тынбай.
Ақселеу мен ебелек
Шылымшының мұртындай.

Толық

Ақбоз

Құйрық-жалы әдемі
төрт тұяғы балғадай
ақбоз атым бар еді —
әй, жалған-ай, жалған-ай.

Толық

Қызыл түс

Жырың қызыл ғой десе,
жауап әзір, таза арым:
қызыл тілім сөйлесе,
қызыл қанмен жазамын.

Толық

Тепе-тең

Ей, Алатау, саған бұл
не болды жер бауырлап?
Бұлты қонып ғаламның
жатырмысың ауырлап?!

Толық