Өлең, жыр, ақындар

Аузына түсе салмай, мақтаса кім

Аузына түсе салмай, мақтаса кім,
Абайлап аламанға ат қосамын.
Тəлімін Тəңірімнің таныған соң
Тамырын тіршіліктің тап басамын.

Толық

Қиял бәйтерегі

Аспан жақтан алғызған,
Жер қойнына салғызған,
Жүре келе көктеді
Жүрегімде жалғыз дəн.

Толық

Абайша

Өмірдің гүлі ашылса,
Көңілдің нұры шашылса!
Жаһанның жүзі жадырап,
Жақсыға жақсы қосылса!

Толық

Адал достық жүрмейді айырбасқа

Адал достық жүрмейді айырбасқа,
Қайта айналып келместей қайырласпа.
Өткен есте қалады, кеткен есте...
Өзім деген жандармен өкпелеспе.

Толық

Орынымыздан оянбай, тұрмай

Орынымыздан оянбай, тұрмай,
Айласыз ажал тіл күрмеп,
Жекпе-жектегі ноян батырдай
Кетіп жатырмыз бір-бірлеп.

Толық

Алыптарды аңсау

...Кеудемде менің бір шам бар
Мың өшіп, күнде мың жанған.
Жанымда менің жүр шалдар
Құлқына ары құлданған.

Толық

Бұлбұл туралы аңыз

Ерте, ерте, ертеде
Ешкі жүні бөртеде,
Көмейінен бал аққан,
Елді аузына қаратқан,

Толық

Қуаныш Төлеметке

Қайда бүгін бүршігін жарған қайың?
Кім түсініп, кім ұғар жалған жайын?
Көкіректе бір үміт жылтырайды
Көл түбіне малтыған маржандайын.

Толық

Мұхтар Құл-Мұхаммедке

Əу бастан тілегі адал, арманы ұлық
Тектіден тегін болмас қалған ұрық.
Қылаусыз қызғылт рауан шырайыңнан
Тұрады адалдығың аңғарылып.

Толық

Нармахан Бегалиевке

Аттадым мен де елуге, сен де елуге,
Елумен неге асықтық «емделуге»?
Елесі егделіктің көлденеңдеп,
Төбесі көрінгендей көмбенің де...

Толық

Серік Тұрғынбековке

Бізден көшіп кеткен бе бұрын айлар,
Қыз-қырқынмен күн қайда күліп-ойнар?
Шымырлайды кеудеңде жылы қайнар,
Тұнжырайды көзінде тұнық ойлар.

Толық

Əшірбек Сығайға

Қазымыр қарашада қабарса күн,
Қырмызын қырау шалар балаусаның...
Отызға жетпей жатып орда бұзды
Қолынан тастамастан қаламсабын.

Толық

Кеңшілік Мырзабековке

Торғайдан ұшқан,
Соры қайнап ұшқан Ителгі,
Болмысқа мынау бола алмадың-ау икемді.
Қауыштың ерте қаланың қақ-соқ салтымен,

Толық

Шақпақтас

Сөйлеуді білмей абайлап,
Ар санап ақыл айтуды,
Көзіңде шарт-шұрт жай ойнап,
Найзағай шатынайтын-ды.

Толық

Қадыр осы...

Жайшылықта көп көзіне ілікпей,
Алпысында жасап жатқан ұлық той,
Қаба сақал қадірменді Қария,
Қадыр балаң осы міне,

Толық

Дарагөй

Асыққаннан алды-артына қарамай
Бұлт ішінде дөңгеленіп барады Ай...
Қаскең оған жан-жүрегін жаралай:
«Қайда бара жатсың, – дейді, – дарагөй?»

Толық

Ақсақал

Ақиқатты мына бір аңғаршы, жұрт:
Ақсақал аз біздерде, шал баршылық.
Əлімсақтың əйгілі əлқиссасы:
Кəрі ағаштың ғұмырын жалғар шыбық.

Толық

Зейнолла Қабдоловқа

Жетпіске келгім келген жоқ –
Желкеме мінді жер мен көк.
Серқайрат күндер, қайдасың
Серілік құрған серуендеп?..

Толық

Шəмші Қалдаяқовқа

Аспанға ұштың...
Жерде едің.
Қай жаққа қанат сермедің?
Белес пе, əлде көргенің?

Толық

Арыстан

Қапыда оқ тигендей қарақұстан
Қан-сөлсіз жатырмысың, кəрі арыстан?!
Жапан түз,
Жайнақы жаз,

Толық

Сардар

Ажал – аяз,
Тəн емес, жан қарыған,
Қарсы амал қапелімде бар ма бұған?
Қазақ деген ежелден ақын ел ғой,

Толық

Іңгіл-ай

Жамырасқан, жайнасқан
Жұлдызды аспан, айлы аспан,
Қызық-думан үй іші
Қыз-бозбала жайғасқан.

Толық

Теңізге тілек

Басыл, теңіз, өзеуреп, өрекпімей,
Өнебойы кімдерге керек дүлей?
Тағы да бір тулайтын кезің келер,
Терістіктен Түстікке жел өтті ғой,

Толық

Айвазовский картинасы алдында

Телегей теңіз бүгін долыланып,
Жағаға жатыр сойқан салып анық.
Қара күш қайырылады, майырылады
Қанатын қара тасқа соғып алып!

Толық

Пақыр

Бірін берсе құдайым бірін бермес.
Дүние дəмі дəйімі шырын келмес.
Қайтсем ғана халімді түзеймін деп
Тірлігінде тірі жан тыным көрмес.

Толық

Ностальгия

Бірден-бірге азайып отты өлеңім,
Көз мұңымен қарайды көпке көңілім.
Өткені ме шынымен жазғы наздың,
Өткені ме шынымен көктемемнің?

Толық

Ақынның қай кезде де ауыр жолы

Ақынның қай кезде де ауыр жолы.
Қинайды қияметтік бауыр жоғы.
Арманда ақыл-ойдың азабынан
Жалғанда арқасы мен жауыр жоны.

Толық

Сенім

Сен жоғалма, Сенімім, сен жоғалма,
Сен жоғалсаң бойыма ем қонар ма?
Анау-мынау демейін, алдыменен
Кедей менен керексің кембағалға.

Толық

Тағдырым-ай

Тағдырым-ай,
Тағдырым-ай,
Тағдырым,
Таңдайыма тамызсаңшы таң нұрын.

Толық

Тағдыр

Жадымнан шықпай жарлы күндерім,
Жабықсам, жылап жолығар.
Қайран да қайран тағдырым менің,
Қалың да қалың соры бар.

Толық

«Шеңберден шық!» немесе Мұқағали мұраты

Шеңберден шық! –
Дүние шеңберінен!
Жараспайды ақынға жерде жүрген.
Екі бірдей аяғын ербеңдетіп,

Толық

Қарағайға қарсы бұтақ біткенше

«Қарағайға қарсы бұтақ біткенше,
Еменге иір бұтақ бітсейші...»
Зауалың бастан асты ғой,
Заманым, соны күтсейші?

Толық

Мен бір оңып тұрғандай...

Көктің көзі нұрланбай,
Суық қарап сұрланды Ай.
Мелшиеді дүние,
Мен бір оңып тұрғандай.

Толық

Өмірдің арты – өкініш, басы – қайғы

Өмірдің арты – өкініш, басы – қайғы,
Өзен де өмір бойы тасымайды.
Боз бие – қу нəпсіге бой алдырған
Арқасын боз айғырдың қасылайды...

Толық

Табылар ма тағдырдан тілегенім?

Табылар ма тағдырдан тілегенім?
Тəңірім-ау, кім жазар жүрек емін?
Қармап жүріп қайғыны құшамын да,
Таңдап жүріп тақырға гүл егемін.

Толық

Күле қарап заман тұр миығынан

Күле қарап заман тұр миығынан.
Елес көрдім ертеңнің қиырынан...
Ұршықтайын үйірген иірімнің
Шыға алатын емеспін ұйығынан.

Толық

Бұзбақ па кеуде – құлпымды

Бұзбақ па кеуде – құлпымды,
Жүрегім неге бұлқынды?
Атымыз адам болғанмен,
Аяп та жатыр кім-кімді?..

Толық

Қамап қойып ішіне тас қамалдың

Қамап қойып ішіне тас қамалдың,
Тағдырымды табанға тастаған кім?
Енді кімге айтамын арманымды? –
Мен өзімнен бүгінде басқа адаммын!

Толық

Уақыт өтеді

Уақыт өтеді,
Ай, күн қалады.
Бақыт кетеді,
Қайғым қалады.

Толық

Әлдекім

Азарланып, безерленіп əл-демім,
Өзімді-өзім танымастай халдемін.
Кеудем ішін емін-еркін еншілеп,
Ен жайлаған сияқты ма əлдекім?..

Толық