Өлең, жыр, ақындар

Сен үшін бір ту бие сояр едім

Сен үшін бір ту бие сояр едім,
Алдыңа жал-жаясын қояр едім.
Мен қазір шаршаңқырап жүрген жанмын,
Тірліктің кетіре алмай оябы-ебін.

Толық

Тайғанақтап қара жерде құлаған

Тайғанақтап қара жерде құлаған,
Тарыққаннан кейде өксіп жылаған.
Естен шығып кеткенің бе, күндерім,
Естен бәрін шығарады-ау, бұл адам.

Толық

Мен қалайша толқымайын

Мен қалайша толқымайын, толыспайын, таспайын.
Көкке өрледі кеше ғана қолдан еккен жас қайың.
Сүйем тұлым сүйкімді қыз көз алдымда бойжеткен.
Шақырады биге келіп, қалай қиып тастайын.

Толық

Шаттанып бірге шалқыған

Шаттанып бірге шалқыған,
Келер ме қайтып дәурен-ай?
«Жаным» деп жаны балқыған,
Қай жерде жүрсің, сәулем-ай?

Толық

Қандай ауыр, әттеген

Қандай ауыр,
Қандай дәуір, әттеген,
Арам болды-ау,
Адамдар да хақ деген.

Толық

Туған күнім аталмады

Ешқашан туған күнім аталмады,
Дәм-тұзды досым келіп тата алмады.
Болмады бірде үйім, бірде күйім,
Жандай-ақ жалғыз қалған жапандағы.

Толық

Басылатын емес-ау, шаршағаным

Басылатын емес-ау, шаршағаным,
Бас ұратын емес-ау, аңсағаным.
Аңсадым ба өзгеше таң самалын,
Неге сонша құмарта тамсанамын?!

Толық

Әсет Бейсеуовке

Ажалға айла бар ма деп,
Мен өлсем өлең арна деп.
Қалжың ба, шын ба көп айттың,
Топырақ салмай қалма деп.

Толық

Атымтайдай болсам-ау

Атымтайдай жомарт болған жан бар ма?
Атымтайдай болар мен де мал бар ма?
Қысқа жіптің келтіре алмай күрмеуін,
Өксіп өткен күндерім көп арманда.

Толық

Күліп тұрған дүние

Күліп тұрған дүние жылап қалып,
Асқақтаған арманым құлап қалып.
Көріне алмай көзіне көптің енді,
Отырдым мен жылыстай жырақ барып.

Толық

Күн шығады

Күн шығады, батады, таң атады,
Балбыратып жанымды жаңа табы.
Таң-тәңірден тілегім – мамыр еткін
Қар боратқан қаңтарды, қарашаны.

Толық

Жанымның сыры – сырласым

Жанымның сыры – сырласым,
Көңілімнің мұңы – мұңдасым.
Қос ішек-қоңыр домбыра,
Сені кім мендей тыңдасын,

Толық

Төгіліп, төсек болып жапырағың

Төгіліп, төсек болып жапырағың,
Сөгіліп көкірегің, атырабың.
Күз келіп, құба белмен құс жолында,
Үзілмей күндіз-түні жатыр әнің.

Толық

Озбайды деме уақыт

Озбайды деме уақыт,
Тозбайды деме ғимарат.
Тасты да мүжіп, уатып,
Ғасырлар өтер зымырап.

Толық

Толғанғын, жаным

Толғанғын, жаным, толғану үшін жаралған,
Толғану үшін жеткізбей кеткен сан арман.
Үмітті үрлеп жылт еткен түнгі оттардай,
Тәтті екен күндер қиялға қайта оралған.

Толық

Таласым-ай

Тасқындап тауды тілген, Таласым-ай,
Таластың дейтін еді даласы бай.
Айнадай атшаптырым айдынында,
Аққу мен жүзуші еді жарасып Ай.

Толық

Асаған жандай асарын

Асаған жандай асарын,
Жасаған жандай жасарын.
Сүлесоқ, сүле-сапамын,
Тереңге түпсіз батамын.

Толық

Сеземін салқын рай жүзіңнен де

Сеземін салқын рай жүзіңнен де,
Тумаған көктемің боп күзің мен бе?
Аяулым, айлық жерден ләззат берген,
Жүректің антенасы үзілген бе?

Толық

Саған келсем арқа-басым жадырап

Саған келсем арқа-басым жадырап,
Жыр да оқып желпінемін азырақ.
Күйші болып әлде бір күн кетем бе?
Айтқан сырдан іштегі үнім саздырақ.

Толық

Қайтесің, бағың жанбаса

Қайтесің, бағың жанбаса,
Ойлаған бола бермес-ті.
Ойдың да көбі далбаса,
Ойлаймыз кейде өнбесті.

Толық

Жанымның жазып дайым құрыстарын

Жанымның жазып дайым құрыстарын,
Сенімен, домбыра, тыныстадым.
Көтеріп көңілімді көкке менің,
Жалғыз сен – жастайымнан ұғысқаным.

Толық

Сыбызғыдай сыңсығаннан жоқ пайда

Сыбызғыдай сыңсығаннан жоқ пайда,
Жарқылдайтын жанарыңнан от қайда?
Сен сүрініп, мен жығылып жатқанмен,
Жарығым-ау, өмір көші тоқтай ма?

Толық

Ақ сапар алдында

Сар дала, сағым жортқан, құба белім,
Қия алмай мойынымды бұра бердім.
Кір жуып, кіндік қаны саған тамған,
Бабамның бабасының тұрағы едің.

Толық

Бәрі де өмірімнің – өлеңімде

Бәрі де өмірімнің – өлеңімде,
Өрім де өрмелеген, төменім де.
Тұнығым, тұңғиығым, тереңім де,
Ту тігіп, дабыл қаққан белеңім де

Толық

Ауылды аңсау

Сағынтты-ау, сайраны мол өткен күндер,
Сағымды керуен бел, көктем гүлдер.
Жаз жайлау айлы түнде, әудем жерде,
Ән салып алтыбақан тепкен күндер.

Толық

Қадалып көкке жатырмын

Қадалып көкке жатырмын,
Жұлдызым менің қай тұста?
Жанындай о да ақынның,
Ойлы да мұңды байғұс па?

Толық

Ер болып туып анадан

Ер болып туып анадан,
Ездік еткен жігіт пе?
Жауға сілтер семсерін,
Кездік еткен жігіт пе?

Толық

Құрдасыма

Көктем өтті, жаз өтті, күз де келді,
Шықтым жолға жоғымды іздегелі.
Жалпаң мақтан, жалған сөз мезі етті,
Тек әділдік керек-ау бізге енді.

Толық

Шөліркеген екен-ау, жырға жаным

Шөліркеген екен-ау, жырға жаным,
Келдіңдер ме сыңғырлап сырғаларың?
Өңім түгіл өнбойы түскен енсең де,
Бірің қолға түспестен құр қаламын.

Толық

Әпке

Бір әкенің арттағы екі көзіміз,
Бөлінген жоқ тілегіміз, сөзіміз.
Сен де, мен де жұрағатты жұрт болып,
Өріс таптық, енді өзді-өзіміз.

Толық

Жанбота, осы ма еді өлген жерің

Көкшетау, келбетіңе тамсанамын,
Жабықсам – сен екенсің жан самалым.
Біржандай айтулы әншің болмасам да,
Ашынып мен де кейде ән саламын.

Толық

Бөлемін сөзге көңіл

Қызығын бұл жалғанның көріп келем,
Мыңды алып, мен де жүзді беріп келем.
Баласы Қошқарбайдың Шашубайдай,
Малға емес, сөзге көңіл бөліп келем.

Толық

Ей, жолаушы

Сұр дала да сұп-сұр болып тұр қала,
Бау-бақша жоқ, онда өскен ырғала.
Бейуақта сұңқылдаған сұмырай,
Байғыз үні естіледі бір ғана.

Толық

Ей, адамдар, тілегім бар сендерге

Ей, адамдар, тілегім бар сендерге,
Қамқорлық ет, қарайласқын кемдерге.
Ажыратқын ақ пен қара арасын,
Босқа күйіп болған аз ба шерменде?

Толық

Адам қонақ өмірге

Адам қонақ, – деп айтады, – өмірге,
Өмір, онда қуаныш бер көңілге.
Қоштасуға асықпағын ертерек,
Ол қоштасу біздер үшін жеңіл ме?

Толық

Табиғат - болмыс күшімен

Табиғат-болмыс күшімен,
Ұшқын боп жерге түсіп ем.
Жарқылдап жандым өзгеше,
Жарықтың сансыз ішінен.

Толық

Балалық шақтан бір елес

Балалық шақтан бір елес
Көктемде, сонау көктемде,
Көлбеңдеп жатқан көк белге.
Көгілдір тартқан бөктерге,

Толық

Бақытына ұқсамайтын басқаның

Бақытына ұқсамайтын басқаның,
Бақытым бар,
Бақытсыз деп қашпағын.
Кештеу келіп өмірімнің көктемі,

Толық

Туған жер, айналайын, Қызылжарым

Туған жер, айналайын, Қызылжарым,
Өзіңсің өзектегі жырым да әнім.
Қия алмай жыл құсындай қайтып барам,
Бұйырар енді қашан тұзың-дәмің?

Толық

Ой дегеннің бәрі бірдей ой емес

Ой дегеннің бәрі бірдей ой емес,
Ойлардың да ойлары бар жемісті.
Той дегеннің бәрі бірдей той емес,
Тойлардың да тойлары бар келісті.

Толық