Өлең, жыр, ақындар

Қордай тауы туралы аңыз

Қарт Қордай қабақ қатқан, қырау жапқан,
Құздың мұз, құж-құж бұжыр құлап жатқан.
Қысты күн қар қақырып, мұз түшкіріп,
Ақ боран, үш ай тоқсан соққанда ақпан.

Толық

Бұлбұл құс

Қаршадай-ақ жас
Құрыштың қолымда
Кітап ашық, қағаз-қалам оңында.
Жоқ ед тіпті қараша үйдің базары,

Толық

Баспахана

Баспа басқан жұмыскерлер,
Ақ қағазды дестелеп,
Тасқа басқан тым іскерлер,
Қағазға әріп кестелеп.

Толық

Красин кемесі

Жынды жел ыршып ышқынған
Садағын тартып ысқырған,
Сібірде жаз да, күз де мұз;
Буалдыр боран аппақ қыс,

Толық

Әлемге ана

Әлемге ана, төсін керген кәрі жер,
Жалаңаш қар, әппақ тәнін қыста көр.
Жылт-жылт... жұлдыз толған алтын моншақ па
Аспан-көктей қалпағына тізгендер.

Толық

Азат әйел

Кеше, әйелдер, күңдікте жүрмеп пе едің
Кеше қорлық, күңшілік кермеп пе едің?
Кеше еріксіз еңіреп шалға тиіп,
Кеше көңілің қайғымен тілмеп пе едің?

Толық

Талмас тұлпар

Мұз мұнара Алатаудың
Әппақ күміс басымда;
Алтын бұлт ұйықтап тұрды,
Маужырап жартасында.

Толық

Отарба

Шықты Арыстың қаласынан,
Фрунзеге отарба.
Қазақстан даласынан
Вагон тізіп қатарға.

Толық

Түрксибтің дабылы

Бұл не керім, құдіретті?
Күші жерді тітіретті.
Күрс-күрс таудың жонын ойды,
Күйретілді, күтір етті.

Толық

Таң шапағы

Мінекей таң сарғайды сіберленіп,
Таң қанаты жайылды жұлдыз сеніп...
Жасыл атлас секілді жібек жиек,
Көк белдеуі сары алтын нұрын төгіп.

Толық

Сауатыңды аш

Ғасыр бойы тұман басқан,
Мұңдыларды мұнар басқан,
Жұмысшы тап теңдік алып,
Көзін ашқан, ұрандасқан!

Толық

«Алла», «Құдай» — жалбарынған сөздері

Қарны қабақ,
Беті табақ,
Жалшы қанап,
Бай мұз-балақ

Толық

Суық қолға сұқтырма

Қой терісін жамылып,
Бөлтірігі қасқырдың
Арадан қалса табылып.
Тапжылдырмай басқа ұрғын.

Толық

Қойшы

Кеше:
Кигені бұтта шалбар қатқан жарғақ,
Қаудырлап төрт елі кір батқан жарғақ.
Денесін су тигенде жирендіріп,

Толық

Еңбек сүйгіш жеңешем

Білегін әппақ түрініп,
Үй жұмысын істеген,
Тап-таза боп үрініп,
Үстіне шаң түспеген.

Толық

Таймаймыз

Еңбекші ескіден
Езілген ұланбыз.
Ерік алған осы күн
Жауынгер қыранбыз!..

Толық

Қызыл әскер

Қуат қайнап құйқылжыған қырандар,
Қажыр қайтпас, қырағы қырғи ұландар.
Жауға қаптап,
Шығып сап-сап,

Толық

Қызғалдақтай пионер

Қызғалдақтай құлпырып,
Жас пионер балдырған,
Жаз болды деп қуанып,
Жанарын нарттай жандырған.

Толық

Мен Октябрь ұлымын

Қараңғы ащы тұрмыстан,
Қиындық көріп ығысқан,
Құл боп, күң боп жалынып,
Бай табына туыстан.

Толық

Қыс

Қылышын сүйреп қыс жетті,
Жер жүзін аппақ қар басып.
Қалшылдаған қыс «епті,
Суыққа суық жалғасып.

Толық

Жұлдыз

Түн қараңғы қоңыр бұлт,
Бір кезде түсі бұзылған.
Кеудеде өрт, жабық кілт...
Қайғыдан сызық сызылған.

Толық

Білім дариясы

Советтің сұлу мектебі,
Білімі өрге ерлеген,
Күлгізіп күнді көктегі,
Құлашын шыңға сермеген.

Толық

Жаңа әріп

Жаңа әріп,
Жаңаланып,
Шықты жаңа өмірде
Түр бергендей,

Толық

Аэроплан

Бұлты алтын, жасыл, зеңгір, атлас аспан,
Күміс күн қойнында ана нұрын шашқан,
Бөленіп сол аспанның ләззәтіне,
Бір нәрсе көрінеді бұлттан асқан.

Толық

Шыда

Сынақ келсе, шыда тағы, сәл шыда,
Өз-өзіңді жегідей деп жаншыма!
Қайғы келсе қамықпағын, қайраттан,
Өз-өзіңді өрге қарай қамшыла!

Толық

Тәуелсіздік

Тарихтың жолы-киесі сайын даланың,
Жігерін тіктеп,жайнатқан қыздың жанарын.
Арманы биік асқармен тұрған таласып,
Азаттық деген ақталған қаны бабаның.

Толық

Жамбылға арнау

Құлагері болған соң қара өлеңде,
Жырың желдей жүйткейді бар әлемге.
Мұңдасқан жанды көрсе Жамбыл ақын,
Сырласқан таумен,таспен,даламен де.

Толық

Алғашқы адым

Басқанда алыс жолға алғашқы адым,
Тұлымым желкілдеген жап-жас шағым,
— Кісімде: жетім тайлақ өркешіне
Жарбиып қаршадай боп жармасқаным...

Толық

Жыл құсы

«Жыл құсы» жаңа туды қанат сермеп,
Ұшуға ыңғайланып жоғары өрледі,
Қатпаған қауырсыны жас балапан,
Талпынды алға қарай күші кернеп.

Толық

Қодар күліп тұр

Таң азаннан талпынып,
Еркелеп, ойнап дыңылдап.
Көк майсада бір адам
Пішен шауып зырылдап.

Толық

Жас мұғалім

Мектеп ашып,
Білім шашып,
Елге жеміс егетін.
Жас мұғалім,

Толық

Күлімдейді күміс күн де

Октябрь, еңбекші елге атқан таңсын,
Ардақтап, сүйіп-құшып тапқан таңсын,
Қай сағат, қай минутта кездесем деп,
Жалшы үшін жарығыңды жаққан таңсын.

Толық

Ленин

Көрінген, көк шарайна мөлдір аспан,
Күн туып, сол аспаннан нұрын шашқан.
Жер шарын жүйрік қиял айдай шолып,
Адамзат арманына араласқан;

Толық

Достарға хат

Емханада жатырмын,
Жиырма алтыншы палатам,
Таңды жырмен атырдым,
Көз тартады дала тым...

Толық

Ермекке

Ақау керім дегенге Ақау керім
Күндемеңдер дауысым баяу болса,
Достар өлең сұраса мен не дерім,
Бізге қалған бір өлең жаяу Мұса.

Толық

Құрекеңе

Қайран біздің Құрекең
Ірілердің бірі екен
Алматыға келерде,
Құтырынып тур екен.

Толық

Кенжебекке

Кенжежан десе Кенжежан,
Тең емес оған өзге жан,
Чапаевтай кеудесі
Керілсе жанды қозғаған,

Толық

Ғаббасқа

Ұялшақтың белгісі
Ақылды боп өскені,
О да халық үлгісі
Халық нені кешпеді

Толық

Кабираға

Қыз болса да жігіт қыз,
Соған мойын бұрыппыз,
Қыздай жігіт болмасақ
Жігіт боп неге туыппыз.

Толық

Жұманиязға

Жұманияз жұғымды,
Мінезі бар сабырлы,
Әрбір сөзі ұғымды
Арнасы кең сарынды,

Толық