Судың терең, саязын
Ағысынан білерсің.
Аттың жақсы, жаманын
Шабысынан білерсің.

Ілмектер: төрт түлік мал, су

---

---

Түнгі су — ну,
Күндізгі су — бу.

Ілмектер: су

---

---

Сүмбіле туса, су суыр,
Таразы туса, таң суыр.

Ілмектер: су

---

---

Су патшасы — мұрап,
Түн патшасы — шырақ.

Ілмектер: су

---

---

Су бергеннің — сауабы бар.
Су төккеннің жауабы бар.

Ілмектер: су

---

---

Су кетсе, тас қалады
Сүрме кетсе, қас қалады.

Ілмектер: су

---

---

От орнында күл қалады,
Су орнында гүл қалады.

Ілмектер: су

---

---

Жемес жерде от бар.
Ішпес жерде су бар.

Ілмектер: су

---

---

Мұздан өтсең ағып өт
Ойылғанша өтерсің.
Судан өтсең сабыр ет
Сарқылған соң өтерсің.

Ілмектер: су

---

---

Өзен суға жарасқан
Қамысы мен қоғасы.
Кәрияға жарасқан
Аузындағы тобасы.

Ілмектер: су, қария

---

---

Ағын су жолын табады,
Ақ адам оңын табады.

Ілмектер: су, адам, ақ

---

---

Су жүрген жер молшылық —
Абат емей немене?!
Жақсылардың сөздері —
Қанат емей немене?!

Ілмектер: су

---

---

Сусыз өмір жоқ,
Отсыз темір жоқ.

Ілмектер: су

---

---

Су бар жерде ырыс бар:
Ұстап балық жейсің,
Ақ бидай егіп, нанын жейсің.

Ілмектер: су, ырыс

---

---

Су аяғы — құрдым.

Ілмектер: су

---

---

Арық бар жерде су бар.
Су бар жерде ну бар
Тау бұлағымен сүйкімді,
Бұлақ құрағымен сүйкімді.

Ілмектер: су

---

---

Ақпаса, су бұзылады.

Ілмектер: су

---

---

Су ағады, тас қалады,
Кәрі кетеді, жас қалады.

Ілмектер: су, кәрі, жас, кәрілік

---

---

Сұмырай келсе — су қат.
Ашаршылық келсе — ағайын жат.

Ілмектер: су, ағайын, жат, ашаршылық

---

---

Қанша қамыс жақсаң да шоғы болмас,
Қанша қара су ішсең де тоғы болмас.

Ілмектер: ас, су

---

---