Түйірдей болса да - түйінді ойың болсын.

Ілмектер: ой, ақыл Мұзафар Әлімбаев

---

---

Хан қасында ақылды би болса - қара жерден кеме жүргізеді.

Ілмектер: ақыл, хан, би Майқы би

---

---

Сұлу қызға - той керек, асылдарға - ой керек.

Ілмектер: қыз, той, сұлу, ой, ақыл Шернияз Жарылғасұлы

---

---

Ақыл мидан қайнап шыққаны дұрыс.

Ілмектер: ақыл, ми Шал Құлекеұлы

---

---

Парасатты қамқоршы ретінде тек ақылға ғана өз өміріңді сеніп тапсыр...

Ілмектер: парасат, қамқоршы, ақыл Пифагор

---

---

Ақыл, қайрат, жүректі бірдей ұста,
Сонда толық боласың елден бөлек.

Ілмектер: ақыл, қайрат, жүрек Абай Құнанбайұлы

---

---

Ақыл - жан қуаты.

Ілмектер: ақыл, жан, қуат Абай Құнанбайұлы

---

---

Адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озады.

Ілмектер: ақыл, ғылым, мінез Абай Құнанбайұлы

---

---

Тауысқанша ішкен - ақылы ауысқанша ішер.

Ілмектер: сусын, ақыл Мұзафар Әлімбаев

---

---

Халық ісін орнын салуға көп ақыл, көп қызмет, көп жылғы шебер істеген әдіс керек.

Ілмектер: халық, ақыл, әдіс Әлихан Бөкейханов

---

---

Ақыл, ажар ажалға не қылады?

Ілмектер: ақыл, ажар, әдемілік, ажал, өлім Шәңгерей Бөкеев

---

---

Ақыл-ой ұшқырлығы сұлулықтың орнын толтыра алады.

Ілмектер: ақыл, ой, сұлулық Клод Гельвеций

---

---

Ақыл керек білім таңдап оларға,
Білім керек жақсы іске қарауға.

Ілмектер: ақыл, білім, жақсы, іс Жүсіп Баласағұни

---

---

Құмарлық көп ретте ақылдыны ақымаққа айналдырады. Ақымақтарға ақыл салатын кезі де аз емес.

Ілмектер: құмарлық, ақыл, ақымақ Франсуа де Ларошфуко

---

---

Құмарлыққа әділетсіздік пен пайдакүнемдік сондай тән, сондықтан оған сену қауіпті, тіпті ақылға сыйымды болып тұрса да сақтанған абзал.

Ілмектер: құмарлық, әділетсіздік, пайдакүнемдік, ақыл, сақтық Франсуа де Ларошфуко

---

---

Баланы ең әуелі мейір - шапағатқа, одан соң ақыл-парасатқа, ақырында нағыз пайдалы ғылымға, еңбекке баулы.

Ілмектер: бала, мейір, шапағат, ақыл, парасат, еңбек Абай Құнанбайұлы

---

---

Ақылмен ұштасқан ерлік ерліксіз жеке ақылдан гөрі көбірек көмектеседі.

Ілмектер: ақыл, ерлік Люк де Копье Вовенарг

---

---

Ақылды ісіне сенеді,
Ақымақ түсіне сенеді.

Ілмектер: ақыл, ақымақ, түс, іс, араб мақалы

---

---

Заттар мен құбылыстарды танитын күш - ақыл деп аталады. Ақылдың жұмысы адамның ішкі сезім күйін бейнелейді.

Ілмектер: ақыл, күш Бауыржан Момышұлы

---

---

Жүрек арқылы өткен ақыл тілі көпке жетеді.

Ілмектер: жүрек, ақыл, тіл Жан-Жак Руссо

---

---