Құлақ екеу, ауыз біреу.
Ол не үшін бұлай?
Көп тыңдап, аз сөйлеуге жаратқан оны Құдай.
Ауыз біреу, көз екеу – ол не үшін бұлай?
Көп көріп, аз таңдануға жаратқан оны солай.
Ауыз біреу, қол екеу – ол не үшін бұлай?
Көп жұмысшы, аз жеуші – жаратқаны ол солай.

Ілмектер: сөйлеу, көру, жаратқан, құлақ, көз Ахмет Байтұрсынұлы

---

---

Құлақ сарсытқан көп сөз.

Ілмектер: құлақ, сөз Тоқсары

---

---

Көз құлаққа қарағанда әділ куәлік етеді.

Ілмектер: көз, құлақ, куә, куәгер, әділ, әділет, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Гераклит

---

---

Екi құлақ пен бiр тiл көп тыңдап, аз сөйлеу үшiн берiлген.

Ілмектер: құлақ, тіл, тыңдау, аз, сөйлеу, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Зенон

---

---

Іштегі сыр Аллаға мағлұм: сырттағы құлақ амал емей немене.

Ілмектер: сыр, Алла, құлақ, амал, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бұқар жырау

---

---

Газет – халықтың көзі, құлағы һәм тілі

Ілмектер: Газет, халық, көз, құлақ, тіл, наықл, афоризм, қанатты сөздер Ахмет Байтұрсынұлы

---

---

Қанатты сөздің қарапайым сөзден айырмасын сергек құлақ, алғыр ой ажыратады.

Ілмектер: қанатты сөз, құлақ, ой, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бауыржан Момышұлы

---

---

Егер рухы жабайы болса, оның көзі мен құлағы жаман хабар береді.

Ілмектер: рух, жабайы, көз, құлақ, нақыл, афоризм Гераклит

---

---

Көз — құлақтан көрі сенімділеу айғақ.

Ілмектер: көз, құлақ, сенім, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, айғақ Гераклит

---

---

Жаны дөрекінің көзі мен құлағы да сенімсіз куәлар.

Ілмектер: көз, құлақ, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, дөрекілік Гераклит

---

---

Ежелден ескеруші ем елдің сөзін,
Бұлақтың тазалауға тінтіп көзін.
Бар ма деп ашпаған сыр, айтпаған жыр,
Құлақты қырға түріп жүрген кезім.

Ілмектер: ел, сөз, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, сыр, жыр, құлақ Ілияс Жансүгіров

---

---

Көп адам басқаның көзімен көру, басқаның құлағымен есту, басқаның жүрегімен сезіну дегеннің не екенін де білмейді: оған үйренбеген.

Ілмектер: адам, көз, құлақ, есту, жүрек, сезім Альфред Адлер

---

---