Өлең, жыр, ақындар

Туған жер

Ахау, туған жер, анамдай сағындырған,
Ахау, туған жер, бабамдай табындырған.
Аңсадым, аңсадым –
Самал жел,

Толық

Арқаның желі

Ауылға келем араға жыл сап,
Самалы жұпар жібектей жұмсақ.
Арқаның желі,
Аңсадым сені.

Толық

Сен кеткенде

Есіңде ме жазғы таң ауылдағы,
Ерке бұлақ жүгірген бауырдағы.
Ауылыңнан алысқа сен кеткенде,
Аласұрдым толқындай дауылдағы.

Толық

Қос жұлдызым

Сұм тағдыр, кімді жарға құлатпадың,
Кімдерді еңіретіп жылатпадың?
Жүгірген көз алдымда құлдыраңдап,
Құлыным, қайда барып тұрақтадың?

Толық

Сағыныш

Сағындым сені,
Сағындым сені,
Көңілдің шері
Тарқамай.

Толық

Дәурен­-ай!

Самғаған аспанында сар даланың,
Сағындым бозторғайдың салған әнін, дәурен­ай!
Еркіңе бағынбас,
Асау арман­ай!

Толық

Сарыарқа

Саржайлауым менің,
Ән жайлауым менің.
Жан жайлауым менің,
Беу-беу, Сарыарқа!

Толық

Ән­-домбыра

Саған ғана жан сырымды ашайын,
Саған ғана маржанымды шашайын.
Қосыл кәне әуеніме, домбыра,
Қоңыр кеште қоңыр әнге басайын.

Толық

Шырқа, наурыз!

Жайнап мереке ажары,
Қайнап береке қазаны,
Айлап думанды базары,
Келді Наурызым!

Толық

Қаракерей Қабанбай

Күн туса ел басына әлде қандай,
Атойлап атқа қонған ер Қабанбай.
Жаратып Тәңір өзі жаннан бөлек,
Сүйегін шар болаттан сомдағандай!

Толық

Арман

Атқан таң, шыққан күндей жайнап алдан,
Дариға, алтын дәурен қайда қалған?
Айналған айдын көлді жалғыз аққу –
Адасқан абайсызда қайран арман!

Толық

Сәуле ғұмыр

Айна көлдің мөлдіріндей, мөлдіріндей,
Қайран күндер, ораласың ойға.
Алатаудың сеңгіріндей, сеңгіріндей,
Асау жүрек, талпынасың айға.

Толық

Қандай сұлу дүние!

Көзімді ашсам жайнаған күнді көрем,
Нұрды көрем бұлттарды тілгілеген.
Тауды көрем, көремін көк орманды,
Гүлді көрем жібектей үлбіреген.

Толық

Айсәулем

Аялдамай алтын күн бел асқанда,
Айдың жүзі дөңгелер көк аспанда.
Бір көрінші жарқырап туған айдай,
Он сегіздің ауылынан адасқанда.

Толық

Дариға-дәурен

Аққу-қаз әуелейді қалықтаған,
Қайтейін, қанатым жоқ, қалып барам.
Жүрегім құс боп ұшып кетті-ау бірге,
Жылатып жалғыз қалай алып қалам,

Толық

Сені іздеймін

Сені іздеймін, ей, қалқа, сені іздеймін,
Аңсағанда ақ таңға көз ілмеймін.
Сен жоқ жерде айырылған сыңарынан,
Сынық қанат аққудың өзіндеймін.

Толық

Аягөз

Ғашықтар аңызы тербеді,
Арманнан мендегі
Алыстап кете алмай.
Арулар – аққулар шөлдеді,

Толық

Отаным – Қазақстаным

Аяулы атыңды ардақтап өтемін,
Алысқа аттансам,
Құстай ұшып, қайта жетемін!
Жолыңа жаным құрбан қайда жүрсем де,

Толық

Ақ көбелек

Қағасың қанатыңды, қалықтайсың,
Қонасың гүлден­-гүлге, жалықпайсың, ақ көбелек.
Жанары жарқылдаған жарқын жаздың,
Жалт етіп алдайтынын неге ұқпайсың, ақ көбелек?!

Толық

Атаның әлдиі

Балапан құсым – бөбегім,
Көзіңнен бақыт көремін.
Жанымның сөнбес нұрына,
Бөбегім, сені бөледім.

Толық

Той бастар

Жайнаған гүлі өмірдің
Солмасын, солмасын!
Қарлығаш құсы көңілдің
Самғасын, самғасын!

Толық

Жан жарым

Сертіңнен айнымастан,
Сыңарым Тәңір қосқан.
Аққудай таранасың,
Айдынға бауыр басқан.

Толық

Меруерт моншақ

Сағыныштан,
Алып ұшқан,
Қоңыр қаздай арман­ай!
Көл таба алмай,

Толық

Қоңыр жел

Әндетіп құстар келгенде,
Қонғанда көлдерге,
Сені аңсап шықтым белдерге,
Емілден ескен қоңыр жел!

Толық

Ақ бесік

Тербелесің тынымсыз, тербелесің,
Тербетумен өмірді сен келесің, ақ бесік.
Сылдырмаққа айналып ай мен жұлдыз,
Күннің өзі үстіңде дөңгелесін, ақ бесік!

Толық

Достар-ай!

Бұлтарып бұлаңдаса түлкі заман,
Сүрінбей өтем деме бір күн одан, достар-ай!
Сендерсің базарым да, байлығым да,
Несіпбек Айтұлы

Толық

Қайран күндер-ай!

Тай­-құлындай ойнаған,
Ой, ойнаған!
Тамашаға тоймаған,
Таң атқанша тойлаған,

Толық

Ерке құсым

Үнсіз ғана күлімдейсің,
Жүрегімді тілімдейсің.
Тұнық судың бетіндегі
Ай нұрындай дірілдейсің!

Толық

Сағыныш

Көңілім сені ойласам алып ұшты,
Қиялым тәтті үміттің балын ішті.
Қайдасың, кеттің қайда, ерке сәулем,
Мендегі сезесің бе сағынышты?

Толық

Еркелейік еркін бір

Сарыарқа, самалды өлке, сағымды өлке,
Арманға бөлеп едің жанымды ерте.
Сағынып келдім сені, құшағыңды аш,
Қабыл ал қарлығаштай әнімді ерке.

Толық

Арманым – аққуым

Арманым – аққуым,
Алысқа талпынып,
Ұшып ең шарқ ұрып,
Ашулы бұлттардың үстінде.

Толық

Алтын асық

Шөл қандырдым бұлақтың тұнығынан,
Ән төгілер арудың бұрымынан.
Тал бойыңнан танадай мін таппадым,
Жаралғандай асылдың сынығынан.

Толық

Жеңеше

Кездерімде сәл жүдеген,
Бір өзіңді аңсадым.
Шаршап келсем, елжіреген
Жүрегіңді аңсадым.

Толық

Ана дауысы

Құлыным­ау, анашың қалды қайран,
Естідім деп осынау әнді қайдан, әнді қайдан.
Шырқалғанда «Жас қазақ» сені ойлаймын,
Көз алдыма елестеп қанды майдан, қанды майдан.

Толық

Алматым менің

Аңсап келіп кім өзіңе бауыр баспаған,
Сендей қала бұл әлемнен табылмас маған.
Құшағыңда арманымен табысқан жастар,
Сенде тұңғыш махаббаттың әнін бастаған.

Толық

Наз көңіл

Алдымнан сені көрсем таң атқандай,
Келсеңші сағындырмай, ей, ақ маңдай!
Сәулем­ай, сүттен таза, судан тұнық,
Періште өз қолымен жаратқандай.

Толық

Жырла, көктем!

Дариға-ай, қайран көңіл жоқты іздейді,
Сағымды қуғанменен жеткізбейді.
Жастықтың өзенінен бір өткен соң,
Қайтадан кері қарай өткізбейді.

Толық

Әбіштің Шұғамен қоштасуы

Шұғажан, қош, аман бол оралғанша,
Қапыда кетіп барап, амал қанша?
Алысар арпалысып сүйген жүрек,
Түнекке мәңгі­-бақи қамалғанша.

Толық

Жалғыз қайың

Жабырқаған жалғыз қайың,
Мұң шағады көрген сайын.
Сағыныштан сарсаң болған,
Кім ұғады оның жайын?

Толық

Қазағым менің

Қалың елім – қазағым менің,
Қаным да сенсің, жаным да сенсің менің.
Маңдайыма тағдыр сыйлаған,
Ғажабым сенсің, азабым сенсің менің!

Толық