Өлең, жыр, ақындар

Қалғыма, көңіл

Ой жібермей ырым-сырым дегенге,
сенетін ем,
еретін ем тек елге,
Елемедім

Толық

Ойладың ба?

Болатынын ойладың ба ертең не?
Бұғармысың, шығармысың сен төрге,
әлде құдай ұрар ма екен алжытып,
әзірейіл тұрар ма екен желкенде?!

Толық

Күні кеше

Күні кеше (сөзіме сенші, күнім!)
көргіш едік кісінің кемшілігін,
тергіш едік құрбының кемістігін,
ағаттығын ағаның,

Толық

Сені ме?

Сені ме бір...
деумен-ақ,
сені ме бір!..
сергелдеңге түскені-ай сері көңіл!

Толық

Өкпелеме

Ұната ма өзіңді, жек көре ме,—
ренжисің ол үшін кепке неге?
Көңіліңді қалдырған досыңа да,
қасыңа да бекерге өкпелеме.

Толық

Кісінің кешпейтін ем пенделігін

Кісінің кешпейтін ем пенделігін,
күмілжіп отырғаным мен де бүгін,—
бар аймақ осы күні ірі тұтқан,
қарайлап көңіліне төрдегінің.

Толық

Жәлап қатын,..

Жәлап қатын,..
жәдігөйлер,
ұрылар
маған да күн көрсетпейтін түрі бар...

Толық

Дәлеледеп келем

Ұнатам әлі тазаны ғана,
түгім жоқ, досым, өзгерген,—
өмірдің ащы азабына да,
мазағына да төзгем мен.

Толық

Айтыс

Күдік бар бір көздерде,
бірінде үрей,
Дүрілдеп пысықтар жүр бұрынғы кей.
Салдыртып Сарыарқадан Сал келіпті,

Толық

Жеті ата жыры

«Жеті атаңды білесің, бе?» деп
сұраған ауыл қартына жауап бере
алмай қысылып қалдым»,— деп еді
ұлым бірде маған...

Толық

Жастығың өтіп барады-ау...

Жастығың өтіп барады-ау...
Теріліп бітпей гүлдерің.
Өріліп бітпей бұрымың,
Бақыттың кешіп бір көлін

Толық

Күнәңді

Күнәңді,
кінәңді де сан кешіре,
Көніп ем,
азабыңның әммесіне.

Толық

Тағы ұнарсың біреуге

Тағы ұнарсың біреуге,
тағы ұнарсың,
Тағы да ұнап,
тағы да жаңыларсың.

Толық

Кім біледі себебін

Кім біледі себебін,
кім біледі,
суық сезім жүректі тілгіледі,
Біз де бүгін жат болып кеттік пе деп,

Толық

Жанып та жанып кетердей

Жанып та жанып кетердей,
Тірліктің құнын кем ұғып,
Дауға да кіріп бекер кей,
Жүрген бір шақта еліріп,

Толық

Кешқұрым

Кешқұрым...
Талып жетіп қырқадан үн,
Жас сұлу махаббаттың шырқады әнін,
Тұтқиыл тымық түні дауыл тұрып,

Толық

Есіңде ме?

Есіңде ме?..
Көктөбе... ақ күміс күн...
Құшып ыстық өзіңді, қатты қыстым.
Құйын болып өткендей болды-ау, дүние,

Толық

Ұнатып көзін, ұнатып сөзін

Ұнатып көзін, ұнатып сөзін,
Қонды деп басқа бақ қалай,
Жылатып та өзім,
Жұбатып та өзім,

Толық

Қызыл іңір арасында

Қызыл іңір арасында,
не түнде,
Есіңе алып өксіме де өкінбе.
«О шіркін де

Толық

...дауласпайық

...дауласпайық,
жә, тіпті!
Сен менімен болмадың ба шынымен-ақ бақытты?
Сенен басқа

Толық

Қарағым-ау

Қарағым-ау,
мен сені түсінбей де барамын-ау.
Нала мынау —
ілінбей таңға көзім,

Толық

Ақ шағалам

Ақ шағалам!
өзің барда болып па ем басқаға алаң,
Өзің барда, апыр-ау, көзге іліп пе ем,
аяғымның астында жатса ғалам!

Толық

Самарқанға сен неге бармай қалдың?

Бұралған балдырғаным,—
талдай балғын,
бұйырмай қойды-ау дәмі шалғайлардың!—
Уәде беріп тұрып,

Толық

Жасырар ем

Қарап тұрып,
қарашы, қинағанын,
(Не дерімді біле алмай, қиналамын)
Жексұрындар әлі де бар десем бе,

Толық

Тақырып туралы жыр

Таппақ болып менен де ақыры мін,
Тар, деп те жүр біреулер, тақырыбың.
Қалай ғана тақырып тар болады,
Жапаныңды жаңғыртып жатыр үнім...

Толық

Інілерге реніш сөз

Жел өтінде тұра қалған топсыңдар,
әлі сендер көретін де кеп сын бар.
Дара құрмет дәметердей әзірге
жеке шауып жау түсірген жоқсыңдар!

Толық

Түс көрем

Қызық бір түстер көрем мен:
біресе ақбоз ат мініп,
құйғытып ала жөнелгем,
қап-қара бұлтты қақ тіліп.

Толық

Бір ақбоз ат түсіме көп кіреді

Тұлпар туар тұқымы,
текті ме еді,
бір ақбоз ат түсіме кеп кіреді.
Қаншама рет қыр асып,

Толық

Түс

Түсімде (есімде жоқ нақты күні),
алыстан естіліп бір ат дүбірі,
сыңғырлап сауыт-сайман,
кіреукелер,

Толық

Кеудені тәкаппарлау тік ұстадық

Кеудені тәкаппарлау тік ұстадық,
Сонымызбен ұқпадық, ұғыспадық.
Дос та болып кетпедік серті берік,
Дұшпан болып шықпадық ұрысқа анық,

Толық

Қиқу сала шыққанда бәрі ұмтылып

Қиқу сала шыққанда бәрі ұмтылып,
Кейін қалып қойдым ба сәл іркіліп?
Асау шабыт қалыпты аласұра,
Жанарында жап-жасыл жалын тұнып.

Толық

Әкем менің маған арнап

Әкем менің маған арнап,
Қалдырмады мол мұра,
Қалдырмады тағалаулы ат,
Қалдырмады домбыра.

Толық

Барында сері дүнием сендей еркін

Барында сері дүнием сендей еркін,
Өтсем деп осылайша сөнбей өртім,
Ақтардым жатқан сырды жанға айтылмай,
Сарт та сұрт лапылдап бір жанбай тынбай,

Толық

Досты аңсап келем

Жолыққан шақта-ақ ұмыт боп қайғың,
Талас қап,
Шамдануы да,
Таңдануы да жарасты-ақ.

Толық

Арайлы таңда

Арайлы таңда,
Аңырай жетіп қанша мен,
Ағайын, сенен
Адалдық қана аңсап ем,

Толық

Бірден асып, біреуден жүрдік пе кем?

Бірден асып, біреуден жүрдік пе кем?
Тәтті екен-ау, дүние-ай, тірлік деген.
Жақсы екен-ау жұмыс та күнде асығып,
Шаршап-талып жүрсек те бір бітпеген.

Толық

Қырға шығып

Қансын құмар, қалсын да бір басылып,
Қырға шығып қайтайын, қырға шығып.
Көптен бері көңіл де алағызып,
Кермені үзер тұлпардай тұрды асығып.

Толық

Арланның ажалы

Айнала атағымен дүрілдеткен,
Ит еді ол бар өмірі қырында өткен.
Даң-дұңға есі шыға аласұрып,
Аңшының айтағынан бұрын кеткен.

Толық

Айтам енді

Айтам енді...
Айтсам деген сезің ен,
Дүниеге қарап шындық кезімен,
Ар алдында мен өзімді әрдайым,

Толық

Жайым жоқ жасып

Жайым жоқ жасып
күрсінбек,
Төрт жағым бүгін түп-түгел.
Тындырмай түкті жүрсің деп,

Толық