Өлең, жыр, ақындар

Білесің бе қалқам осы?

Білесің бе қалқам осы?...
Кей түндер,
Жанталасып жатады ашып бейітімді ел.
Мазамды алып топырлайды төбемде,

Толық

Өзі дүрдей сері едім

Өзі дүрдей сері едім,
Сөзі мірдей,
Үзім қалқам сен едің өзі гүлдей.
Жаның сезіп тұрса да жағдайымды,

Толық

Сакура

Сакура, маған қош келдің...
Мамырым ізгі...
Сағыныштардан нәр алған тамыры күзгі.
Көгаршын – жүрек,

Толық

Қыз бейнелі маусым айы туғанда

Қыз бейнелі маусым айы туғанда,
Көрген адам ақыл-естен танардай.
Қойбүлдірген көп шығатын бұл маңға,
Тақиямен іліп ала салардай.

Толық

Көбелек көзіндегі жыр

Сонау балғын ғұмырымның үнін сүт,
Жапырақтың жүрегіне тоқимын.
Бәрі-бәрін...
Әжем, ертек, ірімшік...

Толық

Кездесу

Мен кеткенімде көбелек қуып,
Далдалап қалған ерменді бір түп.
О, бала сезім, керемет тұнық,
Ояттың қайта кеудемді жұлқып.

Толық

***

Түбір тегің болса-дағы марқа кіл
Сеніміңді сезіміңе арта тұр
Адам болып қалу үшін адамға
Жеткілікті жарты ақыл

Толық

Мен – қазақпын!

Мен – қазақпын!
Мен азатпын! Мен бармын!
Сайын дала перзентімін самғар мың!
Темір қанат қыранымын Таулардың!

Толық

Қап барады гүл дәурен

Жүйткіп өтіп барады самала күн,
Ілесіп қанатына шағаланың
Естіртпей шарықтаған салған әнін.
Алыстатып жастықтың жағалауын

Толық

Қиналдым-ау

Жігерім жаншылғандай,
Төзімім таусылғандай.
Тағдырдың долы желі
Бетімнен қарсы ұрғандай.

Толық

Тұманды күн, күзгі түн…

Желегінен айырылып күзгі бақ,
Саудырайды жапырақтар жүз құрақ.
Әйнектерді сызып ағып тамшылар
Шатырлардан жатыр шала мұз құлап.

Толық

Күзгі сурет

Байқайсың ба, далада ызғар бүгін жоқ,
Тереземнен төкті шуақ нұрын кеп.
Жалғыз тамшы ақты әйнектен дірілдеп,
Күннің көзі жымыңдайды күлімдеп.

Толық

Б. Алдиярға

Өсегінен бұлардың пісті шекем,
Ішкіш екем, беу Аға, ішкіш екем.
Мақтап-сықтап көзіңше, у ұсынып,
Ішкізіп-ап соңыңнан "пыш-пыш" етер.

Толық

Кітап дүкенінде

Түрлі-түсті, қызыл, жасыл, ақ, сары,
Құлпыртады жемістері бақшалы.
Қарап тұрсаң дәмділері санаулы-ақ,
(Ақынсымақ көп қой қазір ақшалы)

Толық

Жаным қысылып, жанып тұла бой

Жаным қысылып, жанып тұла бой,
Қанатын сермеп, талып қырағы ой.
Сағына берер өзіңді жүрек,
Қайырылмай мейлі зарықтыра ғой.

Толық

Жаңбырлы түн

Барар жер жоқ, сезбесе екен күйімді ел,
("Өз-өзімді" қуғам кеше үйімнен).
Жаңбырлы түн.
Аспан жатыр шатынап,

Толық

Қалауын тапсаң жанады қар да

Қалауын тапсаң жанады қар да,
Адамның ниет, талабы барда.
Жүрек жібітер таба алмай сөздер,
Жүдеп жүргенім саған ұнарға.

Толық

Ілестім. Жеткізбедің

Ілестім. Жеткізбедің.
Амалын текке іздедім.
Қалада қыз көп, бірақ,
Дәл сендей жоқ қыз дедім.

Толық

Сәлем хат!

(Аттай шап, адаспай тап!)
Сәлем хат! Сәлем гүлім!
Шыңдағы ақ еңлігім!
Есен-сау келемісің,

Толық

Мен және ол

Мен менсінбегем.
Ғашық болса алдыма келсін дегем.
Сұлуларды қос-қостан сүйіп жүріп,
Серілерден өзімді кемсінбегем.

Толық

Жаңа жыл, бәрі-бәрі жаңаруда

Жаңа жыл, бәрі-бәрі жаңаруда,
Аспаннан ақша қар боп тарады нұр.
Тілегім бе? Тілегім – жүрегімнің,
Орындалса болғаны қалауы бір.

Толық

Т. Нұрмағанбеттiң "Жер иiсi" романынан соң

Адасып бiр бұлт келiп, ери iшi,
Қалды астында ақ жауын нөпiрде ауыл.
Көтерiлдi шаңменен жер иiсi,
Топырақты дымқылдап соқыр жауын.

Толық

Өліара

Қыс келерде, қоштасарда күзбенен,
Жапырақтар құлап бiткен шағында,
Қоштасқаным және менiң сiзбенен,
Көз алдымда, әлi де әлi жадымда.

Толық

Мен кеттім ескі алаңға

Мен кеттім ескі алаңға,
Ескі алаңда ескірген ресторан бар.
Сүйіктімді оралмас еске алам да,
Сыралатып қайтамын кеш таманда.

Толық

Ана тілін ар тұтқан қазақ елі

Ана тілін ар тұтқан қазақ елі,
Әдебиеті сондықтан ғажап еді.
Бабалардың болмаса тіл мен руһы,
Вандалистке айналуы аз-ақ еді.

Толық

Мiнезiң бар түсiнбес сенiң қиын

Мiнезiң бар түсiнбес сенiң қиын,
Түседi де жүредi көңiл-күйiң.
Тiл қатуға өзiңе жүрексiнем,
Иiрер деп ұршықтай қоңыр құйын.

Толық

ЖАН-ым

Жанас жүре көп сенімен,
Жансырадым еңселі Мен.
Жан-жүйеңді зерттеп көрдім,
Жанымның сен бөлшегі ме-ең?

Толық

Мен ертең жол жүремiн

Мен ертең жол жүремiн.
Өзiңнен алыстау үшiн.
Әлдекiмге сал жүрегiм,
Сезiмiн табыстауы үшiн.

Толық

Нөсерлі қаңтар

Қыс емес пе? Ендеше, жаумай ма қар,
Анау тауға өң беріп, баурайға бар.
Бәрінен де бақтағы талдарды айтшы,
Жамылмаса ақ көрпе жаурайды олар!

Толық

Бiлмеймiн түстiм селсоқ күйге нендей

Бiлмеймiн түстiм селсоқ күйге нендей,
Шыбын жан қалды неге күйбелеңдей.
О тоба, мен тағы да ғашықпын ба,
Бiр сезiм шақырып тұр сүй дегендей.

Толық

Ақпан кірген еріне сылқым аттап

Ақпан кірген еріне сылқым аттап,
Қарын үйіп-төгіп сап тым-тым аппақ.
Бұл мезгілде кетуші-ед түлкі қаптап,
Тазысын-ап шал шықты мылтық оқтап.

Толық

Сен және мен

СЕН ПЕРІШТЕ, МЕН ПЕНДЕ,
СЕН ПЕЙІШТЕ, МЕН ЖЕРДЕ.
МЕН ПЕРІМІН, СЕН АДАМ,
МЕН БӘРІМІН.

Толық

Өткен өтті

Өткен өтті, бәрі де құрысыншы,
Көктем келді, жаныма нұр ұсыншы!
Мұң ұсыншы тәп-тәтті, жыр ұсыншы,
Күн ұсыншы, тоң жүрек жылысыншы!

Толық

Қыз деген

Қыз деген гүл - өсетін жүрегінде ердің,
Қызғалдақтай кіргізер реңін жердің!
Қыз деген жыр - сүйдіріп шайыр ететін,
Шабыт сыйлап қайғыңды шайып өтетін!

Толық

Шыдатпастай құба қайғым

Шыдатпастай құба қайғым,
Жалғыз келдiм, жұбат, айдын.
Оралмады аққуым сол,
Ләйлiсiндей Жұматайдың.

Толық

Көрдім де сені өзгере кеттім

Көрдім де сені өзгере кеттім,
Қараша қандай кез керемет бұл.
Тәтті бір мұңға шомдым да сосын,
Жырлауға ерек сөз керек еттім.

Толық

Ақ қар

Кербездене жайнап сылқым қыс керім,
Ағартуда дала, қырдың үстерін.
Қызықтаймын терезеден ақ ұлпа,-
Қардың билеп жапалақтай түскенін.

Толық

Сергелдең

Күндерім қаншама өтті,
Өзіңсіз қараңменен.
Сағыныш сарсаң етті,
Жаным-ау, саған деген.

Толық

Арысым еркем, арысың қайда - оғылан?

Келді де кетті, жанды да сөнді жұлдыздай,
Құшақтап оны қара жер қойды-ау тұрғызбай.
Қаға алмай еркін қанатын самал жел өксіп,
Аға алмай еркін Арысым жылап жүр қыздай.

Толық

Алып қашам

Жар іздеген Ақандай жырлап, сері,
Көп шарладым, ұнаған тек сен ғана.
Астананың ақ гүлі ұрлап сені,
Шымкентіме өзіммен кетсем бе ала?!

Толық