Өлең, жыр, ақындар

Жас ақынға

Ей, жас ақын, мен саған кезек берем,
Кеше мен де аға алдын кесе өтпегем!
Күн-түні мазаланған кеудеңдегі,
Құрметте, өлең-құсты безектеген!

Толық

Фариза әпке!

Сіз келіпсіз...
Ал мен үйде толғанам.
Кімнен көрем бір бақытты қонбаған.
Ылғи екеу боп тұрады жол маған,

Толық

Фаризаға

Алмас қылыш жарқылдаған жүзі бар,
Тасқа түскен тұлпарлардай ізі бар.
Қазағымның 20-шы ғасырда
Фариза атты әйгілі ақын қызы бар.

Толық

Жарлының шапаны

Ерте, ерте, ерте ертеде…
Ертегі сыр шертеді.
Шалқыған бір шаһардың
Дулы базар көркі еді.

Толық

Ағаға наз

Адалдығы жырында,
болмысында.
Қазақ жырын жалғаған өрлі шыңға,
дұшпандары әдейі сүрінсін деп,

Толық

Семсер жырдың иесі

Семсер — жырдың иесі Сіз бе едіңіз,
Хош келдіңіз! Үмітті үзбедіңіз!..
Жүрегімді, санамды шиырлаған,
Жатыр Сіздің жосылып іздеріңіз.

Толық

Саған...

Өзіңсің есіл-дертім,
Сорым болар екенсің несін көрдім.
Өзің хандық етерсің өз бағыңа,
Өзегімнен жалынды өшірген күн.

Толық

Эпитафия

Шаруа едім тірліктің көшіне ерген,
Таусап таттым жердегі несібемнен.
Көп жыл болды мәңгілік ұйқыдамын,
Топырағым бұйырды осы жерден.

Толық

Самайымда ақ қырау

Самайымда ақ қырау,
Маңайымда бақ сынау.
Тойлағаным тәттілеу,
Ойлағаным ащылау.

Толық

Әкім мен әңгіме

Ақкөз ақын мен болсам,
Қызыл көз әкім сен едің.
Қой бағып мен қор болсам,
Қор болдың-ау демедің.

Толық

У...

Нәлеті мынау нарықта,
Мен ішпеген у мен заһар қалып па?!
Соның бәрін өзегімнен өткіздім,
Зардаптары тимесін деп халыққа.

Толық

Ақын екем...

Мына мен ақын екем,
Жырға жомарт жүрегі сақы мекен.
Өмірдегі өзімдей өнерде де,
Өлеңде де өзгеше аты бөтен,

Толық

Тарт қолыңды...

Тарт қолыңды!
Ақынға тиме, надан!
Ақымақтық - ақынды сыйламаған,
Ақын деген Аққуы адамзаттың,

Толық

Рухани кереңдерге арналған жыр немесе Абайға жүгіну...

Құлағыңа қу өлең сіңбей қалып,
Отырсың ба меңіреу түнге айналып.
Түңілдім-ау, қайтейін тым болмаса,
Түсіре алмай санаңа тілдей жарық.

Толық

Қаламақы хақында...

Тиын санап жолына, көлеміне,
Қаламақы алмаймын өлеңіме.
Жазғандарым жүрекке жетсе болды,
Басқа маған байлықтың керегі не?

Толық

Қаздандаған қаламымның ізінен

Қаздандаған қаламымның ізінен,
Қаз-қаз басып жыр тұрса.
Құп-қу болған қағазымның жүзіне,
Қан жүгіріп, құлпырса.

Толық

Жырым менің жүйрігім...

Әбзелдерін әзірлеп таққан асыл,
Жалын сүзіп, жырымды баптағасын.
Шарт түйдім де құйрығын, қоя бердім,
Қаратып халық тұрған жаққа басын.

Толық

Түс немесе «желтоқсан құбыжығы»

«Тұлпар» көрдім түсімде;
Басы-есек әлгінің,
Тұрқы-тұлпар пішінде,
Есек құсап ақырып,

Толық

Арылмас мұңым бар менің

Арылмас мұңым бар менің
Жанарға жасымды ірікпен.
Аштықтан қырылған елдің,
Сүйегін басып жүріппін.

Толық

Қызық көйлек киген қыз оттай жанды

Қызық көйлек киген қыз оттай жанды,
Сол сол екен жүрегім шоққа айналды!
Аяғымнан әл кетіп тоқтай қалдым,
Ал жүрегім...жүрегім соқпай қалды!

Толық

Ләйлі барда өмірде қайғы да бар

Ләйлі барда өмірде қайғы да бар,
Сағыныш бар, аңсау бар-бай мұралар.
Жалтақтау бар жолына сүйгеніңнің,
Жетер ме деп жаныма жайлы хабар.

Толық

Бақытты бастан теппеші, күнім

Бақытты бастан теппеші, күнім,
Кетпеші деші қасымнан.
Өзегі дертті өкпешіл ұлмын,
Серттесіп өскен жасымнан.

Толық

Теректің шешімі

Мен – терекпiн,
Тоналып тозған бүгiн.
Күзi жеткен жайдары жаздан бұрын.
Tipi өлiктей түнерiп тұрғанша бұл,

Толық

Талауға түскен жұртым бар

Талауға түскен жұртым бар,
Қанауға түскен құл сынды.
Сорлының сөзін кім тыңдар,
Сорасы көзден ыршулы.

Толық

Сүтпен бірге

Бақытым ба,
Сорым ба сонау шырақ,
Кетті соған қиялым жолаушылап.
Көбесінен сөгілген көңіліме

Толық

Дәрігер

Бұл адам ба,
Бұл адам алып ерек!
Талықсысаң береді тағы көмек.
Асты-үстіне түседі бәйек болып

Толық

Ауруханада

Мұң қылады бірі-аяқ , бірі-басын,
Ауырсаң ауру жайын ұғынасың.
«Жақсы сөз- жарым ырыс» дегендейін
Тілейді лебіздің шұғыласын…

Толық

Солар айтсын

Өзімді-өзім даттағанда не табам,
Өзімді-өзім мақтағанда не табам?
Мен туралы ұзақ-ұзақ сыр айтар
Оңашада басын қосса екі адам.

Толық

Есениннің монологы

Мен осы шынымен шатпын ба?
Табылар өзімдік шертер мұң.
Теңіздің түбіне баттым да,
Найзағай отына өртендім.

Толық

Жүректегі шаншулар

Мысық табан...
Мына дерт жайлап келіп,
Құртып жатыр мысымды, қайрат кеміп.
Қолды-аяққа тұрмаған көңілімді,

Толық

Тағы да бұлт жайлы

Ақ бұлттар, қара бұлттар, ала бұлттар,
Байқасақ, аспанда да алалық бар.
Біреуде жас та болса, даналық бар,
Біреуде қарт та болса, шалалық бар.

Толық

Дала философиясы

Аптап ыстық,
Өң-түссіз өлі дала,
Жортатын некен –саяқ бөрі ғана.
Керуен сахарада сандалады

Толық

Мұрагер

Өзің болып келеді арман жырым,
Жүрегімнің отына қарғам, жылын.
Менің алғаш кітабым шыққан жылы
Сенің тұңғыш мектепке барған жылың.

Толық

Ширығу

Белінен қайырамын белдескеннің,
Бетке ұстар әдісім аз, дербес менің.
Желпініп жерге түспей жүргенімді
Көп көрер,

Толық

Тасиды теңізім

Мен теңізбін әлі бір тасымаған,
Шар болатпын мұқалып жасымаған.
Қасиетті қаламын қалдырыпты
Қарай-қарай артына Қасым ағам.

Толық

«ГУРЬЕВ» қонақ үйіндегі таңғы ас

Ашайын деп отыр ем оразамды,
Шарап ішпей,
шай ішу- о да заңды.
Ата салты-шақырдым дастарханға

Толық

Қызыл балық

«Ауылды аңсадым-ау... буын құрып,
Алар кім Ақ Жайыққа жуындырып?
Уыздай уылжыған қыз кезімде
Уыстап асаушы едім уылдырық.

Толық

Икарус

Жорғасынан жаңылмайды «Икарус»,
Жолға шықтық
Жолаушылар сый-таныс.
Жонымызды күнге беріп отырмыз

Толық

Жерұйық

Ауыр салмақ басқанда ер иығын,
Адастырып кетеді пері-құйын.
Аралап аспан астын,
Жердің жүзін

Толық

Түйсік

Алтын-ай,
Жұлдыз-жауһар
Қырмызы-күн.
Кигізді саусағыма жыр-жүзігін.

Толық