Қазақтың ерке Қасымы
Отанын, туған өз елін,
Жыр етіп, елең өзенін.
Тасытқан Қасым сол Қасым,
Өр тұлғасын өлеңнен
Отанын, туған өз елін,
Жыр етіп, елең өзенін.
Тасытқан Қасым сол Қасым,
Өр тұлғасын өлеңнен
Уа, армысыз, ақындардың іргелі елі,
Көк қаудай қуалай өскен сал мен сері.
Сыбанды сауықшыл ел атандырып,
Жол салған Ақтайлақтай кемеңгері.
Өнер деп, өлең сөзді тандап едік,
Ойы жоқ сылдыр сөзге бармап едік.
Ер құнын шешкен екі-ақ ауыз сөзді
Әділет заңына балап алған едік.
Адамдық қасиетіңнің мән-болмысы
Ой мен сөз бойындағы пәрмендісі.
Ой түбі ақыл болса, сөз арқылы
Көрінер ол ойыңның ең мәндісі.
Мызғымас деп келдік көптер коғамы,
Онда көптің мәртебесі жоғары.
Көп ұйғарып көпке беріп билікті
Еш пенденің кемітілген жоқ ары.
Көше адамды өз заманы өсірген,
Қабілетіне қарай аяқ көсілген,
Бір-бірінің ар-намысын қамшылап
Деген қалма ілгері озған көшіңнен.
Ұжмақ қоғам болғаны жоқ болмайды,
Пәндаға Алла арнап тағдыр жолдайды.
Не жазса алғаш маңдайыңа, сол болады
Жан азабын берсе міне, сол қайғы.
Ұжмақ коғам болғаны жоқ, болмайды,
Өмір — күрес, кемшіні әсте толмайды.
Бес қоғамды түгел зерттеп салыстыр,
Адам үшін қайсысы екен оңтайлы.
Көсілген кең сахара жазық едім,
Кеудеде жаны барға азық едім.
Ұя едім, үміттіге өмір едім,
Қазаққа ата жұрт, түп қазық едім.
Құзырлығы құдайдай тәу өткізіп,
Қойған халден құтқарған тәуелсіздік,
Саған бүгін сый басқа, құрмет басқа
Елім шырқап шың асып, шықты үздік.
Кел, Жаңа жыл! Кел төрлет жана ғасыр!
Адамдардың мерейін аспанға асыр,
Саған аман жетуді қиялдаған,
Жан біткеннің арманы болсын ғасыл.
Аяқты шалып басып, тәлтіректеп,
Әрнені ауызға ұрып дәмін тектеп.
Жүргенде-ақ үмітті едім мен өзіңнен
Қолынан бұл қыпшақтың келер көп деп.
Жететін құлағыңа күндік жерден,
Менсінбей ән төресін Алла берген.
Өнердің алды қызыл тіл деп ұғып,
Сыйқырлы сұлу сөздің соңына ергем.
Абылайхан даңғылынан түсіп төмен,
Өмірдің қилы қырын ойлап келем.
Бір кезде өз көзіме өзім сенбей,
Дауысым да шығып кетті паһ-паһ деген.
Естімеген елде көп, естімеген,
Ер адасты дәстүрден есті деген.
Халқымыздың ғажайып әдет-ғұрпы,
Тәрізді еді бүгін де ескірмеген.
Жар салдым: «Сөйле, қалам!» деп
Қазағым, елім, далам деп
Қаламгерлерге арнадым
Болатын жәйің алан, деп.
Жерді ешкім әкете алмас көтеріп,
Бос даурығып талас құрып не етелік.
Қойнауынан байлық күреп қопарып,
Қауымдасып зор мақсатқа жетелік.
Көптің бірі емеспін, дарасымын,
Рухымын елімнің санасымын.
Тілі берік, жүрегі даласындай.
Қазақ дейтін халықтың баласымын.
Молодец, бастық!
Сөзінде тұрды, ерледі!
Ұят па? Қой оны, жерледі...
Ашпаған есігі жоқ,
Ұл тілейді құдайдан жылап қазақ,
Ұлсыз қалса тұрғандай күтіп тозақ.
Қатыгездік, мейірім тайталас тұр,
Жеңіп шығар қайсысы бақ пен азап.
Ұлы сезім! әлемге тараған іс,
Жан атаулы хош көріп қалаған іс.
Алла өзі жаратып, бойыңа егіп,
Табиғатын осы деп қараған іс.
Алабұртып, алқынып, алаңдадым,
Кімді іздеймін, білмеймін, таба алмадым,
Асау тұлпар тәрізді тықыршыған,
Тыным таппай толқыды алау жаным.
Өмір — керуен, жетелеген алды — үміт, арты —
«Измдерден» өтіп талай ілгері озған халқымыз
Қилы тағдыр — құмырсқа жол қыбырлаған ілгері
Күліп-жылап келе жатқан сол баяғы қалпымыз.
Қосақталып жүреді ар мен намыс,
Болмаған соң өзара аулы алыс.
Намыс жоқта ар жетім, ақ айран боп,
Ақтарылып жатары көпке таныс.
Құзырлылардың қылығы, пай-пай, сананы
Солдырып мынау өмірге үйді наланы
Өзі аспанда, жердегі сорды ұжмақ деп...
Мейірімсіздік басты байлыққа бөккен даланы.
Жаман жоқ әсте біреуге күнің түскеннен,
Зәредей зәрулік
Зауалдай зор бір күшке енген.
Сонда бүкіл өмірі тәуелді өткендердің күйін көр,
Кім кетсе де бұл өмірден.
Мынау дүние қараң қалмас.
Бұзық арам, мафия топ
Сонан соң да табар жалғас.
Жүрегім күйіп, езілді бауыр,
Жағдайын керіп ауылдың ауыр
Тыңдар құлақ жоқ биліктілерде,
Айтудан болды тіліміз жауыр.
Мінезім әсері емес жәй егестің
Деп көрші ілтипатқа сай емессің,
«Тексіз келін етерін күңге сәлем»
Түсінбейтін топасың мен емеспін.
Үрей деген япыр-ай, қандай өктем
Жарлығындай тәңірдің түскен көктен.
Ие болып бойындағы ерік-күшке
Қара есегі етеді-ау іске жеккен.
Қазақпын дейсің, шәгім бар десем, ауыр-ау...
Болса да ауыр, тіліміз жауыр тәңір-ау.
Өз тілін қор деп, жат тілді зор деп күн кешкен
Қалпыңды не деп ұқ дейсің маған бауыр-ау,
Жастардың жәйін ойласам, жаным жылайды,
Шіркеуден пана тауыпты, дейді ұнайды.
Қабылдап дінін уағыздап ұйып жүрген бар
Отандай ортақ етіп алыпты құдайды.
Ел-жерге ие телмеңдеп келген келімсек.
Қадірің кетіп, атандың қазақ еріншек.
Үлгісін ескі жат елдің жаңа деп киіп..,
Арамы іске әккі қуларды керім деп.
Ұйымдасып, ұғысқалы, ұлт болғалы жарандар,
Көпті бастап ұран тастап, ұйтқы болған адам бар,
Әлмисақтан ел аузында, бұдан халық, хабардар,
Солай бастау алған мынау жер үстінде ғалам бар
Заманында нарықтың
Ар, абырой — бәрі пұл.
Пұлы болса қалтада,
Татымсызға да адам құл.
Сонша армандап, қол жетіп,
Болған кезде егемен,
Ұлттық намыс өзгенің
Намысынан неге кем?
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі