Өлең, жыр, ақындар

Жақсы адам деп мен айтсам

Жақсы адам деп мен айтсам,
Кей мұрттар кетер жыбырлап.
Тұтанғыш кейбір арулар
Тұра алмас тіпті шыбындап.

Толық

Жарастық

Елжірейді жас келіншек
Бөбегіне үңіліп,
Албырайды ақша жүзі
Алаулап қан жүгіріп.

Толық

Өмір деп нені айтар ек

Көгершін көңіл қалықтап,
Қанатын жайды алысқа
Бағыты барар шарықтап,
Бейтаныс әрі таныс та.

Толық

Қол

Өзіңе иілдіріп, бағындырып,
Қаттыны қасарысқан қашайсың сен!
Сөйлетіп тілсіз, мылқау қара тасты,
Қиялды шынайы іс жасайсың сен!

Толық

Адам

Достым, ұлы өмірге
Басқан түңғыш қадам,
Құйып соғар құрышты
Балға емес, адам!

Толық

Сұлулық

Қандай сұлу
Отпен ойнап,
Құрыш құйған болатшы!
Қандай сұлу

Толық

Адамдық

Қаласаң, қоныс тынығар,
Қаласаң, доспын сыр ұғар.
Қалтырап тоңған шағында
Қаласаң, отпын жылынар.

Толық

Ноқта

Енесінің бауырында,
Еркін ойнап жүрген құлын.
Тулай-тулай тұңғыш рет
Құрдан ноқта киді бүгін.

Толық

Пай-пай, пәленшекең-ай!

Пай-пай, пәленшекең-ай!» –
Деп жатамыз, – «ірі ғой!»
Әділ көрер көз болса,
Ол да адамның бірі ғой.

Толық

Досқа

Жаныңмен жанын қосқандай,
Ниетін бал қып тосқандай,
Қабақтан танып қалпыңды,
Қалтқысыз ұққан дос қандай!

Толық

Көңіл

Кей-кейде көңіл құйын ғой,
Үйіре ұйтқып соғатын
Толастамағы киын ғой
Жоғалтқан таппай тағатын.

Толық

Дауыл

Қорғасын бұлтты үйіріп,
Алқымдап көктің алабын,
Шуақты сәтті сиырып,
Қуыра жердің танабын.

Толық

Жақсы екен аяз қысқаны

Қадірін күннің білер ме!
Азабын түннің шекпеген.
Рахат сырын білер ме!
Маңдайдан терін төкпеген.

Толық

Жапырақ

Көңіл күзін бездіріп,
Күлгенімен атырап:
Өмір күзін сездіріп,
Сарғайыпсың жапырақ.

Толық

Албырттық

Албырттық – жасық апармас қайда
Ілезде ұшып жетпей ме айға.
Өмірдің ойы-қырының бары
Ол кезде, сірә, келер ме ойға!

Толық

Құйын

Қасақана, кегі бардай өшігіп,
Ұйтқып соғып, қадамдарын өсіріп,
Жайбарақат шуақ сәтте тап болды
Жынды құйын үйіріліп есіріп.

Толық

Арман

Отырмын өзім, ойым жүр орғып,
Ұясыз құстай орныға алмай.
Арманнан арман туады өрбіп,
Қиынға қиял жетелеп шалғай.

Толық

Сыр сандық

Оқушы дос, алдындағы,
Алдындағы сыр сандық.
Сыр сандық бұл – жан құндағы,
Жан құндағы – жыр сандық.

Толық

Күтерің егер болмаса

Күтерің егер болмаса,
Келер күн, сірә, қызық па?
Көңілді сұр бұлт торласа,
Батасың қалай қызыққа?!

Толық

Майшам

Өртеніп жатыр өзегі
Күйдіріп жүзін ыстық жас.
Лапылдап жанып бітуге
Ден қойған сынды, ықылас.

Толық

Адамның кейбір сәттері

Тұмадан ішкен тұнық су қандай,
Шөліркеп құрғап тұрғанда таңдай.
Салқындап бойың, сарайың кеңіп,
Ақ маржан тағып алғандай маңдай.

Толық

Уақыт құзыры

Жиын ғып,
жүрген жерінді той ғып, дулатып
Жүретін шақ-ай
шырқатып әнді шыңға атып.

Толық

Достыққа достық – қарыз іс

Достыққа достық – қарыз іс,
Қастыққа қастық – шарт емес.
Зұлымдықпенен алыссаң,
Сен алды да, ол арты емес,

Толық

Төзе беруге өмір шақ

Мол, әрине өмірде
Өнімдінің өрісі.
Сол өнімділіктен кейде
Жылжи бермейді әр ісі.

Толық

Гүл екеш гүл де...

Айтайын несін!
Ойға алғаным өмірдің
Тек тұнығы еді, тереңі.
Шалқыған сәтін тауып бір

Толық

Қызықпа, жаным

Қызықпа, жаным,
біреудің арзан ырысына.
Соңына түсіп,
Мансапты қума құлшына.

Толық

Жылылық

Ғажап-ақ қой жібек самал,
Алу қажет болған кезде салқындап.
Азап-ақ қой тоңу деген,
Алса құрсап, ә дегізбей алқымдап.

Толық

Үміт

Тағдырыңа көрші кәне бағынбай,
Адамдыққа тұрармысың табынбай!
«Япыр-ай» деп қалатының болмаса,
Табынғаның айтқанынан табылмай.

Толық

Сәйкессіздік

Құндыз ішік,
бұлғын бөрік,
Көз қуантар,
сәнге серік

Толық

Ұмытшақ болайықшы

Жау көбейтіп адамдар арасынан,
Пайда тауып қайсыбір таласынан.
Түлкі қулық қуғандар табылады
Болғанымсып баршаға жаны ашыған.

Толық

Үшеу немесе ойын сөзге шын төре

Тәуірмін деген
жігіттің бүгін құштары
Қолынан келсе,
айырылмай мықтап ұстары

Толық

Қызығам

Ойымдағым болмады деп,
«Бақыт құсы» қонбады деп,
От алып, қопаға түсіп,
Қос өкпесі қабынбайтын,

Толық

Білу қиын кімге сену керегін

Білу қиын кімге сену керегін,
Адам жаны көз алдында көк егін
Емес, қалай қалтарысын білерсің
Бойлап сонау жүрегінің тереңін.

Толық

Түтін

Жаралғанға түтін боп
Жанады деп алданба.
Жаныңды жыртар түтіндеп
Жалындап шықпас жалғанға.

Толық

Даралық

Туа біткен бойына
Әркімде бар даралық –
Батыл жүрек,
Алғыр ой,

Толық

Талас

Деді біреу:
– Тым ашықтық жараспайды әйелге.
– Ақжарқынды жақсы деу бар
болса дағы қай елде.

Толық

Кремльде туған ой

Дейді ғой жұрт
«тағдырынан озад кім?»
Мен де өзімнің тағдырыма ғажаппын.
Кремльдің үлкен залында отырмын,

Толық

Өмір заңы

Өмір – күрес!
Дәлелдің керегі жоқ.
Күреспесең, өзі әкеп берері жоқ.
Күресе кеп танисың кейбір қырын,

Толық

Өзара байланыс

Ғажап-ау табиғаттың заңы мына,
Келетін не бар оның шалымына.
Өзара байланысып, бәрі ауысып,
Жатқан ұлы қозғалыс адымына.

Толық

Сырласу

Біз, тәте, екеуміз-ақ
Екеуміз ғана қалдық.
Бір ата,
бір үрім-бұтақ,

Толық