Өлең, жыр, ақындар

Атамның наурыз батасы

Елден ырыс кетпесін!
Ешкім уайым шекпесін.
Араздасқан ағайын,
Ұмытсын реніш, өкпесін.

Толық

Доп туралы жыр

Асау тайдай тулайды,
«Гол!» - деп бәрі шулайды.
Жалықтырмас добымыз,
Қуып жүрміз оны біз.

Толық

Қарақшы

Иесі кең өлкенің.
Құтты болсын телпегің!
Саған атты қоймаған,
«Қарақшы» деп ел тегін.

Толық

Қауын

Қауын, қауын, қауынсың,
Көтеріп ем ауырсың.
Асқабақтан аумайсың.
Неге арықта аунайсың?

Толық

Өрік

Кім әкелді теріп?
Ыдыстағы өрік.
Дастарханның сәні,
Қол созады бәрі.

Толық

Жүзім

Қолмен үзіп аламын,
Себетіме саламын.
Жүзім терген кезімде,
Нұр ойнайды көзімде.

Толық

Жалқау күрек

«Жұмыс жоқ» - деп жатқан.
Тәтті ұйқыға батқан.
Күректі біз бүгін,
Тауып алдық бақтан.

Толық

Менің отбасым

«Құлыным!» деп өбеді,
Мейірім- нұрын төгеді.
Тиянақты әр ісі,
Анам үйдің - ырысы!

Толық

Балабақшада

Күлімдейді күніміз.
Көңілді ән-күйіміз.
Асыр салып жүреміз,
Тәртіп бұзбай жиі біз.

Толық

Жақсы баға

Өтпепті ғой күн текке,
Арай бестік алыпты.
«Қашан барам мектепке?»,-
Деп Дана қамықты.

Толық

Көлеңке

Егізімдей үнемі,
Менен қалмай жүреді.
Иіліп ем, иілді.
Жүгіріп ем, жүгірді.

Толық

Аяз

Қырда, бәлкім сайдасың?
Кел, кел, аяз, қайдасың?!
Алты таудан асып кел!
Аппақ қарды басып кел!

Толық

Асау шаңғы

Шаңғы сатып әперді,
Зымыраймын әке енді-
Дегем кеше, бүгін мен
Шыға салып үйімнен.

Толық

Қаздың балапаны

Балапаны қаздың,
Қанатыңды жаздың.
Шалшық суды кештің.
Ұрысқан жоқ ешкім.

Толық

Тағы кірдің түсіме...

Бүгін міне тағы кірдің түсіме,
Қарай берем нұр төгілген жүзіңе.
Карантинде қол ұстасып екеуміз,
Елемейміз ештемені, беріліп бұл сезімге..

Толық

Сәулем

Сәулеме айттым сәлем сен зерек деп,
Өзіңнің топтан орның бір бөлек деп.
Көйлектің ақ атлас жиегін тістеп,
Алдымнан шықсаң, сәулем, көлбелектеп.

Толық

Сәлима салған сәулем-ай

Бір қамшым бар қолымда бүлдіргелі,
Бір сөзімді айтайын күлдіргелі.
Ағажай, Сәлима салған сәулем-ай.
Әрі отырған орыннан бермен отыр,

Толық

Сәлем

Ғизлату құрбым, сізге бізден сәлем,
Арада жетер ме екен тартқан кәләм.
Бағыңа біз бір туған бала бұлбұл,
Таранып жан-жағыңа енді қаран.

Толық

Сарыарқа

Шалқыған біздің жақтың көлі қандай,
Суы сүт, топырағы нәр, шөбі балдай.
Аңсаған туған жерін ел ұлының,
Құлаттың бір көргенде шөлі қанбай.

Толық

Саңлақ

Екі құлан келеді оттай, оттай,
Жер сауырын көрмедім Аймауыттай, ау.
Сен түскенде-ай, есіме асылым-ай,
Баса алмаймын аяғым шідерлі аттай, ау.

Толық

Салдың өлеңі

Дегенге қара сырық, қара сырық, ау,
Мінемін қаракерді таң асырып, ай, ей, а-и, е-и-ау!
Түскенде, сен есіме қалқатайым-ау,
Төсекте жата алмаймын аласұрып, ай, ей, а-и, е-и-ау.

Толық

Сақина

Сақина аузыңдағы қалайы ма,
Деген соң бәрі күміс алайын да.
Өлеңді бір-екі ауыз айта салып,
Сақина аузыңдағы алайын ба?

Толық

Сайра

Маңдайың біткен жазық бақ тамғандай,
Көзіңіз қараңғы үйде шам жанғандай.
Әзілмен бір-екі ауыз сөз сөйлесең,
Естіген жан жамағат таң қалғандай-ай,

Толық

Сағындым, Жайық

Базарға қой айдаттым пұл ме екен деп,
Қояды қыздың атын ей-ей-еу Ұлмекен деп.
Бойыма түскен асым тарамайды,
Көңілі сол құрбымның ай-ау-ей кімде екен деп.

Толық

Сағындым, айнам

Айттым сәлем, сәулеме, сен зерек деп,
Топтан орның өзіңнің бір бөлек деп.
Ақ атылас көйлектің жеңін тістеп,
Шықсын сәулем алдымнан көлбелектеп.

Толық

Рахимаш

Басында қара таудың қарай жаттым,
Беліме қара шашым, дариғау, орай жаттым.
Түскенде сен есіме, қарағым-ай,
Аулыңды өткен кезде, дариғау, сұрай жаттым.

Толық

Пәни жалған (2 нұсқа)

Қолыма сөз сөйлейін домбыра алып,
Құрбылар, тыңдасаңдар зейін салып.
Тайпалған талай жорға өткен бұрын,
Қонатын қайда барса жалын шалып.

Толық

Пәни жалған (1 нұсқа)

Қарағым, айналайын, алтыным-ай,
Көргенде ақ дидарың балқыдым-ай.
Көп айдың көрмегелі жүзі болды,
Жүрмісің есен-аман, жарқыным-ай.

Толық

Өтеғали (2 нұсқа)

Жиырма не пиғылға түсірмедің,
Ерте тый бұл нәпсіні түсінгенің.
Шалқыған асқар таудай көңіл, шіркін,
Ұлғайса көріп жүрміз көсілгенін, а-ау.

Толық

Өтеғали (1 нұсқа)

Ішпедім Жайық суын ылай ма деп,
Баспадым жардың шетін құлай ма деп.
Жаманмен дос болуға мен қорқамын,
Бір күні ердің құнын сұрай ма деп.

Толық

Орта бойлым

Айналайын, қарағым, орта бойлым,
Сары майдан айырып торта қойдым.
Жанның бәрі атыңды білмесін деп,
«Күлімкөз» деп әдейі жорта қойдым.

Толық

Орамал

Орамалдың шетіне түйдім бидай,
Ақ қағаздың бетіне салдым шимай.
Ел жайлауға шыққанда
Біз қайтамыз сауықтап.

Толық

Ойдай, Балым

Тартайын деп домбыра алдым қолға,
Он саусағым шағалап салдым жолға.
Білгенімше барымды мен сөйлейін,
Тіл байланып қалмаса сіздің сорға-ай.

Толық

Ой, сәулем

Айналайын, қарағым, құлыным-ай, ау,
Бауырыңда көп жаттым тығылып-ай, ой, сәулем.
Хош аман бол, ой, сәулем,
Көргенімше енді-ау мен!

Толық

Ой, қарғам

Қарасу есік алды лай ма екен,
Көргеннен мені анам сұрай ма екен?
Қайысып қабырғасы тапқан анам,
Мені ойлап осы күні жылай ма екен?

Толық

Ой, қалқа

Ой, қалқа, әуел алып, әуел алып,
Әркімге көзің сүзіп болма тәліп.
Түскенде сен есіме, беу қарағым,
Сарғайған зағпырандай мен бір ғарып.

Толық

Ой, күнім-ау, ой, дай-ау

Келеді жаз мысалы жыл құсымен,
Көктемде мал балалар тұңғышымен.
Ой, күнім-ау,
Ой, дай-ау.

Толық

Ой, деш

Қасың қара, ей, қалқа, бетің айдай,
Ойнақтайсың, еркелеп телі тайдай.
Қайда барсам қалмайсың бір есімнен,
Көлеңкеңді көрсетіп қызыл байлай.

Толық

Обаған

Суың тәтті, Обаған, жарың биік-ай,
Ғашық болған Арқада бір бала едің-ай.
Қасіретіңді-ай мен тарттым жаным күйіп-ай,
Кете алмадым жолыңа жаным қиып, уай.

Толық

Нұрсұлу (2 нұсқа)

Білемін жанға жайлы май сұлу,
Жарқ-жұрқ еткен майданда найза ғой сұлу.
Әдемі өскен төбеде-ай көк шатыр,
Көкте жүзген алтын табақ ай сұлу.

Толық