Өлең, жыр, ақындар

Ақ маңдай

Ақшоқы бауыры жазық, басы биік,
Сен сонда мекендеген, ай-гүл-гой,
ерке киік, ірі-юяй.
Ақ маңдай, інжу шаш,

Толық

Ақ қайың (2­ нұсқа)

Еңкейіп ителгі ұшар биік шыңнан,
Жіңішке нәзік белің тартқан сымнан.
А, ақ қайың айдай,
Өзіңнің тәрбиелі мінезіңнен.

Толық

Ақ қайың (1­ нұсқа)

Ой, қалқа, құлағың сал мына сөзге,
Жоқ еді бөтен жұмыс көңілімізге.
Айхахай! Ақ қайың!
Қат-қабат осы сөзбен болып кетті,

Толық

Ақ Жәмилә

Қолыма қалам алып жаздым хатқа,
Жақсының жетер зейіні ишаратқа.
Жаманға бір сөз айтсаң, желмен кетер,
Аз сөзім көпке бірдей асылзатқа.

Толық

Ақ желең әні

Мен айтамын өлеңді дал-дал қылып,
Кең жасаған бақ берген малды-ау қылып.
Әләу айдай-ау.
Сүйген жарым алдымда аман болса,

Толық

Айнамкөз

Салмасам Айнамкөзге ән болмайды,
Кимесең оқа бешпент сән болмайды.
Ойнасаң, өзің теңдес жаспен ойна,
О-дағы сүйген жардан кем болмайды.

Толық

Айна-ау

Ахауға мен саламын он екі алуан,
Сөзінде бұрынғының-ау, болмас жалған-ай.
Жағалап өзен бойын келе жатсам,
Айнашқа-ай, салып келеді-ау, бір-екі-ай, адам-ай.

Толық

Айман-ай

Тойға мінген торының ұрыншағы-ай,
Салбырайды қыздардың тұлымшағы-ай.
Айман-ай, білемісің Жамал-ай.
Қалжың сөзге шамданып алшаңдама,

Толық

Айжан

Керуенді бастаған қызыл мая,
Таңға жақын туады, ах-оу-ай-а.
Өмір-зая, Айжан-ай.
Тіршілікте, жігіттер, ойна да күл,

Толық

Айдай

Айт дегенде өлеңді аңыраймын, ай-дай,
Көлден ұшқан ақ қаудай мамырлаймын, ай-ай.
О, жалған өткенің бе, айдай-ай.
Қолда барда алтынның қадірі жоқ,

Толық

Айби

Келмейді қара шашым қайыруға-ай,
Қас дұшпан не демейді айыруға-ай.
Угай-гай,
Әгу-гай,

Толық

Ай, сәулем

Жоғарыдан келемін төмендетіп,
Бозшұбардың құйрығын сүмендетіп.
Мен қайтейін, еркем-ау.
Сен есіме түскенде, сәулетайым,

Толық

Ай-хой, елім-ай

Ауылым қос арықтың жағасында,
Қолымның алтын жүзік саласында.
Қайран елім қалады, қайран елім.
Бірге өскен құлын-тайдай, құрбыларым,

Толық

Айкен-ай

Сен де келдің өмірге, мен де келдім,
Бірге жасап қызығын келер көргім, Айкен-ай.
Кел шырқалық, кел-кел-ай.
Елестесе көлеңкең көз алдыма,

Толық

Ай-гок

Мәскеуде бір қыз көрдік көзі күлген,
Шаштарын он күн тарап, бес күн өрген.
Сол қыздың сұлулығы жаннан асқан,
Етегін дүрия көйлек шаймен бүрген.

Толық

Ай-ау, қой-ау

Келмейді алтын шашың тарақтауға-ай, ау,
Көнбейді асау сұңқар, ау, балақтауға, қой-ау.
Дарияның ортасында сіз бәйтерек-ай, ау,
Мен келдім бұтағыңа, ау, қонақтауға қой-ау.

Толық

Ағаш үйде терезе

Жоғарыдан келемін заулай түсіп,
Орған бидай жатады баудай түсіп,
Сен есіме түскенде, қалқа бала,
Жата алмаймын төсекте аунай түсіп,

Толық

Әке өлең

Рахмет, саған, Әке!
Жарық әлем көрсеткенің үшін,
Жетім қылып кетпегенің үшін,
Тектілікті жоғалтпай,

Толық

Жалған өмір

Ақ көйлекті үстінде жасыл жемпір,
Сəні еді ауылдың шал мен кемпір.
Жалған өмір тоқтамай зымырайды,
Зымырайды, тағатсыз құрып кеткір.

Толық

Сағыныш

Кеудемде бар-ау шіркін бір сағыныш,
Болды деп айта алман бір жаңылыс.
Əділдік,мұң-арманым запыран боп,
Кеудемдегі жүректі бір жарып ұш.

Толық

Пəк қыз!

Көше аралап,көңіл суып қар-мұзда,
Келе жатып көзім түсті бір қызға.
Келбетімен нұрландырар көңілді,
Теңер едім оны жарық жұлдызға.

Толық

Ұлы дала тамыры

Аталар бар ұрпақ қамын ойлаған,
Тәлімі ізгі себетұғын ойға дән.
Ұрпақ қайда басын алмай кітаптан,
Ұлы Дала тарихына бойлаған.

Толық

Түркістан

Исі қазақ қастерлер кие қонған,
Түркістан,
Қақпасына ер түркінің ие болған,
Түркістан.

Толық

Баянды болсын осы күн

Тәңірден талант дарыған,
Ертеңін елдің таныған.
Қорғасындай балқытып,
Қызыл тілімен қарыған.

Толық

Менің тілім

Менің тілім – мәртебесі асқан тіл,
Мыңжылдықтан тамыр алған дастан жыр.
Алдаспандай қиып түсер жүзімен,
Анталаған жаудың мысын басқан тіл.

Толық

Айтыс

Өлеңмен сөз-сайыста қағысқалы,
Өзендей тасты ағызған ағыстары.
Шабыттың тұлпарына қамшы басып,
Қыздармен шығып тұрмыз жарысқалы.

Толық

Айтыс

Бөгелмейін, жырлаймын,
Өнерімді шыңдаймын.
Домбыраны қолға алдым,
Айтысуға кім дайын?

Толық

Айтыс

Ортаға сап өнерді,
Тарту етіп өлеңді.
Ақын қыздар қайдасың,
Айтысайық, кел, енді.

Толық

Айтыс

Сөз табатын қиыстырып қиыннан,
Қаумалаған ел алдында жиылған.
Қос ішекті домбырасын қолға алса,
Таңдайынан маржан өлең құйылған.

Толық

Домбырам менің

Домбырам менің,
Осынау сырлы пернеңнен,
Тарихты көрем, көшіп барады керуенмен.
«Елім-ай»-лап кеп, қара көзінен жас тамған,

Толық

Күй

Құрманғазы – күй атасы алыбым,
Алты алашты мойындатқан дарының.
Халқымыздың тарихынан сыр шерткен,
Күй арқылы шежіремді таныдым.

Толық

Жетіген туралы аңыз

Жетігеннің жеті ішегін мұң алған,
Аты оның жеті әннен құралған.
Жеті ұлынан айырылған қария,
Қайғы жұтып, жеті күйді шығарған.

Толық

Жеміс-жидектердің айтысы

Міне, дархан күз де кеп,
Жеміс берді бізге көп.
Бір күні олар айтысып,
Қалды азырақ сөзге кеп.

Толық

Күз

Сары түс бояған бақтарды,
Мезгілде құстар да аттанды.
Туған жер тізіліп көгінде,
Туған елге алғысын ақтарды.

Толық

Руслан мен Жасұлан

Руслан мен Жасұлан,
Тете өскен жасынан.
Ағасынан інісі,
Қалмайды еш қасынан.

Толық

Достық

Достық – биік жалауым,
Достық – берік қамалым.
Достық сезім жүректе,
Жағады өшпес алауын.

Толық

Көкпар

Дода десе тап берер,
Көк серкені шап берер.
Көкпаршылар ойыны –
Сыналады ат пен Ер.

Толық

Жанкүйерлер

Міне, ойын басталды,
Доп ортаға тасталды.
Жанкүйерлер дауысы,
Жаңғыртты жер-аспанды.

Толық

Бәйге

Тайбурылдай жараған,
Жал-құйрығын тараған,
Жүйріктер тұр тыпыршып,
Арғымаққа балаған.

Толық

Дала жыры

Даланың жыр-әні,
Сыбдырлап құрағы.
Гүрілдеп өзені,
Сыңғырлап бұлағы,

Толық

Пікірлер