Жаңа технологиялар және оның адамға әсері

Ж.А.Гульнуз, Тұран университеті журналистика мамандығының

2 курс студенті

Алматы қ . Қазақстан Республикасы

Аңдатпа: Бұл мақалада жаңа технологиялардың пайдалы және зиян жақтарымен  танысатын боласыздар. Компьютер қазіргі білім беруде өте маңызды бөліктердің бірі.Электрондық байланыс құралдары қарапайымдылық пен қол жетімділіктің арқасында жер шарының кез келген жерінде оқушылар мен студенттерге бұрын қол жетімсіз болған ақпаратты алуға мүмкіндік береді. Еңбектеген баладан, еңкейген қарияға дейін заманға бейімделіп алған. Себебі, қазіргі таңда қоғам жаңа технологияны қолданудан басқа амал қалдырмайды. Егер бір күн ұялы телефонсыз, интернет желісін қолданбай жүріп көрсеңіз, өзіңізді барлық жаңалықтан құр қалғандай сезінесіз және сол дүниеге тәуелді екеніңізді түсінесіз.

Кілт сөздер: технология, электрондық байланыс, онлайн, компьютер, планшет, ғаламтор, гаджеттер.

Өткен ХХ ғасыр бізге көптеген техникалық ғажайыптар сыйлады, олардың арасында бізге келіп жеткен көптеген мүмкіндіктері бар. Компьютер, соның ішінде ғаламтордың әлемдік ақпараттық желісі, түрлі гаджеттер және басқа да көптеген жаңа технологиялар бар. Әлем күн сайын жаңа нәрсені ойлап табу және ашу арқылы алға жылжуды жалғастыруда және бұл жетістіктерсіз юіз өмірдің әртүрлі салаларында жетістіктерге жетпес едік. Әлемнің түкпір-түкпірінен келген ғалымдар, зерттеушілер, әзірлеушілер мен дизайнерлер біздің өмірімізді жеңілдететін және оны қызықты ететін нәрсені бейнелеуге тырысады. Әлемдегі кез-келген нәрсе сияқты, жаңа технологиялар да пайдалы және зиянды болып келеді.Заман алға жылжыған сайын өнертабыстағы жаңа технология ғасыры жаңарып барады. Өткен ғасырда әйгілі Нобель сыйлығына ие болған ғылыми жаңалықтың тұрмысқа енуіне 30-40 жыл қажет болса, бү-гінде бұл уақыт қас пен көздің арасында ғана, ен көп дегені 4 - 5 жылдан аспайды. Тіпті ойламаған нәрселердің өзі өнертабыстың құрамдас бөлігі ретінде кәдеге асып жатыр. Технологиядағы жаңа дәуірде көздің жауын алатын әлі талай өнертабыс түрлері ойластырылатынына сенімдіміз. Бұл қазіргі уақыттың қажеттілігі мен тенденциясы деп айтсақ та болады.

Жаңа технологиялардың бізге әкелетін қандай жағымды жақтары бар екенін қарастырайық. Біріншіден, компьютер қазіргі білім беруде өте маңызды бөліктердің бірі.Электрондық байланыс құралдары қарапайымдылық пен қол жетімділіктің арқасында жер шарының кез келген жерінде оқушылар мен студенттерге бұрын қол жетімсіз болған ақпаратты алуға мүмкіндік береді. Сізді қызықтыратын сұраққа жедел жауап табу, баяндама немесе реферат үшін материалдар дайындау мүмкіндігі-мұның бәрін қазір үйден шықпай-ақ инетрнет арқылы жасауға болады. Екіншіден, интернеттің арқасында білім міндетті түрде бетпе-бет болмауы мүмкін, оқушылар мен студенттер өз мектебінің немесе институтының бағдарламасы бойынша үйден шықпай-ақ оқи алады, егер оқушылар әртүрлі себептермен мектепте сабақ ала алмаса, қолданылуы мүмкін. Сонымен қатар, материалды өз бетінше оқуға, емтиханға дайындалуға, шет тілдері туралы білімдерін жетілдіруге мүмкіндік беретін әртүрлі онлайн мектептер мен порталдар бүгін мектеп оқушыларына көмекке келеді. Сонымен қатар, адамға қаланың көптеген дүкендеріне кіріп, қажетті өнімді іздеудің қажеті жоқ. Дүкеннің веб-сайтынан қызығушылық тудыратын өнімді тауып, оның мекен-жайын біліп, содан кейін сатып алуға бару жеткілікті. Ақырында, егер затты сатып алуға қызығушылық танытқан адамның саяхаттауға көп уақыты болмаса, олар таңдалған уақытта үйге жеткізілетін затқа тапсырыс бере алады. Бірақ кез-келген объект сияқты, жаңа технологиялар да монетаның артқы жағына ие. Мұндай технологияларды адам үшін қолданудың жағымсыз жақтары неде екенін қарастырамыз. ХХ ғасырдың ұлы физигі және математигі Альберт Эйнштейн: "технология тірі қарым-қатынасты алмастырғанда, біз ақымақтардың ұрпағын аламыз"деген ұғымды қалдырып  кеткен. Мүмкін, дәл қазір осы уақыт келген болар, өйткені технология адаммен онлайн байланысуға мүмкіндік береді.

Бір жағынан, оның артықшылықтары бар, өйткені қазіргі өмір қарқынымен кездесуге уақыт табу өте қиын. Алайда, адамдардың басым көпшілігі мұны белсенді пайдаланады және олардың өміріндегі бір нәрсені өзгерту екіталай. Олардың кейбіреулері бос уақыт болса да, нақты кездесу желісі арқылы сөйлесуді жөн көреді. Сонымен бірге, "желіде" сөйлесу арқылы біз сұхбаттасушының реакциясын — тонды, мимиканы, сөйлеу жылдамдығын, эмоционалдылықты және тағы да басқа реакцияларды көре алмаймыз. Бірақ ең қорқыныштысы, адамдар телефондарға, компьютерлерге және басқа бейне технологияларға (соның ішінде планшеттерге, консольдерге және т.б.) тәуелді болады. Қазіргі таңда адамдар үш ұйықтаса түсіне кірмеген түрлі өнертабыстар күн сайын ойластырылып, жасалуда. Мысалы, бұрын адамдар көз майын тауысып, қағаз басу үшін қаншама әріп терсе, ендігәрі оның барлығын электронды түрде көшірме жасап немесе сканерлеп алуға болады.

Компьютерді, смартфонды немесе планшетті пайдаланушының денесіне әсер ететін негізгі зиянды факторларға мыналар жатады: - ұзақ отыру жағдайы; - экраннан шығатын электромагниттік сәулеленудің ағзаға әсері; – көздің шаршауы және көру қабілетіне үлкен жүктеме; – арқа, мойын, қол буындарының шамадан тыс жүктелуі; - ақпаратты жоғалту кезінде қатты стресс. Мені мектеп оқушылары телефонды қаншалықты жиі, қандай мақсатта қолданатыны және олардың арасында оның әл-ауқатына әсер ететіндер бар ма деген сұрақ қызықтырды. Мен оқитын университет арасындағы студенттерге сауалнама жүргіздім. Сауалнамаға 93 адам қатысты.Оның ішінде: 98% - телефон телефон бар, сәйкесінше 2% - телефона телефон жоқ. Сауалнамаға қатысқандардың 46% — ы телефонды оқу мақсаттары үшін де, ойындар мен ойын — сауық үшін де пайдаланады, 22% - тек сабаққа дайындалу үшін, 25% - тек ойындар мен ойын-сауық үшін, 7% - ы басқа жауап берді. Респонденттердің 50 % — ы телефонды күні бойы 1-2 сағат, 25 % — 2-3 сағат, 20% - жарты сағаттан 60 минутқа дейін қолданатынын айтты; басқа жауап нұсқалары болды, бірақ олар аз танымал болды.

Қорытындылай келе, біздің өмірімізде маңызды рөл атқаратын бір маңызды критерийді атап өткім келеді: барлығы өз қолымызда. Егер біз IT-ді және басқа артықшылықтарды тек пайдалы мақсаттарда және мөлшерде қолданатын болсақ, онда өмір біз үшін ғана емес, болашақ ұрпақ үшін де жеңілдейді және олар біздің немқұрайлығымыз бен жалқаулығымыздан зардап шекпейтін болады. Қазіргі XXI ғасыр бізге мүмкіндік заманы болып келеді. Сондықтан біз алдымызға келген үлкен мүмкіндіктерді пайдалана білуіміз қажет. Сонда ғана біз жарқын болашаққа аяқ баса аламыз және дамимыз!

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Вершинин Алексей Евгеньевич, Авдонина Любовь Александровна ұялы телефондардың адам денсаулығына әсері / / ПензГУ хабаршысы. 2015. № 3 (11).

2. Прохорова А. и. ұялы телефонның адам денсаулығына әсері / / инновациялық ғылым. 2018. № 1.

3. 21 ғасырдағы заманауи технологиялардың зияны / /://zen.yandex.ru/media/healthsoul/vred-sovremennyh-tehnologii-21go-veka-5be6ffbe0a47b500aab013bf

Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз: