Жүйрік дала
Қазақтың қандай шалқар кең даласы,
Жеткізбес ентіктіріп ен даласы.
Жарысып жүйрік осы даламменен,
Келемін зулап ағып мен баласы.
Қазақтың қандай шалқар кең даласы,
Жеткізбес ентіктіріп ен даласы.
Жарысып жүйрік осы даламменен,
Келемін зулап ағып мен баласы.
Көре-тұғын дүниені жанар бер,
Тұлпар аттай шарқ ұрып ағар, бел,
Анамдай боп маңдайымды сипаған,
Айналдым мен, айналайын, самал жел.
Жібек желім, өзің ашып ұйқы әнін,
Дәм келгендей таңдайыма құйқаның,
Жел – анамның алақанын жеткізіп,
Желпіп-желпіп маңдайымды сипадың.
Өлеңсіз болған емес бір күнім,
Жатқызбайды өзі қозғап шіркінің,
Кейде өлең самал жел боп аймалап,
Кейде мені дауыл болып сілкідің.
Елбасының жолдауы –
Туған елдің толғауы,
Әрбір сөзі, толғамы –
Халқым-жұртым, ел қамы.
Туған жердің топырағынан жаралған,
Адам, сені күткен Тау мен Дала алдан,
Бұл ғұмырдың басында ұлы Ана тұр,
Өмір жолы басталады Анаңнан!
Дүние, бізде ұшқан бір құсың ек,
Кеудемде құлын ойлар жүр кісінеп,
Токио шаһарының құшағында,
Жүрмін мен өмірімде тұңғыш рет.
Өзіммен-өзім болайын,
Өкпелеме, ағайын.
Жырымнан дәмді таттыңдар,
Шырқаған тойда талайың.
Мені сүйген жүрегің бар сенің де,
Сені сүйген жүрегім бар менің де.
Қос жүрекке махаббатты сыйлаған,
Тағдырым мен ризамын Тәңірге.
Мен сені сағынғалы күн қашан,
Өз-өзіммен іштей ғана сырласам.
Махаббаттың отына бір шарпылып,
Бұл дүние айналмай ма жырласам.
Көзіңнен айналайын мөлдіреген,
Сөзіңнен айналайын елжіреген.
Даламның сұлу жібек самалындай,
Сезімнен айналайын желбіреген.
Көз – сұлулық жанары,
Бір бұрылып қарады.
Жүрегімді толқытып,
Жанымды өртеп барады.
Мәртебелі әйел, сенсің бар бақыт,
Сені сүйіп келе жатыр таң да атып.
Сеніменен күллі өмір көркейіп,
Сеніменен ләззат алар жан жақұт.
Әйел деген әйел ғой,
Бізге әйелсіз ауа жоқ.
Әйел деген әйел ғой,
Әйелдікке дауа жоқ.
Әйел деген өмір ғой,
Ал, өмірден артық дәулет бақ бар ма?!
Әйел деген өмір ғой,
Жазы атқан жайсаң жастық шақтарда.
Әйелдерді іздесең,
Түнгі жұлдыз арасынан ізде сен.
Үмітіңді үзбесең,
Келер көктем, жаз дәурен мен күзге сен.
Әйелдерде уақыт жоқ,
Еркектерде уақыт көп.
Еркектерде бақыт жоқ,
Әйелдерде бақыт көп.
Ойлар да көктен самсайсың,
Бостандық тілеп аңсайсың.
Шаршатады бұл өмір,
Әйеліңнен де шаршайсың.
Бәйгелерде дес бермей,
Оза шауып, төске озған.
Бар қуатын ескермей,
Көкке қолын кеш созған.
Сағынумен күн жатты,
Әйел – сұлу сымбатты.
Сағынумен түн батты,
Әйел – арман қымбатты.
Әйелден асқан ғалым жоқ,
Әйелдей маржан, жақұт жоқ.
Әйелден асқан залым жоқ,
Әйелден асқан бақыт жоқ.
Әйел – өмір бұлағы,
Әйел – өмір шуағы.
Әйел деген қызғаныш,
Қызғаныштан тұрады.
Сәулесінен күн басқа,
Бәйтеректен гүл басқа.
Бар әңгіме – әйелде,
Қыз бен Ана бір басқа.
Әйелім деп сүйесің,
Тапқандай ол да иесін.
Әйелге басты игендей,
Бұлаққа басты иесің.
Еркек-әйел қиялдайды,
Кім сұлуды сүйе алмайды,
Әйелдер ардан кетсе,
Еркектер жия алмайды.
Жұлдыздардай зымырап жиі ақты жыл,
Әйелдің бәрі бірдей ұятты гүл.
Әйелдердің көргенін еркек көрсе,
Өмірден баз кешетін сияқты бір.
Жер бетінде бір кішкентай ауыл бар,
Сол бір ауыл – туған жерім, бауырлар.
Жылдар жылжып, жатса да өмір жаңғырып,
Сол ауылға басымды ием мәңгілік!
Тілдесем таудың биік шыңдарымен,
Мұңаям – бұл даланың
мұңдарымен.
Шөл даланың ұлымын,
Адамдардың шапағатына шөлдедім,
Хас сұлудың махаббатына шөлдедім.
Аптап жоқта аңқасы кепкен кеудемді,
Сенбесеңдер қақыратып ашып көр менің.
Шөлдеп жүрген мен бір жанмын,
Дала деген тағдырданмын.
Сан мұңайып, сан қуандым,
Мен бар жерге жаңбыр жаудың.
Шөл далада бәрі бар,
Әр күн атар таңы бар.
Мекен еткен адам мен
Аңдар менен жануар.
Тебіреніп, толғана
Түсін бәрін сен, бала.
Сағынышпен күн кешкен,
Ата-бабаң – шөл дала.
Армансыз бір қыдырдық
Айнала әсем, жол тыныш.
Шөл далада – сұлулық
Шөл далада – қорқыныш.
- Архимед
- Оноре де Бальзак
- Александр Пушкин
- Антон Чехов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі