Өлең, жыр, ақындар

Құрдасыма

Қартайдық деп қамықпашы, құрдасым!
Қарттық деген қаңбақ емес, қорғасын.
Аламанға ат қосарда дүйім жұрт,
Өзің билеп отырасың қыр басын.

Толық

Құда мен құдағиға

Ей әзіз дос, ғұмырыммен тұрғылас!
Әркімнің-ақ жатар жері — бip құлаш...
Соған дейін пенде шipкiн пейілі
Толқымалы — бip күні тоқ, бip күні аш.

Толық

Көңілде бөтендік жоқ

«Көңілде бөтендік жоқ,» —
Дейтұғын көне сөзден
Мың артық көздегі шоқ,
Ыстығын дене сезген.

Толық

Геворг Эминге

Күй тартыппыз жүректен
Күнде неше сағаттық;
Жырғап талай жыл өткен,
Шашты бipгe ағарттық.

Толық

Не жетсін досқа сенгенге

Апыр-ау, сенсең қайтеді,
Kiciгe сенбес қор ма едің?..
Жан баласын қайсы еді
Өтipiк сыйлап көргенім?..

Толық

Жезқазған жыры

Бұл өлкеде жерлерім аз баспаған
Су сапарын бұл өлкеден бастағам.
Бұл өлкенің әусімен ұшсам да,
Көз қиығын көктен жерге тастағам.

Толық

Ақпейіл ақын достарға

Достарым! Менің халқым бар
Қоғамы жомарт қонақжай.
Көрген жоқ әсте салқындап
Тағатын тағам, қонар жай.

Толық

Маңқыстау монологы мен диалогы

Маңқыстау —
Маңғаз тау?..
Әлде мық қыстау?..
Сөз төркіндерін тiнтiп ек,

Толық

Бауырсақ

Eciмe қайтып ене алмас,
Желді күн яки тымық күн.
Қай сәтте анам ең алғаш
Бауырсақ берді?.. Ұмыттым.

Толық

Қатайдық та жұмсардық

Не деуші едік заттың құнсыз, құндысын,
Не деші едік жыртқыш аңның қылмысын,
Тыныштық деп нені айтушы ек осы бiз, —
Ұлы соғыс ұмыттырған күллісін.

Толық

Биші қызға

Iciм жоқ дозақ, пейіште,
Құлы емен құрғақ елестің
Өзіңнен өзге пepiштe
Қанатын көрген емеспін.

Толық

Мен де сөйттім

Досы күліп, дұшпаны үре шығар,
Талай-талай алдында үлесі бар,
Менің балаларым да мектебінде;
Бірдеңені олар да біле шығар.

Толық

Күлемін-ау

Meнiң досым бip сөзімдi бөлмеді;
Досқа досты «айттым», жауып бөлмені.
Kөзi жоғын мен жамандап отырмын,
Жамандаған жоқ еді ғой ол мені...

Толық

Альбомнан – дәптерге

Достар бар-ау көрген сайын сұрасып,
Ақтаратын ақ ниеттен сыр ашып!..
Солар барда қайран сенің көңілің —
Көп асықтан алшы түскен бip асық.

Толық

Терек пен теңіз хақында

Ей, бәйтерек, бәйтерек!
Мына жүрген бiз сен болсақ, қайтер ек?
Ceнi тарих дерегі деп айтады,
Осы ceнiң сол дерегің қай дерек?..

Толық

Мойнақтағы таң

Таң сәріден тұрып мен
Ояна кетсем — бес жарым.
Қайда кеткен түркімен,
Қырғыз, өзбек достарым?!

Толық

«Қырық қызға» қарата

Қарақалпақ мақтанышы — «Қырық қыз»,
Жақсы күнде қызық-сайран құрып бiз,
Иeciз тұрған қанша ғасыр қаңырап,
Көп сұлудың қаласына кіріппіз.

Толық

Әбурайхан әл Берунидің атына

У а, Беруни! Мың жыл бұрын өлсең де,
Өлген күнің туған күнге өлшем бе;
Туған күнгі ел атаған eciмiң
Әлі тipi, әлі күнге ол — сенде.

Толық

Әр кездегі әуендер

Уа, Астана! Келдік тағы кеңеске;
Ой-толғаныс — ортақ парыз емес пе?!
Біздің өнер шыққан сайын биікке,
Өткен жолын түсіреді ол еске.

Толық

Той толғауы

Ежелгі бұйрат, eңiciм —
Гурьев — Мақат — Маңқыстау!
Бүгін сен өзің мен үшін
Жаһанда биік маңғаз тау!..

Толық

Алтыбақан

Желпі самал, жазғы самал мақпалдай,
Жастық шағым жарық жұлдыз жаққандай.
Қала алмайды алтыбақан, айлы түн
Менің мәңгі жүрегімде сақталмай.

Толық

Алпыс желкен

Оқушы дос!
Сүйдің ғой теңіз жырын?.,
Жаққан шығар жанына әзip бip үн?.
Атыраудың балықшы баласы деп

Толық

Балықшы жанын барласам

Балықшыны ойлап отырсам,
Көзімнің алды — көк толқын:
Жарысып өзен жатыр сан,
Көлдердің саны жоқ бәлкім.

Толық

Химия хикаясы

Өр қиялды өңкей асыл,
Білімпаздар, оқыңдар!
Химияның хикаясын
Жазып жатыр ақындар!

Толық

Душанбе

Жан Душанбе! Көп сырдың жатағысың,
Былтыр келсем, бip тәжік ата кici:
— Қарт әжедей қасиетті қышлақ, — деді,
Келген оның тап солай атағысы.

Толық

Жас достардың қаласы

Нүрек — қала, ici қауырт, жөппелдем...
Нүрек— қала, былтыр ғана жұрт келген,
Көшелердің көп үйлері — палатка,
Көкшіл вагон доңғалаққа жүктелген.

Толық

Жоғарыға жол кетті

Қайта бip сәт көтерілмей кезеңге,
Құздан қулау дағды емес пе өзенге...
Айғай-шулы дария тасып төменнен,
Өрлеп әсте барған емес өзi елге.

Толық

Туннельдегі туған ой

Жана ғана жатқан өзен төменде,
Енді менің күркірейді төбемде, —
Күндіз сыртта, «түнді» кешіп мен келем
Өзінің ай, жұлдызы бар туннельде.

Толық

Тарғыл шыңды табалау

Kәpi шатқал! Сен де өзіңше қызық ең...
Бұлт үстінде зор кемедей жүзіп ең:
Жан көзінен жасырып ең басыңды
Күллі дәyip күн мен желі мүжіген.

Толық

Ағзам тәжік аузынан

— Бағы-бағы замандардан бар Вахш,
Пан.тәкаппар Памир тауды барлағыш.
Сан мезгілдің соған салған қолқасы:
«Етектегі ерке гүлді бар да құш!»

Толық

Саламатқа

Ақтылы қой, көпсең түйе майталман,
Көк-алалы көп жылқыны қайтарған,
Адай-түбек — ата қоныс, Атырау!
Асылынды түгел тізіп айта алман.

Толық

Жас Төленге жауап хат

Талай алып барсаң да Қаскелеңге,
Ақын қашан атыңды қосты өлеңге?..
Таксиіңнің ақысын төлеп тұрып: —
Сәт сапар, — деп қалушы ем

Толық

Шопан туралы монолог

Шопан жанын жөнім бар ұғынатын,
Ардақтаймыз бiз оның бүгін атын.
Сол бейнеткеш адамның әлі талай
Паналайды күндер мен ығына түн.

Толық

Менің философиям

Үндемей, төмен үңілсем,
Kөзiмдi жұмсам, ашсам да,
Таппайсың, көңіл,
тыным сен,

Толық

ТА... МА... ША...

Жерлесім!
Жерден жырақта
Зауладың кеше жекеше.
Жете алмай қиял жүр артта,

Толық

Жастық жыры

Не десең құптап, хош eтiп,
Жастық шақ, саған жүгінем.
Жігітше қызмет көрсетем,
Ынтыға бipгe жүгірем.

Толық

Сардар дос

Алысқа даңқы тараған
Ақпейіл досым, әpi ағам,
Бауыржан батыр.
Талайдан

Толық

Фабрикада туған ой

Көзайым мұнда қыздар кілең
Жаумыт, теке, торқа кілем
Тоқиды екен әрқашан.
Сұлулық пен apғa шаң

Толық

Дарқан дария

Һәмәнда күні аптап ыстық,
Шексіз аспаны бipep құстық
Мары шаһары ойымда;
Байрамалы бойында

Толық

Түрікмен ақынымен әңгіме

Ағайын, ақын түркімен!
Сырласа келдім етене.
«Ciз-біздi» қоя тұрып мен
«Сен» десем шеттік ете ме?!

Толық