Өлең, жыр, ақындар

Мтацминда

Тербеп жанын терең бір күй,
Батқан бұл тау ауыр мұңға.
Акакий Церетели
Тебіренген қабырында.

Толық

Никос белояннис

Көкседі ол бостандықты,
Сол үшін шығарды үкім дарға асуға.
Өмірден тапты адал достар мықты
Сол үшін шығарды үкім дарға асуға.

Толық

Эрнст

Ауыр күнде шынығып,
Жігіт болды жетелі.
Серік етті, сыр ұғып,
Шиллер менен Гетені.

Толық

Тихвин

Тихвин жатты алдымызда,
Күндіз-түні ұйықтамаған дамыл көрмей.
Сірескен шинельдердей қанды мұзда,
Майданнан шыққан жаңа жауынгердей.

Толық

Ленинград ақындарына

Соққанда сойқан дауылдар,
Темірді ұнтап,
Тас жұтқан,
Қалдыңдар қалай, бауырлар,

Толық

Әлия мектебінде

Сұп-сұр болып көшеді бұлт аспаннан,
Сұрғылт бұлттай қаланған сұр тастардан.
Бетін шайып жаңбырдың тамшылары,
Сұп-сұрғылт үй мөлтілдеп тұр жастардан.

Толық

Бозқырау

Ұзатқан соң құстарды,
Күз адымы қысқарды.
Ақ бораннан ат мініп,
Келіп жетті қыс қарлы.

Толық

Дауыл мен жауын

Қара орманды бұлтты күні
Дауыл айтты көшірем деп,
Күркіреп күн шықты үні
Жауын құйып өшірем деп.

Толық

Махаббат аралы

Көкпеңбек таулар көшіне
Жарқылдап құшақ жайдым мен.
Секіріп келдің төсіне
Құшақтастым жасыл айдынмен.

Толық

Бесеу

(Партизан әңгімесі)
1
Бес бұтақтай бес адамбыз,
Бірі үшін бес жан қиямыз.

Толық

Аңыз сынды ақиқат

Сөгіліп сел боп мұзынан,
Көңілге салды үрей қыс.
Шонжының қарлы құзынан
Дүрілдеп жетті дүлей күш.

Толық

Ақын арманы

Айтатын дос, қасының ашып атын,
Бір күні отырды да Қасым ақын,
Деді маған:— Ұлы ғой Абай деген
Ақын біткен алдына бас ұратын.

Толық

Жаңғырық

Шуылдаған бұлақтардың
Жаңғырығы бар менде.
Шайған дала қыраттарын
Жаңбыр үні бар менде.

Толық

Тас мешін туралы аңыз

Бір бүйірде жатқан алыс шалғайда
Топалаңдай тиді мешін Торғайға.
Жеті ағайын болып кенет жетті жұт
Жетеуінен құтылатын жол қайда?!

Толық

Шіліктер

Баян бойы шіліктер,
Қызыл шілік, қыз шілік.
Сол шіліктер тіршілік
Бір-бір адам бір шыбық

Толық

Диқан

Сорлы түспес бір ғалымнан,
Диқан білер дала жайын.
Айдың қалай туғанынан
Болжар таңғы ауа райын.

Толық

Сентябрь

Сентябрь — сары жапырақ, сары ала күз
Сары алтындай.
Далиып жатыр сұрғылт далада аңыз
От шашқан самұрықтың қанатындай.

Толық

Көңілдегі көп іздер

Күндізгі күннің жалыны
Желдің жеңіл адымы,
Толқынның демалысы,
Дарияның өр ағысы.

Толық

Жүрек туралы екі өлең

I
Бірде ол қатты соғады,
Соғады ол бірде әлсіз.
Бұрқырап жел бораны,

Толық

Той дүбірі

(Мерекелік кантата)
I
Алтайдың кен таба алмай алқымынан,
Арқаның бихабар боп алтынынан.

Толық

Казак қызы

Туған ерте алакөбік толқыннан,
Азов желі сүйді сенің бетіңді.
Аспан алуан бұлттарменен толқыған,
Сенің тартқан орамалың секілді.

Толық

Садықбек

Бұрқырап жатқан борнылдақ құм ақ шаңы,
Қиялдай бұлдыр Қызылорда ақшамы.
Садықбек досым, сары қауындай сап-сары,
Аралаушы ек-ау сарыала күзде бақшаны.

Толық

Псков жерінде

Секілденіп Невскийдің қалқаны
Көк ормандар көзді алыстан тартады,
Шіркеулерде әлі күнге сақталған,
Өліктердің сүйегінің сар табы.

Толық

Пабло неруда

Б I Р I Н Ш I Ж Ы Р
Сентябрьде Чилиде боран тұрды,
Адалдыққа арамдық оғы атылды.
Сантъяго мұхиттай сапырылып,

Толық

Дала ауасы

Тербеледі толқындай жер көгеріп,
Машиналар тоқтайды көлге келіп,
Көл бетінде жатады байтақ аспан
Бауырына бұлтын ап дөңгеленіп.

Толық

Ұльітау

Сағындым Кішітауымды,
Сағындым Ұлытауымды,
Сағындым туған бауырымды,
Сағындым қайран ауылымды.

Толық

Сәулелі көкірек

(Ұлы әжем Хадиша қайтыс болғанда)
Көкірегің кешегі сырылдаған,
Бүгін қалай мұз болып, жылынбаған.
Бес балаңнан дүние ойлап тұрсам,

Толық

Қызыл тулы май

Жаңбыр жауып өткен жаңа үстінен,
Жер керілген секілді бір тұс кілем.
Көк сауыты дал-дұл болып қашты қыс,
Айқасты да Көктем деген күштімен.

Толық

Берді ағаның сөзі

Отырдық таста тілсіз ұғынысып,
Жүректен жатты өлең бұл-бұл ұшып.
Көктемгі Копетдагтың көлеңкесі,
Көңілге ақ шуақ боп тұрды түсіп.

Толық

Жаңбырлы көзі жасаурап...

Қап-қара бұлттар егіліп,
Көздерден тамшы төгіліп,
Жай түскен қара емендей
Қабырғам кетті сөгіліп.

Толық

Табалдырық

Оның-дағы өзінше тілегі бар,
Оның да бар қуаныш-сүйініші.
Оның-дағы өзінше жүрегі бар,
Оның да бар сағыныш, күйініші,

Толық

Аманат

Көк теңіздің от төсі,
Барады қызыл күн батып,
Сөйлейді ауру көкесі
Баласына тіл қатып.

Толық

Калинин колхозы

Өзгеріс көп түрінде,
Мұртта — көк мұз, баста — қар
Қара еменнің түбінде
Отыр қыстай ақсақал.

Толық

Жақша ішіндегі өлең

— Ұйқымызды кім бұзған?
Кім ертемен тұрғызған?
(Жолға шыққан серуендеп)
Жауап берді жел:— Мен,— деп.

Толық

Жеңіс күні

От шашты Отан аспаны,
Төгілді көздіц жастары.
Окоптан шықты солдаттар,
Атылды көкке соңғы оқтар.

Толық

Соғыс — сойқан

Қараңғыда көрген жоқ оны ешкім де,
Келе жатты ұрланып соғыс түнде.
Келе жатты ол қап-қара, бүйі болып,
Жолбарыс боп жалаңдап жол үстінде.

Толық

Көгершін

Сөгіп қара түн өлкесін,
Күн шұғыласын шашқанда.
Хабар тасып көк көгершін,
Көтерілді аспанға.

Толық

Екеу туралы баллада

Көкірегіне кек түйген,
Тарс жабылған қабағы.
Қол-аяқтан оқ тиген
Екеуі де жаралы.

Толық

Әскери марштар

Осынау аспан көз жасына малынған,
Осынау орман жаралған тек сағымнан.
Көз жасы емес,
Сағым емес,

Толық

Аэростат туралы жыр

Түтеген оқ, түсетіндей көк құлап,
Оңнан, солдан ұрып жатыр соққылап,
— Икс жиырма, игрик бес — координат
Нысана — жүз алпыс жеті,

Толық