Жалпы танымал адамдар (жұлдыздар) мен шіріген байлар репутациядан (абырой-беделінің) айрылуына, жеке басының, дүние мүлікінің қауіпсіздігіне қатты алаңдайды. Танымал және бай адамдардың көбісі іштей емес тек сырттай ғана бақытты.

Ілмектер: Нарша Булгакбаев, шын бақыт, жұлдыз, байлық, бай, дүние, ішкі дүние Нарша Булгакбаев

---

---

Ішкі (себеп) жан дүниеңіз қандай болса сыртқы (салдар) қоршаған орта, айналаңыз сондай болады.

Ілмектер: Нарша Булгакбаев, себеп, салдар, жан, дүние, қоршаған орта Нарша Булгакбаев

---

---

Адам екі өмірде де (дүние/ақырет) бақытты болуы үшін жаралған. Бұл дүниесі алынған адам болса да Мәңгілік Өмірде түбінде бақытты болуы үшін жаралған.

Ілмектер: Нарша Булгакбаев, адам, дүние, ақырет, Өмір, бақыт, мәңгілік, жаратылыс Нарша Булгакбаев

---

---

Дүние – себеп, ал ақырет – дүние амал-әрекеттерінің салдары.

Ілмектер: Нарша Булгакбаев, дүние, ақырет, амал, іс-әрекет, себеп, салдар Нарша Булгакбаев

---

---

Егер сіз қайырсыз, берекесіз ойласаңыз жəне өмір заңдылықтарына бағынбасаңыз, онда сіз күндеріңіздің соңына дейін барыңызға қанағат етуге тура келеді. Сіз ендеше дүниенің көп пайдасын, бағын, қызығын көргендерді қызғанудан, оларға қызығудан басқа амалыңыз жоқ.

Ілмектер: Нарша Булгакбаев, қайырсыз, Береке, ойлау, Өмір, Заң, қанағат, дүние, пайда, қызық, қызғаныш Нарша Булгакбаев

---

---

Біз өмірден (ортадан) тек ақылмен қабылдай алатын ақпаратты ғана ала аламыз. Бір адам дүние (өмір) өзенінен ризық-нығметтерді (байлық, танымалдылық, атақ, мүлік, билік) шай қасықпен, ал екіншісі кесемен алады. Үшіншісі шелекпен, ал ең ақылдысы бөшкемен алады.

Ілмектер: Нарша Булгакбаев, Өмір, қоршаған орта, ақыл, ақпарат, дүние, Өзен, ризық, нығмет, байлық, атақ, мүлік, билік, шай, қасық, Кесе, шелек, бөшке Нарша Булгакбаев

---

---

Жәнібек хан тағы бір әңгіме үстінде: — Бұл дүниеде кімнің төрт құбыласы тең болмақ? — деп сұрайды. Сонда Жиренше шешен:

— Бұл дүниеде жүйрік аты, қыран құсы бар, өзі сұлу, мінезді қатыны, бес атар мылтығы бар жігіттің төрт құбыласы тең болады, ханым, — депті.

Ілмектер: дүние, ат, қыран құс, мінез, әйел, сұлулық, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Жиренше шешен

---

---

Ел ішінде Жиренше айтыпты деген әңгіме көп. Соның бірінде дуалы ауызды шешеннің тапқырлығына тәнті болмай отыра алмайсыз.

Қай заман екені бір Аллага аян. Жиреншенің атына сырттай қанық хан оны бір көрмекке, жүзбе-жүз отырып көшелі сөзін естімекке құмартады. Шақырту алған шешен айтқан уақытында хан сарайына келіп, табалдырықтан аттаған бойда:

Бір жасыңыз мың болсын! — деген екен.

Хан кісі тыңдап, ой түюге пейіл тұрады. Әзгенің асылын ажырата алмаса да жасыгына мін тағуға бейім келеді. Сол мінезбен Жиреншенің әлгі бір ауыз сөзін ұнатпай:

— Киелі орынның мәртебесіне сай сөз тауып айттым деп отырсың ба? — дейді мұқатыңқырап.

Жиренше аспай-саспай: "ділмөрім, бетіңді бір қайырып тастадым ба?" дегендей, тары на шалқая түскен ханға тіктей қарап:

— Сөзіңізге кұлдық, хан ием, — деп назарын өзіне аудартады. Адам өзі мың жасамайды, артында аты қалса, атына сай сөзі қалса, аты атына сай сөзі мың жасайды. Екінші мына опасыз жалған дүниеде бір көрген қызық дәурені бір күнге бергісіз болса, сол бір күннің өзі мың жылға татыр қызық дәуренмен өтсін деп едім. Сөзге тоқтаған хан Жиреншеге сол жерде астына арымас ат мінгізіп, үстіне тозбас шапан жауыпты.

Ілмектер: нақыл, афоризм, қанатты сөздер, дүние Жиренше шешен

---

---

Адамның көзқарасы мен түрі — жан дүниесінің рентгені.

Ілмектер: Адам, көзқарас, жан, дүние, рентген, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бауыржан Момышұлы

---

---

Дүние — дүрмек өткінші.

Ілмектер: Дүние, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Манаш Қозыбаев

---

---

Бiлмеуден қорықпа, жалған бiлiмнен сақтан. Дүниедегi бар жамандық осыдан басталады.

Ілмектер: білім, қорқу, жалған, дүние, жамандық, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Лев Толстой

---

---

Мектеп бізді дүниеде жоқ өмірге даярлайды.

Ілмектер: мектеп, өмір, дүние Альберт Камю

---

---

Дүниедегі роза гүлдерінің бәрінде тікен бар. Егер қолыңды жаралаудан қорықсаң, роза гүлінің хош иісін иіскей алмайсың.

Ілмектер: дүние, роза, гүл, тікен, қол, хош иіс, иіскеу, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Артур Шопенгауэр

---

---

Мектепті сыйлағандықтан, мамандығын жан- тәнімен сүйгендіктен мұғалім ең алдымен өзінің интелектісін көтеруі керек, дүниеге деген көзқарастарын биіктетуі керек.

Ілмектер: мектеп, мұғалім, интелект, дүние Әбділдә Тәжібаев

---

---

Махаббатсыз дүние бос, Хайуанға оны қосыңдар.

Ілмектер: махаббат, дүние Абай Құнанбайұлы

---

---

Дүниеде жалғыз қалған адам — адамның өлгені. Қапашылықтың бәрі соның басында.

Ілмектер: дүние, жалғыздық, адам Абай Құнанбайұлы

---

---

Сарқылмайтын суат жоқ,
Тартылмайтын бұлақ жоқ.
Құйрығы суда тұрса да,
Уақтысы жеткенде,
Қурамайтын құрақ жоқ.
Дүние деген пәни бұл,
Баласы жоқта мият жоқ,
Бәрінен қиын сол екен,
Артыңда жанған шырақ жоқ...

Ілмектер: дүние, бұлақ, шырақ Әйтеке би

---

---

Нағыз ер «дүние-мал» деп дірілдемес болар.

Ілмектер: нағыз, ер, дүние, мал Білге қаған

---

---

Адамдар дүниенің бәрін түсіндіргенмен, өздерін өздері әлі де болса түсіндіре алған жоқ.

Ілмектер: адам, дүние Қадыр Мырза Әли

---

---

Адам өзі бұзылса, оған барлық дүние құрығандай көрінеді.

Ілмектер: адам, дүние Михаил Лермонтов

---

---