Өлең, жыр, ақындар

Өмір деген тұрмайды қап-қарадан

Өмір деген тұрады: Таң мен Кештен,
Ғұмырлы екі араны жанмен кешкен;
Құпия, жұмбақ, сырлы дүниеге
Адамдар Армен келіп, Армен көшкен.

Толық

Ақиық, аспан шарлап

Ақиық, аспан шарлап,
Қия аса аласың.
Тау шыңдарына
Ұя саласың!

Толық

Ақын көңіл

Жүректерді жырмен ашар кілт болып,
Жыр оқысаң — Жер қайысқан жұрт толып,
Найзағайға темекіңді тұтатып,
Нөсерлесең — көкірегіңе бұлт қонып.

Толық

Табиғат

Табиғат неткен қатал ең!
Жапырақ жайса бүрлерді,
Жұлқылап жұлды жел неге?
Ғұмырын қысқа гүлдердің

Толық

Киіктей кең даламды кезіп келем

Киіктей кең даламды кезіп келем,
Тағдырдың тұсауынан безіп келем,
Уақыт — мерген аңшым келеді аңдып,
Ерте оғы тие ме деп сезіктенем.

Толық

Әкемнің ақырғы сөзі

Балаларым — балапандарым,
Аймаңдай айдарыңнан алақандарым
Сипағанын сағынарсыңдар мен жоқта,
Тағдырыңа табынарсыңдар мен жоқта,

Толық

Тәуелсіздік-қазақтың төлқұжаты

Тәуелсіздік-қазақтың төлқұжаты
Тәуелсіздік жолында қаншама жан мерт болды,
Исатай мен Махамбет,оларда үлкен кек болды.
Азаттық үшін аянбай,оққа тосты кеудесін,
Егемендік алу үшін ел алдында серт болды.

Толық

Тұғыры биік қазақ тілі

Тұғыры биік қазақ тілі
Қасиетті қазақ тілі,құдыретіңнен айналдым,
Өз тілімде сөйлесем,қыр гүліндей жайнадым.
Кеудемдегі жүректей болып кеткен дапа тіл,
Өзіңнен шыққан әр сөздің қазанында қайнадым.

Толық

Көш

Елестейді Ұлы көші бабамның,
Елестейді Ұлы көші даламның,
Сағым дала — боз ғалам,
Жан дүниемді қозғаған,

Толық

Күрес

КҮРЕС ЖҮРІП ЖАТЫР,
Жер бетінде,
Жер бетінде,
Жер бетінде,

Толық

Дана халқым осылайша сыр еткен

Дана халқым осылайша сыр еткен,
Туған бірақ ізгі ниет тілекпен;
Жас туралы шежіреге сүйеніп,
Әзіл-шынын жырға қостым жүрекпен.

Толық

Ғұмыр

Ғұмыр жайлы айту үшін әмірін,
Жинап алып жаны бардың бәрінде,
Жер мен көкті жаратушы тәңірің,
Жар салдырып құдіретті ғаламға,

Толық

Паровоздай түйеміз боздап қойып

Паровоздай түйеміз боздап қойып,
Ботасы үйде қалғанын қозғап қойып,
Жарысар жанды нәрсе болмаса да,
Желеді —

Толық

Өң мен түс

Жұмабике, Үрзада әжелеріме
Бір күні әжем менің қатты ауырды,
Ұрлатып ғұмырынан шат дәуірді.
«Қария әлсіз екен» деген хабар

Толық

Ата мекен - аралым

Анамбысың, әлде сен бабамбысың?
Аспаныңнан көз салған саған құсың.
Жер-ананың көгілдір жанарындай.
Ата мекен, Аралым, аманбысың?

Толық

Жәмилаға жазылған хат

Жәмила!
Бір қызға ғашық едім,
Тебіреніп теңіздей тасып едім,
Айтар сырды айтуға асық едім,

Толық

Әнді тыңда, аяулым

Аяулым, әнді тыңда арманыңдай,
Асыл сыр айтшы, жаным, бар ма мұндай?
Әуелі әуен жазсын маңдайыңа,
Бұл өмір бақыт берсе бармағындай.

Толық

Жазылыпты жартасқа сонау мұнар

Жазылыпты жартасқа сонау мұнар:
«Осы өзендей болыңдар, жолаушылар!»
Оқыпты сан жолаушы көзін сүзіп,
Кетіпті әр жолаушы өзінше ұғып.

Толық

Көше бұрылысындағы кездесу

Бір жайды айтсам деймін сыры қысқа,
Сыры қысқа болса да, жыры нұсқа:
Қаланың көшесінде екі мәрте
Екі дос кездескен-ді бұрылыста...

Толық

Ән

Өркеш-өркеш, өрелі құмдарымен,
Тіркес-тіркес, төбелі шыңдарымен,
Қасіретті қайғы-мұңға қарамай,
Ән тербеген қайран менің далам-ай!

Толық

Көктемгі ой

Ұмытылсын жадымнан өткен қайғы,
Сөз қозғаймын бүгін мен көктем жайлы.
Көктемде бар тіршілік құлпырады,
Көкке қарай жүрегім ұмтылады.

Толық

Қарттар-ай

Шаршы төрде шалжия сұлап жатып,
Әңгімені әр тұстан-қылаулатып.
Шай ішкенде шал-шауқан шежірені
Шертер болар төбеден күн аунатып.

Толық

Әке бейіт басында

Көрердей, қолы тимей көк перісін
Қайрылып, қайта соқпай кеткені үшін,
Жолдарда жолай өтіп өткені үшін,
Бәлкім, әке, балаңа өкпелісін.

Толық

Өз орны бар

Күннің осы жылылығы жерден бе?
Түнгі аспанның жұлдыздары сөнген бе?
Мұхиттарда жүзе алмайды қайықтар,
Кемелерің қайырлайды көлдерде.

Толық

Бұлақтың мөлдір суын сарқып алып

Бұлақтың мөлдір суын сарқып алып,
Таулардың жылғаларын тартып алып,
Өмір-ай! Бара жатсың шалқып ағып.
Шыңдарға бұлттар төсін бауырлатып,

Толық

Ар мен намыс

Бәрібір жақын-алысы,
Болмасын, Достым, қай елде.
Ерінде —
Халық намысы,

Толық

Көктем

Осы орман тіршілік,
Кеудесін тосты шуаққа,
Сәбидей тәтті тіл шығып,
Еркелік бітті бұлаққа.

Толық

Дала тұлпары

Даламның тұлпарлары жосылды ағып,
Бейне бір көкте жұлдыз қосылды ағып,
Шапқан ат бауырына тартып жерді,
Дүние дөнгеленді сосын барып.

Толық

Ағыс

Арманмен аралаймын, ел кеземін,
Ел деймін, Елім деймін, Елде өзегім.
Өмірден талай тарлан дүлдүл өткен,
Дүние, Өлең-жырдыңн бер кезегін!

Толық

Сыр

Таңымдай қуанышым бар осында,
Жанымдай жұбанышым бар осында,
Арымның шамшырағы бар осында,
Қанымның тамшылары бар осында,

Толық

Өң мен түс

...Түсімде әжем қайта еніп қуатына
Мінгізді ақ боз тұлпар жыр атына.
Сол атпен келем шауып кең дүниеде,
Жетсем деп ертегідей мұратыма.

Толық

Бабаларға табыну

Қанатымын жыр атты ақиықтың,
Жаңа бетін ашатын тарихтың.
Танысалық, кел бермен, келер ұрпақ,
Ақыныңмын! Шөмішбай Сариевпын! —

Толық

Еркелейін, елім, саған

Өлең — өмір сазы ма, өкпелі ме?
Жыл өтіпті жыр жазбай кеткеніме.
Кінәлы қайран жастық дерттері ме?
Кінәлы жайсаң жастық көктемі ме?

Толық

Екі бөлімді ертегі – жыр

Арман-ау, жыр-шаһарын құра алсам бір,
Бар назарын халқымның бұра алсам бір;
Ертегі сарайындай – поэзия,
Ақын да — архитектор, жыр — ансамбль!

Толық

Бостандық

Буынға бағынбайтын,
жоқ өлшемі,
Таулардың қыранындай өр еңселі.
Мертіксең,

Толық

Махаббат «теоремасы»

Мен естідім,
қалкам-ау,
сен естідің,
Махаббат теорема еместігін.

Толық

Алгебра

Қосу, Алу — амалының түрлері,
Бөлу мен Көбейтуі күрделі;
Игрк пен Иксінде мәні бар,
Теңдіктер мен теңсіздігі тағы бар..

Толық

Үш дос немесе шырылдайтын сағат туралы жыр

Жарасқан жайсаң жастық кез болатын,
Тілеулес көңілдерге көз қанатын,
Бір-бірінсіз өтпейтін уақыт та,
Сағаттың үш тіліндей қозғалатын.

Толық

Эксперимент

Дүниеге келген ғұмырдың
Алғашқы ана сүтін емгені де,
Еңбектеп ұлы өмірге енгені де,
Тәй-тайлап, қаз-қаз басып көргені де,

Толық

Заула, тұлпар уақыт ертеңіме

ЗАУЛА, ТҰЛПАР УАҚЫТ, ертеңіме,
Қиял-ғажап шежіре шертеді ме?
Болатын бір бақытқа ертегіде,
Жеткіз мені жалыңнан мен ұстадым,

Толық