Өлең, жыр, ақындар

Қалибек Қуанышбаевқа

Табиғат беріп ойға өткір сезім,
Халқының жинап бойға бар мінезін,
Қазақтың түгел еркек — кіндіктісін,
Күші бар, көрсетерлік жалғыз өзі!

Толық

Батыр інім Бауыржанға

«Советтің саналы ер еркегі» деп,
«Жігіттің қыз қызығар көркемі» деп,
Бауыржан Момышұлы жер жүзінде
Тарапты барлық елге ертегі боп.

Толық

Роза Бағлановаға

Киіктің үйіріліп асығындай,
Ойнақшып тәтті әндерге басуын-ай!
Таулардан, өзендерден, мұхиттардан
Үнінің кідірместен асуын-ай!..

Толық

Күнмен бірге жасайды (екінші өлең)

Мөлтілдеп қанды жасқа толғанда көз,
Тұрғанда жан жаншылып, болып ез-ез,
Мезгілсіз сөнген шақта жалынды ақын,
Не деуге түспей қалды аузыма сөз.

Толық

Тайыр Жароковке (бірінші өлең)

Сен ойлайсың өзіңді «қумын мен» деп,
Бол, болма,... отаныңа еткен еңбек
Өз тіліңмен айтқанда,— сан шөлдерді,
Суарды таусылмайтын «Тасқын»— сел боп.

Толық

Сапарғали Бегалинге

Алпысқа келу керек Сапекеңше:
Тік бойлы, тастай дене, биік еңсе;
Сиятын қара кез бен қара шашқа,
Отыз бен отыз бестің бірін берсе!

Толық

Мұхтар Әуезовке

Ағасын, бойың пілдей, ойың гүлдей
Гүл бояуын, кілемге шеккен түрдей.
Сол гүліңді сұрапыл дауылдарда,
Қойған да жоқ, қыраулы салқын үрмей.

Толық

Сәкен Сейфуллинге

Кергем жоқ табиғаттан шеберді мен
Жаз, гүл, бұлбұл,... ғажайып нелерді мен
Жолықтырған шақтарда, Сәкеннен-ақ
Түгел табам «көркемдік» дегенді мен.

Толық

V — Даланы сағыну

Балтықтың ригалық қойнауында,
Халықтың тән тыныстар жайлауында
Жүрем де, туған, өскен жер мен елдің
Есіме алам кейде жайларын да.

Толық

IV —Теңіздегі тыныс

Бір жаңалық боп қалды: өмірде, мен,
Курортта тыныстауды көңілге, мен,
Алмай-ақ жүрген шақта, келе ғаппын
«Гагра» аталатын өңірге, мен!..

Толық

ІІІ — Тың толғауы

Хатыңды, ақын інім, ерте оқып,
Пайдалы сөзін ойға алғам тоқып.
Беруге іле жауап, көп қағаздың
Отырдым арасында, жатқан қоқып.

Толық

ІІ — Домбыраның сәлемі

Алмалы Алматының қаласынан,
Алтын мен асыл кендер даласынан,
Астықты, малды, майлы, мақтасы мол
Алтай менен Каспийдің арасынан.

Толық

I — Магнит

Мұз теңізден күнгейге,
Созыла біткен Оралым,
Қанат жайған деңгейде,
Неткен көркем орамың!..

Толық

Самарқан

Ордасы бүкіл Орта Азияның
Қордасы нелер қымбат қазынаның,
Тоттанбас сап-алтындай Самарқанды,
Жеткізді коммунизм жазына кім?

Толық

Шаталов менің жерлесім

Космонавтың жанымдай
Жақсы көрем өңгесін...
Тонымның ішкі бауындай,
Менің де ұшты жерлесім!

Толық

Туған халқыма

Әр уақыт амандаса келіп кетіп,
Жүргенде сый-құрметін, үнемі өтіп,
Өмірің және елдігің өсуіне
Жылдан-жыл күшейеді сенім бекіп.

Толық

Ленинизм

Лениннің қыран, ұшқыр қиялымын,
Қызыл ерлер шапқан ат тұяғымын,
Октябрь күндерінде, еңбекшілер
Жасады СССР-дей ұяны кең

Толық

Өз жемісің

Партия!.. Қазақтың кең даласынан
Көтердің құнары мол талай тыңын.
Аналық мейіріммен, жаны ашыған,
Ұрықты сеуіп, күттің көрмей тыным.

Толық

Алжыған айдаһар

Ертеде адамзаттық ұшқыр қиял,
Шындықты ертегі қып ойға сияр:
«Бар,— депті,— жерді ораған бір айдаһар,
Денесін түнде созып, күндіз жияр».

Толық

Домбыраға

Көп күннен серік болдым қасыңа мен.
Қарамай, сәби-бала жасыма мен,
Күндіздер түгіл, талай түндерде де.
Айырылмай, жастап жүрдім басыма мен.

Толық

Күнді сонарлау

Күнді қуып біз шықтық Алматыдан,
«Ил-18» бейне бір оқ атылған.
Шалдырмай күн, түлкідей зымырады,
Дала, орман, таулардың қыратынан.

Толық

Миф және шындық

Прометей атаулының бәрінен
Глезосты күштірек деп білемін.
Зевс түгіл Гитлердің әлінен
Келмеді жеу, жалын атқан жүрегін.

Толық

Қызылжар

Кей кезде жаңбырыңнан көз аштырмай,
Аяқты кей көшеңде саз бастырмай
Тұратын Қызылжарым, мен келсем-ақ,
Қоймайсың еш уақытта сен бас ұрмай.

Толық

Ленин жолы

Адам!
Сен тарихыңның өн бойында,
Атқардың таңқаларлық талай істі.
Тек қана, жалғыз арман жүрді ойыңда,

Толық

Москваға сәлем

Москва!., тек өзіңнен қанаттанып,
Шыңдарға нелер биік ұшқан халық —
Қазақтан, саған тарту — таралғыға
Ән-күйді бір эшелон келдім алып!

Толық

Егделік туралы

Көңілім де, денем де жас деп жүріп,
Егде тартып қалыппын абайсызда:
Мысалы, — жас шағымда ызғар, мұзға
Ұйықтай қалсам оянғам бойым жылып.

Толық

Чехқа!

Қоңырқай көкшіл көзін, күлім қағып,
Қарайсын, неге маған қиығымен?
Дейсің бе,— «түр-тұлғасы маған танық,
Мынау кім, денесі зор, иығы кен,?!»

Толық

Туа бер, «Ту-104-ім»

Қозы менен құлынның бірі туса
Қуанатын басым-ай, бала шақта!..
Енді, міне, жетпейтін жел де, құс та,
«Ту-104» таңбалы міндім «атқа!»

Толық

Биылғы май

Бұл Отанның Майы да
Коммунистік
Партияның әлпешті ұлы болды.
Әрбір жылдың айы да

Толық

Өлеңім

Мың тоғыз жүз бірінші жылы туып,
Мінекей отыз бесті жеттім қуып.
Отыз бес түгіл, сексен, тоқсан бесте
Жоламаймын деп «маған ажал жуық»

Толық

Коммунистік партия

Өтер айлар, өтер жылдар,
Өтер жүздеп, мыңдап ғасыр.
Көтерілер нелер тыңдар,
Ақтарылар нелер асыл.

Толық

Диен-Биен-Фу

Не нағашы, немесе емес жиен,
Сөйте тұра «басып ап болам йен,»,—
Деп барған отаршылды, жұдырықпен
Тұмсықтан соқты өлтіре Диен-Биен!..

Толық

Алыстағы ауылда

Алыста ауылым бар еді,
Облысы Қостанай.
Жері құт,
суы бал еді,

Толық

Аракстың бойында

Араксты жағалап біз келеміз,
Бергі беті біздікі, ар жағы Иран.
Екі жаға гранит, бейне көк мұз,
Кей тұс қорған сияқты, қолдан құйған.

Толық

Эльбруске

Сен санасаң бір кезде бар шығысты
Қозғалмайтын алыпқа қалғып жатқан,
Міне, қазір көресін, қандай күшті,—
Оянды шығыс

Толық

Сауыншы қыздар

Сары алтының себелеп сүйкімді күз,
Кең дала тұрған кезде тыныс ала,
Әнге шырқап келеді бір топ жас қыз,
Ортасында Мария Гурская.

Толық

Жаса, Украина

Жерім, суым, тарихым, тағдырым бір,
Тату-тәтті тетелес ескен құрбым,—
Украина, құлдыққа көнбей сан жыл,
Азаттық биігіне құлаш ұрдың.

Толық

Достық туы

Сан ғасыр тұтасқан бір ел бола алмай,
Меншікті жарқыраған туын тікпей,
Көршілес күшті елдерге тең бола алмай
(Теңдікті тұра алмады алдан күтпей), —

Толық

Жайнаған жапырақтар

Біз тіккен былтыр қолдан бір топ шыбық,
Биыл да көріктеніп жапырақ шығып,
Мінекей ағаш болды көлеңкелі,
Сүңгідей әрі тіп-тік, әрі шынық.

Толық

Волга-Дон

Орыс қызы Гретаға.
Екі өзен — Волга-Донға
Мәңгі берік салып қоныс
Арасында құба жонға

Толық