Өлең, жыр, ақындар

Құдай берген ауруды емдетпедім

Құдай берген ауруды емдетпедім,
Адам деген атымды пенде етпедім.
Көбелекше елігіп көп қызыққа,
Ебелекше еркімді желдетпедім.

Толық

Шыда, шыда...

Шыда, шыда, сəл шыда, шыда, жаным,
Аман болсақ табармыз бір амалын.
Ағылады аузыңнан əлі-ақ ақ май,
Табылады тəңірден сұрағаның.

Толық

Айға арзу айтып ем аспандағы

Айға арзу айтып ем аспандағы,
Аспанның да көзінен жас тамбады.
Бұлбұлдардың амалы біткен білем,
Қарғалардың заманы басталғалы.

Толық

Аққуы аспанға ұшып айдынымның

Аққуы аспанға ұшып айдынымның,
Жаңылдым есебінен ай-күнімнің.
Сарнадым cap қамыстай желді күнгі,
Қанбадым шəрбатына Лəйлі-мұңның.

Толық

Ақша туралы аңыз

Күндізде де,
Түнде де,
Ақшамда да
Алла ақшаға,

Толық

Мінбегер

Ер үстінде не демейді бұл көңіл!
Жер бетінде жекірмейді кімге кім?
Талайлардың кеудесіне жел үрген
Ерден кемі жоқ екен ғой мінбенің.

Толық

Індет

Қазақта кім ішпеген бұл арақты..,
Қайтеміз жаттан іздеп кінəратты?
Шөлмегін қолындағы шошаңдатып,
Бір тойда бір қария «уралапты».

Толық

Кейде менің кеудемде жын ойнайды

Кейде менің кеудемде жын ойнайды,
Мені момын, жуас деп кім ойлайды?
Қарынбайдың қалтасын қағып-сілкіп,
Шыбыртқылап аламын Шығайбайды!

Толық

Өмір, өтіп барасың қайрылмастан

Өмір, өтіп барасың қайрылмастан,
Өкпелідей заманға қайырым қашқан.
Жетегіңе ерем де жетімектей,
Етегіңе жармасам айрылмастан.

Толық

Бір шырқасам деп едім даусым барда

Бір шырқасам деп едім даусым барда,
Жаңғырығым жамырап тау, шыңдарға.
Үнім шықпай қалды ғой, үнім шықпай,
Құдай берген қуатым таусылған ба?..

Толық

Түн жарымда жазылған жыр

Бұл өмірдің қыр-сырын кім ұғады?
Құбылады дүние, құбылады.
Шырай беріп Шығысқа шыққан Күнім
Неге беттеп барады құбыланы?

Толық

Ұлы тойға үш өлең

«Тілім» деймін...
Ішімнен іріңдеймін.
Атой салып, атылып шықпаған соң
Жұрт көзіне іріше ілінбеймін.

Толық

Сиынарым, сүйінерім – бір Алла

Сиынарым, сүйінерім – бір Алла,
Тылсым бар-ау,
Бір сыр бар-ay, сірə, онда?
Шоқ-шоқ болып өспейді ғой шынар да!

Толық

Мінәжат

Сарқылмағай мейірімің,
Айналайын, Алла.
Бізге деген бейіліңнің
Шегі, шеті барма?..

Толық

Өтеміз

Өтеміз...
Мен де өтемін,
Сен де өтесің,
Жылайды бұлт та сауып жерге төсін.

Толық

Үстіне жамылғысын жаба алмай қыс

Үстіне жамылғысын жаба алмай қыс
Жабырқап жатыр ма екен анам байғұс?..
Көл жақта көкала үйрек көрінбейді,
Жүр ме əлде көне жұртын таба алмай құс?

Толық

Әке қабірін іздеу

Қабіріңді мен сенің таба алмадым,
Қанатынан қайрылды-ау тағы арманым.
Алыс-жақын маңайға жаутаң қағып,
Жас ірікті кірпікке жанарларым.

Толық

Жалғыздық

«Қазақтың жігітінен дос таба алмай...»
Ажалын торға түсіп, тосқан аңдай,
Қарайды екі көзім қарайғанға
У қосқан шарап толы тостағандай.

Толық

Көшеде қалған итке

Құйрығыңды қысып ап қыңсылайсың,
Кімге налып, кімдерден құн сұрайсың?
Əрі өткенге телміріп, бері өткенге,
Жүрегімді аяусыз шымшылайсың.

Толық

Түнде жазылған өлең

Көнілім алай-дүлей, ала-құла,
Ит құмар болып алды балағыма.
Қадалып ақ қағазға отырғанда
Қан ұйып қалмас па екен қаламыма?..

Толық

Ең кемінде екі Исраил бар менде

Ең кемінде екі Исраил бар менде.
Ат басындай жүрегіме тар кеуде.
Тəй-тəй басып жүргеніммен бөбектей,
Əй-шайласып қалам кейде жармен де.

Толық

Жел тұрмаса қимылдай ма шөп басы

Жел тұрмаса қимылдай ма шөп басы –
Неге бүгін көңілімнің жоқ хошы?
Көлден безіп көкала үйрек, қасқалдақ,
Шыныменен ауғаны ма бастан бақ?

Толық

Жаралмаған темірден тегім менің

Жаралмаған темірден тегім менің,
Кімге керек күлгенім, егілгенім?
Көңілімнің жаңбыры жауар кейде
Көктемдегі бұлттай ебіл-дебіл.

Толық

Қандай кінə бар дейсіз құба таңда?

Қандай кінə бар дейсіз құба таңда?
Күліп шыққан күн бізді жұбатар ма?..
Құлдық ұрам Құдайдың құзырына,
Құбылаға құлқымды құлатам да.

Толық

Аңсау

Кімге керек мұңды өлең, қайғылы өлең?
Көк жүзіне көз салсам, Айды көрем.
Ол да бүгін бүркеніп бозғыл бұлтын,
Жасырғандай бір тылсым жайды менен...

Толық

Мені қалап, мені ұғатын жан бар ма?

Мені қалап, мені ұғатын жан бар ма?
Мейіріме қанығатын жан бар ма?
Оңашада қалғанда бұл жалғанда,
Сағынатын, қамығатын жан бар ма?

Толық

Қараспанға қар жаудырдым шілдеде

Қараспанға қар жаудырдым шілдеде.
Қараша күз қарайлап тұр іргеде.
Жар басында жаңғырығып жан дауысым,
Жаратқанға айтпақ болдым бірдеңе...

Толық

Ай сəулесі

Адыра қап адырлар атан кеуде,
Көкжиекке Күн байып батар демде.
Ақ төсекте өртенген арудайын
Ай сəулесі шомылып жатар көлде.

Толық

Ей, Арман!

Ей, Арман!
Арман, арман, қайран арман,
Күн құшқан, аспанға ұшқан, Айға барған...
Аунайды-ау көңіл шіркін көк шалғынға,

Толық

Аурудан айық, емге көш

Аурудан айық, емге көш,
Айналсаң мұздай мүсінге:
Адамның бəрі пенде емес,
Ібілісі де бар ішінде!

Толық

Аяғын басар кердеңдеп

Аяғын басар кердеңдеп
Аспани жақтан келгем жоқ.
Ақикөз, апайтөстерге
Тегімді бермен телмеңдеп!

Толық

Шағала қайда, шағала?

Шағала қайда, шағала
Жақындап ұшар жағаға?
Ah ұрған айдын ұқсайды
Баласыз қалған анаға.

Толық

Ойтолғау

Көргенің көрге енгенше сəттік қана,
Асықпа, масықпа да, аптықпа да.
Тағдырдың тəлкегіне тап келгенде,
Қай пақыр, қай пендеден таптық пана?

Толық

Ұшқыр еді, ғұмыр

Ұшқыр еді, ғұмыр,
Қанатың қандай ?!
Жанның бəрі бүгін
Жаңа туғандай.

Толық

Жылаған жүрек жұбанар

Жылаған жүрек жұбанар,
Қуарған көңіл қуанар.
Жылы орнын қайтып қия алар
Жығылған жанға жыра, жар?

Толық

Туралықтан қалайша тұра қашам?

Туралықтан қалайша тұра қашам?
Жаза басып, жасадым күнə қашан?
Ғұмырымнан не хабар-ошар қалар,
Тұғырымнан құласам, тұраласам?

Толық

Көкейтескен

Далам анау етек-жеңі далиған,
Жалғыз соның соңында жүр ар-иман.
Ата-баба аманатын кіршіксіз
Ақтау, сақтау – қасиетті қағидам!

Толық

Бір күн озып бара жатыр бір күннен...

Бір күн озып бара жатыр бір күннен
Жылатып та, жұбатып та, күлдірген...
Шер түбіне жете алмадым сүңгумен,
Жер түбіне жете алмадым дүлдүлмен.

Толық

Мен ақынмын

Мен ақынмын –
Періштемін ендеше!
Сенбегендер өзі білсін, сенбесе.
Өзге түгіл Аллаға аян ақиқат

Толық

Өлең

Көлге бауырын төсеген
Аққуым да – осы Өлең.
Көгергенде көсегем,
Шаттығым да – осы Өлең.

Толық