Өлең, жыр, ақындар

Әке сайысы

Бұл әлемде балам жарық жұлдызым
Ұлым үшін биік қамал тұрғыздым
Адал бол деп адамдыққа үйретіп 
Бар жаныммен жанын нұрға толтырдым

Толық

Тағы да қаздар қайтты

Тағы да қаздар қайтты,
Қиқулап аспанымнан.
Тағы да мұң-сырды айтты,
Ой әлек қас қағымда.

Толық

Мен тек қана сенімен өмірлімін

Көгілдірім,
Мен тек қана сенімен өмірлімін,
Бермес маған ешкімде төрін бүгін…
Қарап тұрып қабырғам қайысады,

Толық

Үміт тағы түстік жаққа қарады

Сұлық жүріп естімеп ем күз әнін,
Жанар жасып көрмеп едім күз әрін.
Соңғы назын қалдырып көк аспанда,
Аққу қаздар тізбектеліп ұзады,

Толық

Сұлулық

Нәп-нәзік гүлім менің,
Неге ерте назарыма ілікпедің?
Суып қалған, селт етпес жүрегімнің,
Осыншама туларын біліп пе едім?..

Толық

Айналдым, сенің сағынғаныңнан

Айналдым, сенің сағынғаныңнан,
“Серігім, сені сағындым!” – депсің.
Айналдым жылап, жалынғаныңнан,
“Тәңірден тілеп, жалындым” – депсің.

Толық

Ауылыма талай барам

Тек жүрсем…
ауылыма талай барам,
Онда бір жаутаңкөз бар қарайлаған.
Жан болса шабытына шоқ түсірер,

Толық

Тәуба

Мұңлық ем,
Мұңым жалмаған,
Зарлық ем,
Заржақ зарлаған.

Толық

Ұсынуға өзіңе батпап едім...

Сен қандай аппақ едің!
Өлеңімді оқыдың жатқа менің.
Жүрегімнен үзілген от гүлімді,
Ұсынуға өзіңе батпап едім.

Толық

Мен берген сары жапырақ

Мен берген сары жапырақ
сақтаулы жүр екен әлі,
Ол бәлкім ескерткіш шығар,
ал бәлкім махаббат әні.

Толық

Көкшетау, саған жыр жазбай жүргем

Көкшетау, саған жыр жазбай жүргем,
Жырлауға өрем жетпес деп.
Сәкенді оқып бағаңды білгем,
Садағаң болып кетпес пе ек?!

Толық

Күзгі сезім

Сары күз сені сағындым
Көңілімнің көшірмесі едің.
Ағымнан саған жарылдым,
Сен қалай кешірмес едің.

Толық

Кеудемде жыр қайнағанда

Аппақ асыл сезімдерім,
Бір сәт мызғып, көз ілмеді.
Ақ қағазға түсті жырым,
Мейірімдей көзімдегі.

Толық

Жырым-ау, тағы оралдым саған

Жырым-ау, тағы оралдым саған,
Аңсаған құстай көктемін.
Айқасуға да қалмады шамам,
Өзіңе өксіп беттедім.

Толық

Тал бойыңда бір нәзіктік нұры ойнап

Тал бойыңда бір нәзіктік нұры ойнап,
Алаңдатпай нәпсі, қызық, жын ойнақ.
Сен қалқисың айдыныңда арайлы,
Мен отырам саған арнар жыр ойлап.

Толық

Күнсұлу жеңгеме

Түңіліп жүрмін,
Түйіліп жүрмін жаза алмай,
Тосыннан соққан
Сорлатып кеткен қазаңды-ай!

Толық

Саған ғана...

Атыңды айтсам, әлі күн тебіренем,
Ескерткішің қалдырған сенің -өлең.
Тағдыр шіркін жазбапты қосылуды,
Бірге ғұмыр кешуді сеніменен.

Толық

Мен өлеңді құмға жазып бастағам

Жылдар өтті... көп ғадетті тастағам,
Асуларым көп-ақ әлі аспаған.
Жан баласы жазбаған жыр жазсам деп,
Жастық емес, қағаз-қалам жастанам.

Толық

Жаным талай шырқырап

Жаным талай шырқырап,
Көңілім талай күйзелді.
Сүйегім талай сырқырап,
Найзаға жүйке түйрелді.

Толық

Алаң далам, алаң тауым, алаң қыр

Алаң далам, алаң тауым, алаң қыр,
Ызыңдайды ми шиырлап мазаң жыр.
Мына өмірдің ардың-күрдің кейпіне,
Мысы құрып жүйкем менің азар жүр.

Толық

Ақ әжем менің бар еді

Ақ әжем менің бар еді,
Аңқасы кеппес шілдеде.
Ораза тұтып жүретін,
Аспан айналған күнде де.

Толық

Көзімдей көр...

Көзімдей көр...
Осы бір кітабымды,
Білмеймін мұнымен не ұтарымды.
Мәңгілік ештеңе жоқ,

Толық

Махамбетті қайта жерлеу рәсімінен кейінгі ой

Қатар өткен жастық шағы тай-құлын,
Бір заманның еркін кешкен айдынын.
Қалайша ұғып, түйсінбеген Ықылас,
Махамбеттің жырларының айбынын?

Толық

Батыр баба рухымен сырласу

– Мүлт кеткенің жүрекке әлі батады…
Ашу алған көп жіберер қатаны.
Кек дегенде оққа байлау өзіңді,
Кектенгенді жөн емес деп жатады.

Толық

Өтемістің он ұлы

Төтеп бердім дауылға,
Құламадым, теңселдім.
Қарамадым жауынға,
Талай жолды еңсердім.

Толық

Жалғандық арбай бастаса

Шындықтың аршып қабығын,
Жалаңаш ұстап тұрғандай.
Түнекті серпер жарығың –
Хас батыр жазған жыр қандай!

Толық

Қаройдың қара жусаны

Қаройдың қара жусаны,
Қайғыдан қажып түнерген.
Махамбет қаны тамған жер,
Өзіңнен жастай сыр емгем.

Толық

Қаройдағы ой

Түнереді Қаройдың қанды аспаны,
Ой үзілді, ұштасып, жалғаспады.
Сатқындардың, қинайды, төрге өтіп-ап,
Қапылыста жағаға жармасқаны!

Толық

Тырналар

Жүр едім мен жылқы іздеп,
Қыр үстінде құраулап.
Көктен көрдім бір тізбек
Самғап ұшқан тыраулап.

Толық

Сәлем бер

Үлкенді көрсең сәлем бер,
Басыңды иіп, кідіріп.
Әдеппен келіп амандас,
Жанынан өтпей жүгіріп.

Толық

Қалам

Қаладағы ағам
Сыйға тартты маған:
«Жақсы оқып, жаз!» – деп,
Кіп-кішкентай қалам.

Толық

Он досым

Оң қолымда, санашы,
Төрт саусақ пен бір бармақ.
Сол қолыма қарашы,
Төрт саусақ пен тұр бармақ.

Толық

Сəкен деген баламын

Сəкен деген баламын,
Айгүлге де ағамын,
Гүлнəрға да ағамын.
Үшіншіде оқимын,

Толық

Көмек

Кейде анам асығып:
«Керек – дейді – көмегің!»
Жатса үй егер шашылып,
Тез-тез жинап беремін.

Толық

Тілалғыш

Жұмсап еді, барып ем,
Атадан алдым бір алғыс.
Отынға ағаш жарып ем,
Апамнан алдым бір алғыс.

Толық

Ұя

Жазда пана етеді
Салып қыран ұясын.
Қырандардың мекені
Білесің тау қиясын.

Толық

Эгоист

Ісіне оның таңғаласың,
Ойламайды ата-анасын.
Тек қана «өзім-өзім» дейді,
Басқаларды көзге ілмейді.

Толық

Ізетті

«Мен-мен!» демей, «Біз» десе,
Үлкендерге «Сіз» десе,
Ізетті боп
Өзі де

Толық

Ынталы

Әли ағаш бұтады,
Бұтақ іздеп жүр тағы.
Жақсы оқиды сабақты,
Қай іске де ынталы.

Толық

Щетка

Тіс щеткасын тастады,
Тісі ауырып қақсады.
Деп «Ауруы қинады», –
Әли інісі Әдиге

Толық