Кәрілік
Кәрілік
Ұлғайып, қартаяды жастан адам,
Жас қартайса қалады астан адам,
Шал Құлекеұлы
Қасыр-құсыр шайнайтын қайран тісім,
Тіс кеткен соң кетті ғой менің күшім,
Кесек-кесек турайды, өзі жейді,
Шал Құлекеұлы
Қатын шайпау болғаны – болмағаны,
Келін шайпау болғаны – оңбағаны.
Оған да ақ ұн менен сары май керек,
Шал Құлекеұлы
Сұрау – жауап
Біз алыстан келеміз тас артқандай,
Ауып, талып келеміз бос артқандай,
Шал Құлекеұлы
Қызығын талай көрдің жиған малдың,
ЬІғы жылы келетін қалың талдың,
Түндік жаба шыққанда аңдып тұрып,
Шал Құлекеұлы
Ат сұлу, айғыр мықты жалыменен,
Батыр мықты, бай күшті малыменен,
Жеті жұртты билеген би болсаң да,
Шал Құлекеұлы
Пұт болдым деп мақтанба,
Одан да ауыр батпан бар,
Би болдым деп мақтанба,
Шал Құлекеұлы
Шежірелі қартың болса,
Қағазға жазған хатың деген,
Қарттың сөзі кітапқа жақын деген.
Шал Құлекеұлы
Тоқсан баулы айтайын тор өзбек,
Заманында мал біткен зор өзбек,
Пайғамбардың батасы тиген дейді
Біздерді алдап келер дүние ғаяр,
Сөйтіп жүріп адамға уын жаяр.
Қолыңды жарты сағат босатпайды.
Шал Құлекеұлы
Біреудің баласы өлгенде айтқан жұбату
Қуаныш қайғыменен жұбай дейді,
Үнемі қуанбассың ұдай дейді,
Шал Құлекеұлы
Сабының сақар болсын, дені, келін,
Көрмедің шыбын құрлы мені, келін,
Жұрт сыйлаған басымды күлге теңеп,
Шал Құлекеұлы
Біз-дағы келіп қаппыз елулерге,
Ілгері көз саламыз керуенге.
Алпыс барсаң, жетпіс тұр көлденеңдеп,
Шал Құлекеұлы
Көкала көл, нар қамыс,
Қар үстінде от жанар,
Баласы жаман туғанның
Шал Құлекеұлы
Ханнан тақыт таярда
Қарашы жұртпен қас болар,
Байдан бақыт таярда
Шал Құлекеұлы
Қона берсе жерің тозар,
Шаба берсе елің азар,
Жасай берсе ерің азар,
Шал Құлекеұлы
Жастарға бақыт, байлық ден сау болса,
Тауфиқтан айрылады жемсау болса.
Ер жігіт қапалықпен қартаяды,
Шал Құлекеұлы
Сөйлеп қал, сөйле, тілім, арыс келді,
Алдыңа сөйлейтұғын намыс келді,
Сөйлеп қал, сөйле тілім, осындайда
Шал Құлекеұлы
Шəйы сиса, асыл қылыш – ердің көркі,
Ер жігіт жауға аттанған елдің көркі,
Жарасар əрбір нəрсе өз сəнімен,
Шал Құлекеұлы
Бақ-дəулет, жеті мүният болса жолдас,
Төрт бақыт бір адамға сірə қонбас,
Босағасын алтыннан соқсан-дағы
Шал Құлекеұлы
Мекке менен Медине жолдың ұшы,
Алыс сапар дейді ғой барған кісі.
Ата менен анаңды құрметтесең,
Шал Құлекеұлы
Жер түрлентіп жараттың
Желкілдеген бозымен,
Қой түрлентіп жараттың
Шал Құлекеұлы
Бұрынғы бар кісілер болды жарлы,
Бардан жарлы болғандар болады арлы.
Күңнен – қатын, құлдардан – иесі бар,
Шал Құлекеұлы
Жақсы əйел бойын түзеп сылақтайды,
Өз байынан басқаны ұнатпайды,
Үйіне мейман түссе, хош келдің деп,
Шал Құлекеұлы
Кедейлік туралы
Кедейдің үш түрі бар ойлағанға,
Байлық жоқ қанағатсыз тоймағанға.
Шал Құлекеұлы
Айтайын біраз кеңес бастан кешкен,
Жамандық, көрген залал кетпейді естен.
Бір мағына əр жақсыда деген сөз бар,
Шал Құлекеұлы
Жаманға дəулет бітсе, ауа айналар,
Жақсыға дəулет бітсе бақ айналар.
Басыңа жазатайым бір іс түссе,
Шал Құлекеұлы
Екі арыстан жабылса, дəуді өлтірер,
Ажал жетсе аурусыз сауды өлтірер,
Қаныпезер бұзақы жігіт болса,
Шал Құлекеұлы
Шал мен дегдар қыз
Қысымын он екі айдың көргенбісің,
Не жауыр, не қотырдан өлгенбісің.
Шал Құлекеұлы
Кедейлік ер жігітке намыс емес,
Жоқ болсаң туысың да таныс емес.
Суық үй, арық соғым, жаман қатын,
Шал Құлекеұлы
Əр жерде қадір, құрмет көрген жанмын,
Жақсы менен жаманды білген жанмын.
Жайымды сіз білмейсіз, мен – жорға тай,
Шал Құлекеұлы
Ашу – дұшпан болғанда, нəпсі – жауың,
Ақыл – тұрған алдыңда асқар тауың.
Жүрекке ашу келіп толған шақта,
Құлеке жиырмада арқар еді,
Отызда би, қырқында дарқан еді.
Кешегі дулап өткен Құлекенің
Шал Құлекеұлы
Жамандар өзін-өзі зорға балар,
Бір өзінен басқаны төмен санар.
Жақсылар ағын судай, асқар таудай,
Шал Құлекеұлы
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
-
- Архимед
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі