Сал күрең
Бақта жүрді сары ала иттер середек,
Жойдасыз-ақ, түр-тұлғасы керемет.
Арланың да қандендей-ақ қасында,
Шүйлеп салсаң аю алар, не керек.
Өмір кезек (50 жылдыққа достарға арналған өлең)
Өмір өтіп барады,өмір өтіп,
Қартайып күннен-күнге маза кетіп.
Қайта келмес сапарға аттанармыз,
Ол жақтан бір күндері хабар жетіп.
Келіншектерге кеңес
Қарамайды қыздарға кім таңданып,
Жүресіңдер жігітке гүл таңдатып.
Басқа жаулық түскен соң – бәрі басқа,
Әйел болу – ұлы өнер, үлкен бақыт.
Пірге ілесіп, әмбимен жолығыстым
Пірге ілесіп, әмбимен жолығыстым,
Періштемен періште болып ұштым.
Пайғамбарлар сөз айтты парасатты,
Жөн үйрендім Абызға қонып үш күн.
Жерге тиіп бауыры көсілгенде
Жерге тиіп бауыры көсілгенде,
Арынынан танарсың есіңнен де.
Аттың буы – кетерсің айбаттанып,
Жұрттың мысын басасың сесіңмен де.
Жанына батты – жайлаудың әрі қашқаны
Жанына батты – жайлаудың әрі қашқаны,
«Мендей еркесін кімдермен айырбастады?»
Қара жұрт жатты құлазып ұлы келгенде,
Сүреңсіз тіпті, мөп-мөлдір байырғы аспаны.
Ей, менің қайран ғұмырым
Ей, менің қайран ғұмырым,
Жағаға барып жығылған,
Соңымда қалды бір ұлым,
Түгі жоқ басқа тұлымнан.
Молданың үні назалы, күңіренеді
Молданың үні назалы, күңіренеді,
Сескентіп тастар саналы тірі немені.
Мәйітке жатқан, оранып қалы кілемде,
Екі жалғанның ортасы бірігер еді.
Мұң кеулеп көздің шарасын
Мұң кеулеп көздің шарасын,
Жеп жатыр мүжіп, жанды дерт.
Мәңгілік тұрмас бар асыл,
Өртеді кенет пәңгіп өрт.
Азғырынды, бәтуасыз сөзге еріп
Азғырынды, бәтуасыз сөзге еріп,
Кешші жаным, кетіппін ғой өзгеріп.
Менің милау екенімді білген де,
Жадылаған бір жылмиған көз ... көрік.
Өксігіңді баса алмай кемсеңдедің
Өксігіңді баса алмай кемсеңдедің,
Арманыңды күл етті ең сенгенің.
Кірпігіңді қуалап жас тамады,
Жұбатам деп мен сені белсенбедім.
Шер жамылған мұңлы аймақ: сағым-әжім
Шер жамылған мұңлы аймақ: сағым-әжім,
Құйын қашты бет алды тағы мәжін.
Одан басқа селт еткен дәнеңе жоқ,
Тыныштықтан жындандым, қажығамын.
Шырықты алып, салды тағдыр сәңкіні
Шырықты алып, салды тағдыр сәңкіні,
Тиді маған сезіміңнің салқыны.
Дәме етті де менің шыбын жанымнан,
Ісіп қалды ажалыңның алқымы.
Тірлік құрсын түтеген қаңырығы
Тірлік құрсын түтеген қаңырығы,
Шырға тартып аштырмай қарымымды.
Көздің жасын шыра етіп шүпілдетем,
Сағыныштан баса алмай сарығымды.
Кеудеңе шер құямын шүпілдеген
Кеудеңе шер құямын шүпілдеген...
Жүрсің бе жолға қарап күтуменен?
Жәутеңдеп қос жанарың сағынарсың,
Айналдым жүрегіңнен лүпілдеген.
Жұлдыздардың арасы мәлім маған
Жұлдыздардың арасы мәлім маған,
Сол жақтардан көресің тәлімді адам.
Сам жамырай бастайды, мен аттанам,
Қараңғыға сіңемін қалыңдаған.
Кеспіріңді кескіндеген тым қатал
Кеспіріңді кескіндеген тым қатал,
Өседі ме аңызақты құмда тал?
Сексеуілдей қасіретті бейнесің,
Бір күлгенің, мұңлық анам, қымбат ал.
Шарапатқа көз ашқаннан ділгірмін
Шарапатқа көз ашқаннан ділгірмін,
Төлі болсам, құрбанымын бір күннің.
Сынық күреш бақ бермепті жаратқан,
Байлауда бас, кісісімін кірбіңнің.
Боран. Ақ боран далада безеді тілін
Боран. Ақ боран далада безеді тілін,
Таппайды мынау ойпаңның өзегі тыным.
Ала қаншықша қыңсылап, тырмалайды есік,
Ойым да ұйтқыған дауылдай кезі еді, күнім.
Шарбы бұлттың ар жағында
Шарбы бұлттың ар жағында –
Ай-ғалам,
Жылыстайды,
Тартады оны қайда дәм?
Ұлым-ай менің құлдыраңдаған
Ұлым-ай менің құлдыраңдаған,
Жабыңқы түннің бұрымы алдаған.
Түспесең екен арбауға сен де,
Өзіңсіз ғұмыр тұлдыр ал, маған.
Ырыққа көнбейді
Ырыққа көнбейді:
Теперіш тірлікте көп мүлдем.
Қасірет меңдейді,
Жүнжідім, ынжық боп кеттім мен.
Жаңғырық сен де
Жаңғырық сен де,
Найзағай сынды бір сәттік ғұмыр кешесің,
Елеңдеп қалар дегенмен бірақ, неше шың.
Тастарды жанап, шатқалға оқыс соғылып,
Сен менің аққумсың
Сен менің аққумсың
Ынтығымсың,
Алдыға қанат жайып ұмтыл, ұмсын.
Аққуға оқ атпайды,
Ызың-ызың, жарықшағы ағаштың
Ызың-ызың, жарықшағы ағаштың,
Естіледі үні сынды алаштың.
Тыр жалаңаш далам қалды лыпасыз,
Неге заман, тәлейімен таластың?
Қу шұнақ құдай, қарадың шапыраштанып
Қу шұнақ құдай, қарадың шапыраштанып,
Жоғалған иман – жұрт кеткен батыраштанып.
Құла ауыз неме сырқынды – қулыққа бейім,
Монтаны момын көшеде жатыр аш қалып.
Қағасың қанатыңды қалықтатып
Қағасың қанатыңды қалықтатып,
Табасың жәннатыңды шалықтатып,
Жәут еткен қарашығың – Тынық мұхит,
Тымыққа батып кету – анық бақыт.
Алай-түлей құйқылжыған сан алап
Алай-түлей құйқылжыған сан алап,
Алпауыттар көрді тесті сабалап.
Аспанның да көзін ашты жыртитып,
Қара ниет, ал өңдері – шамалы ақ.
Тасынған көңіл сап тынды
Тасынған көңіл сап тынды,
Қорғасын сынды құйылған.
Қарашығыма қақ тұнды,
Қара су ағып миымнан.
Екінші тыныс
Қос өкпемді қысты менің түнек дым,
Дімкәстікпен айлар жылжып, жыл өттің.
Денсаулығым ештеме емес, азғаным,
Езіп-жаншып, жан дүниемді жүдеттің.
Сарышұнақ кірпікке шық байлатып
Сарышұнақ кірпікке шық байлатып.
Құлақтанды күн тағы шықпай жатып,
Наурызың келгенмен, ірге – Сібір
Көкек бәлкім тартар ма шыттай бақыт?..
Қалмады мүлде тамтығым
Қалмады мүлде тамтығым,
Дал-дұлы шықты арманның.
Қолымнан түсті алтыным,
Дәртесі сынып арбамның.
Түнде – өлімен, күндіз тірі пенделермен тілдесем
Түнде – өлімен, күндіз тірі пенделермен тілдесем,
Бірде – тірі, бірде – өлікпін. Екі жақты күн кешем.
Мұхаммедтің сұлбасына тәуеп етем түнде ылғи,
Ал, оянсам – қыбарғада тұрар қаңсып Күн көсем.
Шырайлы шырағым-ай
Шырайлы шырағым-ай,
Өмірдің мәні неде?
Біздерді сірә, құдай,
Келтірді мәмілеге.
Еңкіш тартқан, ал самайы саркідір
Еңкіш тартқан, ал самайы саркідір,
Қияңқылау қариямыз бар-ды бір.
Салдырлаған дашай арба көлігі,
Аты ерғашты болып біткен, шал – қыңыр.
Бақыт «сыйлап» соңына шекпенді ағам
Бақыт «сыйлап» соңына шекпенді ағам,
Беріп кетті қолыма кетпен маған.
Ойланбады темірде заһар барын,
Үстемдігін жүргізді өктем ғалам.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі