Бас көзі жұмылады, көңіл көзі жұмылмайды.

Ілмектер: Көз, көңіл Шәкәрім Құдайбердіұлы

---

---

Құлақ екеу, ауыз біреу.
Ол не үшін бұлай?
Көп тыңдап, аз сөйлеуге жаратқан оны Құдай.
Ауыз біреу, көз екеу – ол не үшін бұлай?
Көп көріп, аз таңдануға жаратқан оны солай.
Ауыз біреу, қол екеу – ол не үшін бұлай?
Көп жұмысшы, аз жеуші – жаратқаны ол солай.

Ілмектер: сөйлеу, көру, жаратқан, құлақ, көз Ахмет Байтұрсынұлы

---

---

Жылайын деген баланың
Үш күн бұрын көзі қышиды.

Ілмектер: жылау, бала, көз

---

---

Ақиқатты тек ақылды көздермен ғана көруге болады.

Ілмектер: ақиқат, көру, ақыл, көз Мұзафар Әлімбаев

---

---

Жұмулы көз - жүйрік ойдың алаңы.

Ілмектер: ой, көз Мұзафар Әлімбаев

---

---

Ғашық адам белгі берер түстен де —
Ол білінер көзі көзге түскенде.

Ілмектер: ғашық, Көз, адам Жүсіп Баласағұни

---

---

Біз өз көзімізге сенеміз – бірақ оларға сенуге болмайды; біз өз жүрегімізге де сенеміз – бірақ оған да сенуге болмайды. Есте сақтаңдар, шәкірттерім: ақиқатында адамды тану оңай емес!

Ілмектер: адам, көз, жүрек Конфуций

---

---

Көз көргенді ой таниды.

Ілмектер: көз, ой Ғабит Мүсірепов

---

---

Көзбен де қамшылауға болады.

Ілмектер: көз Ғабит Мүсірепов

---

---

Ғақлия көзбен қарасаң,
Дүние – ғажап, сен – есік.
Жаһлы көзбен қарасаң,
Дүние – қоқыс, сен – меншік.

Ілмектер: дүние, көз, көзқарас, нақыл, афоризм Әл – Фараби

---

---

Қара арғымақ арыса — қарға адым жер мұң болар,
Есіл көзден нұр тайса — бір көруге зар болар.

Ілмектер: мұң, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, Ұлағатты сөздер, көз, нұр, зар Бұқар жырау

---

---

Мінген атың арыса — қатарға ену күн болар,
Қара көзден нұр тайса — қарға адым жер мұң болар.

Ілмектер: ат, қарға, нұр, көз, мұң, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бұқар жырау

---

---

Өтірікті шын қылған — ол адамның қызыл көзді пәлесі.

Ілмектер: адам, өтірік, пәле, көз, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Бұқар жырау

---

---

Көз бен қол — көңiлдiң жалшысы.

Ілмектер: көз, қол, көңіл Мұзафар Әлімбаев

---

---

Айнаға басқа адамның көзімен қарау мүмкін емес. Адамның өздік санасы ондайда «анау тұрған басқа адам емес, менің Менім» дегенді күбірлеуден жалықпайды.

Ілмектер: айна, қарау, көз, сана, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Артур Шопенгауэр

---

---

Көз құлаққа қарағанда әділ куәлік етеді.

Ілмектер: көз, құлақ, куә, куәгер, әділ, әділет, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Гераклит

---

---

Терiн сатпай, телмiрiп көзiн сатып,
Теп-тегiс жұрттың бәрi болды аларман.

Ілмектер: тер, көз, сату, еңбек, аларман, жұрт, нақыл, афоризм, қанатты сөздер Абай Құнанбайұлы

---

---

Сыншылар да басқалар секілді, көз алдындағыны емес, іздегенін көреді.

Ілмектер: сыншы, сын, нақыл, афоризм, қанатты сөздер, көз, көру, іздеу Бернард Шоу

---

---

Көзі соқырдан көңілі соқыр жаман.

Ілмектер: көңіл, соқыр, көз Әлихан Бөкейханов

---

---

Газет – халықтың көзі, құлағы һәм тілі

Ілмектер: Газет, халық, көз, құлақ, тіл, наықл, афоризм, қанатты сөздер Ахмет Байтұрсынұлы

---

---