Өлең, жыр, ақындар

КН. Л. Г-ге

Мұң шағып саған имандай
Жатса да тиіп сезімге,
Біріне соның иланбай
Бас шайқап тұрған кезінде,

Толық

Санасыз тірлік құлы етіп

Санасыз тірлік құлы етіп,
Жаратқан болса тәңірім.
Қайдағы жоқты тілетіп,
Жүргізбес еді-ау әмірін,

Толық

Ләззатты сәт

Қалғаныңды оңаша
Қалды деме ел сезіп.
Жас сұлуым, балаша
Жақындай бер қол созып.

Толық

Аспан мен жұлдыздар

Тұп-тұнық түнгі аспан,
Алыста жұлдыздар ымдасқан
Сәбидің жанындай мөп-мөлдір
Бақытым сияқты айқын деп,

Толық

Ән

Шарап толы шараларды төңкеріп
Көмейіңе құй мендей.
Осы той мен өмір тойын тең көріп,
Еш нәрседен именбей

Толық

Қандай қатты мына қыстың қарымы

Қандай қатты мына қыстың қарымы.
Естіледі жел көтерген зар үні.
Ол - марқұмның жаназасын шығарған
Шіркеудегі қоңыраудың сарыны.

Толық

Ғажапсың-ау, туған далам асылым

Ғажапсың-ау, туған далам асылым,
Тіпті ғажап сенің боран-шашының;
Қысың бар-ау ілкі қыстың түсіндей,
Кісің бар-ау ең алғашқы кісіңдей!..

Толық

28 қыркүйек

Неше мәрте толғандырды осымен
Көзің нұрдан жаралған.
Сенің үнің салды менің есіме
Қымбат жанды жер алған.

Толық

Ерік

Тағдыр - менің туған әкем.
Ащы қайғы - абзал анам,
Ағаларым құшағыма
Жоламайды, болса да адам;

Толық

Өмір кесесі

Кесесінен тұрмыстың
Ішеміз көзді тас жұмып.
Ернеуін алтын ыдыстың
Көзден аққан жас жуып.

Толық

Түс

Бозбаланы көрдім ақсұр ат мініп,
Клязьманың жағасында жарлауыт,
Құйындатып бара жатты аптығып,
Ақшам өтіп, мезгіл түнге қалды ауып,

Толық

Үміт

Гүл көмкерген жұмағыңның ермегі
Күміс көмей сандуғашым бар менің.
Бірақ оның сәби талға қонақтап,
Бір де күндіз сайрағанын көрмедім.

Толық

"Тәуелсіздік"

Тәуелсіздік
Тәуелсіздік
Бабаларға арман болған азаттық,
Талай боздақ қыршыннан кеткен азаттық.
Елі менен жері үшін қан төгіп ,
Ата-баба аңсап кеткен ғажап құт.
)

Толық

Нұр боп көшіп ақша бұлттар аспанда

Нұр боп көшіп ақша бұлттар аспанда,
Қыр сауырын күз күніне тосқанда,
Төмендегі тас арналы дария ұқсайды
бір тасып аққан жас қанға.

Толық

Досым В. Ш-ға

"Жақсы күнге дейін аман болалық!"
Деген едің қоштасарда қол алып.
Алданыппын, күпті боппын мен бекер,
Ондай күндер келмейді, дос, ол анық.

Толық

Елена әулие

Еске алайық аралды қияндағы:
Жағасында көңілі ойран-ботқа
Наполеон әр мезет қиялданып,
Франция туралы ойға батқан.

Толық

Құдірет қызына

Көрсем мен сенің бейнеңді
Бейуақта бейіш төрінен,
Өртесең менің кеудемді
Есті алып сиқыр өңіңмен,

Толық

Тілек

Шіркін дүние-ай, кұс емеспін неге мен,
Жаңа ғана ұшып өткен төбеден?
Неге ғана самғамаймын аспанда,
Азаттықты аңсап кілең жас жанға?

Толық

И...ге

Алдамшы түске арбалған
Кезімде мынау шерменде
Безінген жандай жалғаннан
Кетсем мен түстік елдерге,

Толық

Менің демоным

Жауыздық қана тілейді,
Жайлайды түнек аспанды,
Тілейді кілең дүлейді,
Ну жылап, дария тасқанды.

Толық

Шумақтар

Зерігіп елде жүдедім,
Кетейін қанды қырғынға,
Өзің деп соққан жүрегім
Жоғалар ма екен құрдымға.

Толық

Көрші

Соңғы шапақ көкте семіп барады,
Іңір түсіп, жұлдыздан нұр тарады;
Байғұс көршім неғып жатыр үйінде? –
Білейін деп жай-жағдайын бүгін де,

Толық

...ға

Кешікпе шалғай далада,
Жалынам, жаным, күтем, кел.
Бір сәтке маған қара да,
Қоштасып бол да кете бер.

Толық

Андрей Шеньеден

Мен майданда мерт болармын мәңгілік,
Иә болмаса ел кезермін қаңғырып.
Мүмкін тіпті сұм өсектен түңіліп,
Жұрт алдында жаудан тауым жығылып,

Толық

Үндер мен жанар

О, жетер, қаға бермеші
Алтын арфа пернесін.
Қарашы көзден жас парлап,
Еркіндік жүрек тілейді.

Толық

Даңқ

Құмарттым даңққа мен неге?
Береке бермес ол елге.
Сыймайды жаным кеудеме,
Толсам деп барша кемелге.

Толық

Кінәлай берсін ақынды

Кінәлай берсін ақынды
Әжуашыл, аужай жау мына,
Үндемей алам ақымды,
Болмай-ақ қақпақ аузына.

Толық

Ән

Күңгір-күңгір қоңырау,
Екі көзі жас бұлау,
Қыз жылайды егіліп,
Біреу қастап,

Толық

Қу дүниеде ұзақ тұрам деп санаман өзімді

Қу дүниеде ұзақ тұрам деп санаман өзімді
Көрмеспін де ендігәрі мүмкін сенің көзіңді –
Күн көзіңді басқа жұрттың өртейтұғын қан-жанын,
Көрмеспін де бақастардың жұлдызының жанғанын;

Толық

Өзіме

Сүймеген болып от қызды,
Қасарып қанша күн өтті;
Өлшемек болдым шексізді,
Тежемек болдым жүректі.

Толық

Түн

Қарауыл қақса темірді,
Мен ғана жалғыз тыңдаймын.
Алыста иттер елірді.
Тұнып тұр көкте мұң-қайғы.

Толық

...ға

Тағдырдан ғой, сенен емес, білемін,
Кеткенің менен тез айнып.
Ұрғашының берді ол саған жүрегін,
Болсақ да сұлу ғажайып.

Толық

Тасқын

Іңкәрға толы тұмамын,
Ғажайып және телегей;
Түбімде - күміс құм ағын,
Бетімді шалмас көлегей.

Толық

Күзгі күн көзі

Жел тербеген ағаштарға,
Дымқыл, бусаң қара жерге
Бұлт пен тұман арасынан
Бозғылт, жансыз нұрын шашқан

Толық

1831-дің қаңтары

Боз тұман сиреп ашылды,
Ажалдың түні тарады.
Ерлері ерте ғасырдың
Тіріліп маған қарады.

Толық

Романс

Пернемнен кейде шаттық күй жатса таралып,
Ойлама сен, шықты-ау деп ол жүректен;
Зындан бар, терең, жүректе мынау жаралы,
Құпия сырды құлыпқа сап түнеткен.

Толық

Менің үйім

Күмбезді бүткіл аспанның асты үй маған, —
Ән қанатын қаққан жердің барлығы,
Өмірде мынау тіршілік біткен сыйды оған,
Ақынға да болмайды оның тарлығы,

Толық

Бородино даласы

Түбінде жаттық зенбіректің,
Түнімен жаттық, от жақпай,
Қылышын қайрап, күбірлеп кім
Дұғасын оқып тақпақтай.

Толық

Үн

Не деген үн! Тыпыр етпей тыңдаймын,
Баурап алды-ау сезімді.
Бүкіл әлем естен шығып мұндайда
Ұмытамын өзімді. Құдіретті үн!

Толық

Толқындар мен адамдар

Толқынды толқын қуалап,
Ағады шулап, шолпылдап.
Адамдар сондай сүреңсіз,
Барады лек-лек топырлап.

Толық