Өлең, жыр, ақындар

Өз қолыммен

Ойлап көрші сен мені, еркетайым,
жібек шашың сипаған қолымменен
мектеп салып жатырмын,
қызық-ау өмір деген.

Толық

Мен сізді сүйемін

Мен сізді сүйемін,
себебі тал бойыңда
ұқсастық барын білем терекпенен,
жайылған жапырақтай саялысың,

Толық

Азап шеккен Африка жерлері

Африка жерлері
азаптан қалжыраған...
Құлдар мұнда өксіген, сан жылаған.
Жынды биден төгілген терге бөгіп,

Толық

Қуаныш пен қорқыныш арасында

Аяғыңның астындағы балшықта
жауыз бұғып жатқанда,
хош иісті бақтарда
жас сәбиді шырылдатып нұры жеген

Толық

Жалын мен ырғақтар

Жол бойында
кісендердің сыңғыры.
Жасыл орман құс әнімен мүлгіді.
Тәтті әуенін пальманың,

Толық

Күлімде деп қинама

Даңқ күтпе -
ұрыстардан қалған жара сыздатуда
жанымды.
Даңқ күтпе –

Толық

Үрей

Ауада үрей жүр тегі,
қарауылдар әр бұрыштан сығалап
көздерімен тінтеді.
Әрбір үйде сыналап

Толық

Шабыт

Менің үнім қасіретті тағы да,
менің мұңым қайғы құйып жаныма
Джорджия, Қонго аспанын шарлады,
Амазонка толқынына самғады.

Толық

Ажал алдындағы хат

Міне, ақын
Сұлтанның
сиясына мала беріп қаламын
өліп кетті — мәңгі жұмды жанарын,

Толық

Мен көрдім тау мен сайдың жырлағанын

Мен көрдім тау мен сайдың жырлағанын,
бәрі де айтып жатыр құндақ әнін.
Сен жайлы сыр шерткісі келетіндей
бас изеп талдары да бұл даланың.

Толық

Жалтылдайды ақ желкен

Ақын біткен жырлаған нұр үмітпен
Ресейде сөз-өнер тыншымайды:
Лермонтов жырындай жылылықпен
кейде аялап, ал кейде шымшылайды.

Толық

Жыр жазу деген

Жыр жазу деген –
аласапыран теңіздің кәрі жартасын
тырнағыңменен шимайлау;
үніңмен тежеп мәңгілік күштің балтасын

Толық

Ақынға

Үнсіздік даласында,
азап пен тұнған шерге
шаң, тозаң арасында
гүлдейді жырлар сенде.

Толық

Махаббат-нұрмен аңсап тым

Махаббат-нұрмен аңсап тым
арнадың өлмес маған ән.
Екеуміз кешкен бал шақтың
қайталанғанын қаламан.

Толық

Отан, мені баста сен

Отан, мені баста сен
жан баспаған жолдарға.
Сен бұйырсаң қашпас ем:
қия шың ба, орман ба.

Толық

Далада

Қеңдікті қүйып санаға,
ұқсайтын байтақ жағаға,
жаңғырықты да жер жұтып,
ізіңді құм мен жел жұтып,

Толық

Менің Отаным

Отаным менің - ормандар,
қырандар, мәңгі қорғандар,
шаналар зырлап ақ қарда,
ақ ұлпа қарлы ақпанда

Толық

Тың жер ұқсап торғынға

Тың жер ұқсап торғынға
таңғы шуақ күш құйды.
Түнгі алаудың орнында
көкшіл түтін бықсиды.

Толық

Ұйқта, жаным...

Қақпа жабық. Толқындар келіп қашып,
қайта-қайта шарбақты соққылайды.
Долы теңіз жанынан көбік шашып,
жалмағандай Күнді де от шырайлы.

Толық

Мен досымды жерлегем

Мен досымды жерлегем. Ашынамын.
Бұл сырымды өзгеден жасырамын.
Жұрттар үшін ол әлі тірі бірақ,
жанында әйел. Жүрген жоқ міні құрап.

Толық

Түсінбеймін не болған осы маған

Түсінбеймін не болған осы маған,
жынданыпты дейтіндей тосын адам:
сәл нәрседен қайғырып, тыншымадым,
ұялмастан ұялып қымсынамын.

Толық

Қайтып тынсын көңілім алаңдамай

Белла Ахмадуллинаға
Қайтып тынсын көңілім алаңдамай:
жан досым жүр бір келмей маған қарай.
Жат біреулер өмірі мені ұқпаған

Толық

Қашан шықты бұл өзі тірілерді

Қашан шықты бұл өзі тірілерді
түк елемей,өлгенді қадірлеген?
Ішіседі адамдар, бүгіледі.
сонсоң жерге енеді жалын денең.

Толық

Не берсең де тұтас бер бәрін маған

Не берсең де тұтас бер бәрін маған -
аспанды да, жерді де, бөлектеме!
Теңіз, өзен, таулар мен сағым далам –
бәрін түгел бермесең, көнед деме!

Толық

Ұнатпайды жұрт мені

Ұнатпайды жұрт мені
Кінә тағып түрлі кеп.
Өсектер де бітпеді
найзағайдай тілгілеп.

Толық

Неткен сұмдық түсінбеу

Неткен сұмдық түсінбеу:
бір-біріне жаны жат құдды бөтен,
сөйте тұра құшақтап аймаласқан.
Түсіну де дәл сондай сұмдық екен –

Толық

Қыз саусағы

Құдайым-ай, саусақтардың басында
Қаншама әуен, айқай бар!
Күйген саусақ, азап шеккен жасында –
Нәзік қолды байқаңдар.

Толық

Алтын пияз балладасы

Алып-сатар базарлардың алтын дидар ханымы,
Жанарларға жас алдырған жақындатпай жалыны.
Бүкір кемпір Горпинаның мойнына асылып,
Қыздар тағар бұрымының семгендігін жасырып.

Толық

Арамен жолдастық

Ара кеше ызыңдап оқша ағатын,
Отыр бүгін бүрісіп алаңдамай.
Қозғай алмай мұздаған қос қанатын
Мүсәпірсіп қарайды маған қарай.

Толық

Пикассоның көз жасы

Жаз думаны басталды - хан базардай,
Қызыл-жасыл дүние тұр құлпырып.
Айналаға қарайсың көз жаза алмай,
Жымыңдасқан жапырақ күнге ұмтылып.

Толық

Қанат хикаясы

(Жаңа жылдық ертегі)
Арасымен орманның,
белес-белес жолдардың,
теңізді де бір аттап

Толық

Әулет балладасы

Әулетімнің жүз жолы бар - жүз үміт,
Жасы жүзде, тармақтары - жүз әлем.
Біздің көне табалдырық мүжіліп,
табандардың тапауынан тұр әрең.

Толық

Күнбағыс туралы баллада

Күнбағыстың бір кезде
қол-аяғы болыпты,
денесі де толық-ты;
жалаңаяқ жарысатын желменен,

Толық

Қаңтардың жарып құрсағын

Қаңтардың жарып құрсағын,
жылжиды тамшы қақтардай –
бейне бір дүние - нұр сағым
ұстатпай ағып жатқандай.

Толық

Менің қарызым

Қарыздармын
украин ұлы боп жаралғаным үшін-ақ,
Сонау баста тағдыр тегі отырмаған шытынап,
Жер мен суды, қос қанатты аспанды

Толық

Ана туралы ән

Адамзаттың жолына дән-ғұмырын септі де,
жер жүзінің тоңына өмір гүлін екті де,
балаларын үйретті ар мен ғұмыр кешуге,
сосын, демін бір алып жиналды алыс кетуге.

Толық

Сұрбойдақ балладасы

Пері боп ұшып келемін,
қарға түс жарау дөненім
ақ қардай көбігі шашылған,
Чурайвнадай сұлуым,

Толық

Лақтырып азап-шоққа бір

Лақтырып азап-шоққа бір,
Батырды салды сынға бек:
таратсын жұртқа отты әділ
жақсы іске жаратуға деп.

Толық

Мұхтар Әуезовты еске алу

Жылдар зулап, жастық та тарағандай.
Әлі есімнен кетпейді бір жай ғана:
Москвада, жарқырап дала маңдай
Мұхтар отыр жанымда шыңдай дара.

Толық

Шындық

Сырт көзге өз-өзімнен мықтысынып,
төрт жағым құбыладай көрінуге
немесе жиын-кеште жұрт тұшынып
тыңдардай ән боп шалқып төгілуге

Толық