Өлең, жыр, ақындар

Қанағат қыл

Қанағат қып, барыңды бағалаумен,
Шүкір еткін осынау жалғаншыға.
Жақсылығым қайтпады адамдардан,
Деп өкпелемегін, Алла куә.

Толық

Ақталады әке сенімі

Мен өмірге келгенде қуаныпты ерекше,
Қорған бопты жаныма,ту сыртымнан жел өпсе,
Тоңдай жібіп әкенің ,елжірепті жүрегі
Дүниеде осынау менде бопты тілегі.

Толық

Жүрек кілті

Жүрегімнің лүпіл оты сен үшін жанады деген сөзбен келем,
Көздеріңе кіріп барам тұнық терең
Ғашық отың жанады деген үмітім бар,
Мүмкін мұның бәрі менің түсім шығар?

Толық

Сағындым

Сағындым ғой айдай ашық көздеріңді,
Жан жылытар жылы-жылы сөздеріңді
Қолыңды ұстап, тезірек сенімен жолықсам ғой,
Сағыныштың сезімін уытсам ғой.

Толық

Заман мұңы

Ұмытамыз еліміздің тариxын біз,
Ұмытамыз қариялардың ақылын біз
Жанын беріп, біз үшін қан төккен де,
Ұмытамыз батырлардың ерлігінде.

Толық

О, өлең! Көкейімде сен менің көп түнедің

О, өлең! Көкейімде сен менің көп түнедің,
Көңілімнен көгершін боп түледің.
Мен өзіңді самғаған ел көгінде, –
Махаббатымның кептері деп білемін.

Толық

Тойдағы тілек

Құлшынып келешекке құлаш ұрған,
Бүгінгі қуанышты сұра Сырдан:
Той бүгін, бір ұлының бақыт тауып,
Бақтардай көктемдегі гүлі ашылған.

Толық

Жирен ат

«Мың жылқы» ма, мына жатқан кең жазық?!
Кең жазыққа шыға келдік бел жазып:
Тау ауасы аңсап келген елге азық,
Сыбыр-сыбыр сыр айтады жел нәзік.

Толық

Жылқышы

Теңейтін әз кеудеңе асыл қайда-ау,
Төріңе жимасаң да жасау, мүлік.
Отауың – кең жазира, жасыл жайлау,
Ерке өстің сол далада асау мініп.

Толық

Аға бейнесі

Асықтырса асыл арман, алыс қыр,
– Асуың боп аса қиын жарыс тұр,
Нар талабың болмаса, лапылдаған намыс тұл,
Өр бейнемді өнеге тұт, – дейтұғын

Толық

Мейірім

Жайраңдап өткен өзіңмен,
Жадымда сәби шақтарым.
Жылылық тауып көзіңнен,
Жауқазын жырлар жаттадым.

Толық

Ана туралы

Анажан! Мейіріңді айтсам ба екен,
Нұрлы өмірдің нәрін берген сәбиге.
Пейіліңді айтсам ба екен,
Ізгілікті үлестірген әр үйге.

Толық

Думанды дала

Құлпырған қараңдаршы дала бағын,
Көктемдей нұрға бөккен бар алабым.
Бақыт та, қуаныш та осы жерде,
Ұрпаққа мирас еткен бабаларым.

Толық

Қасқалдағым

Көктем келді! Көгінде қаз ұрандар,
Қаңқылынан сағыныш сазын аңғар.
Жеттің бе, аңсап, ән сап, Қасқалдағым,
Өзіңе оңаша айтар базынам бар.

Толық

Бейтаныс құрбыға

Беу, менің бұлқынған бұл кезім қандай:
Сен бір сәт қарағанда сезімді арбай,
Дариға-ай, тағат бітіп, төзім қалмай,
Әлдебір айтылмаған сөзім бардай,

Толық

Аңсау

Сенсің маған сыралғы жан, сыйлы адам,
Сенің анау жанарыңды жақұттай,
Өзге түгіл өзіме де қимағам,
Сол ғой мені қинаған.

Толық

Сыршыл болып барамыз

Күннен күнге жақын тартып арамыз,
Түннен түнге сыршыл болып барамыз;
Мені сонша табындырып тастаған,
Шыныменен сенбісің, ей, қара қыз!

Толық

Cенен білдім

Ақша бұлттың ақ төсінен нұр өпкен,
Сөз арнаймын арыны асқақ жүректен.
Найзағайдай нақыш салған аспанға,
Жарқылдаған от әкелдің жас жанға.

Толық

Қастерлі де қасиетті Тәуелсіздік мерекесінің 30 жылдығына!

Күндей боп жарқырайды күмбез аспан,
Елім менің ерлеріне құшақ ашқан.
Бертіндегі Қайрат, Ләззат, Сабира...
Тарихы алтын әріппен нұрын шашқан.

Толық

Бас ақыны қазақтың (Абай Құнанбаевқа арнау)

Шығыс жақтан шыққан қазақ мақтаны,
Үлгі тұтар барша қазақ жастары.
Жолыңызды қуған бүгін ұл-қыздар,
Сізге арнап жыр жолдарын бастады.

Толық

Махамбет (М.Өтемісұлына арнау)

Жақын тұтты адамдықты, шындықты,
Бойын үрей билемеді, ол-мықты.
Ел-жұртына бола білді жанашыр,
Таптатпады жауға ар мен намысты.

Толық

Өмір

Өмір, өмір, өмір деген – бір ғажайып бәйтерек,
Бәйтерекке түн де керек, күн де керек, ай керек.
Сол теректі паналаған балапансың сары ауыз,
Сол теректе өткен тірлік – әрі шындық, әрі аңыз.
Сол Теректің күн жағында – көктеменің шуағы,
Сол теректің көлеңкесі – қарлы боран қояды,
Сол теректің бір басына екі тағдыр ұялап,
Екі тағдыр – мәңгі-бақи адалдық пен қиянат.

Толық

Міржақып Дулатұлына арнау

Сан тұман тұмшалаған санамызды,
Кер заман бола алмайды маған ізгі.
Өйткені алып тынды өлім деген,
Міржақып Дулатовтай бабамызды.

Толық

Айлы түнде

Төбеңде самсап қалған,
Үбірлі-шүбірлі аспан.
Төменде аңсап қалған,
Ғашықтар сыбырласқан.

Толық

Бозбаламын, толғап жүрген бақта сыр

Бозбаламын, толғап жүрген бақта сыр,
Со жеңгемнен інім де бар хат тасыр.
Қабағыңа қарай берем, қарағым,
Жас жумасын деп махаббат жанарын;

Толық

Балалық туралы баллада

Алтыда ма, бестемін бе сол кезде,
Ағам – шофер, болдым мен бір жол кезбе.
Мен отырмай от алмайтын машина,
Кенжесі боп өстім үйдің бұла тым;

Толық

Үнсіздік дауысы

– Жасықпысың, үндемейсің, тұйықсың,
Тұйық жаннан тұрғылас не күй ұқсын,–
Жауабым бұл,– деп жазғырған бір досқа,
Үндегенде не дейін мен құр босқа.

Толық

Бұлқыныстар

Бұлақтар бұлқынады:
Бұлғын – қыр құлпырады.
Бүршіктер бұлқынады:
Бұлықсып гүл тұрады.

Толық

Боран

Боран деген бұл да бір бала емес пе,
Сол баланың қылығын салады еске.
Мұңаю да, уайым да ойында жоқ,
Ойын қуған ертеден қара кешке.

Толық

Қар жауып тұр

Қонбасам ба, қонсам ба деп, қалықтар,
Көз алдың көп көбелектей мамық қар;
Терезеңнен телміріп құр қамықпай,
Жылымықтың жырына, еркем, қанып қал.

Толық

Миллиард ұны

Ырыс тасып кеше бұл қыр, белеңнен,
Ырыздыққа ер елім шын кенелген.
Бүгін енді сол жерде ақпаныңның
Ақ түтегі басталды дүрбелеңмен.

Толық

Сексен көлдің бірі – сері, шырайлы һәм

Сексен көлдің бірі – сері, шырайлы һәм,
Өзің жайлы өзімше айтам сыр, Айнам,
Моншақ шашып жатқандайсың маңайға,
Шағырмақпен шағылысып шыны – айнаң.

Толық

Жағажайда жалғасқан бұл бақ керім

Жағажайда жалғасқан бұл бақ керім,
Жаздай, Айнам, бір қызыққа батты елің.
Аққу қыздар айдынында, беу, қандай,
Құралай көз, кептер кеуде, тәтті ерін!

Толық

Айнакөлім – күйтабағы аумаған

Айнакөлім – күйтабағы аумаған,
Күйсандық боп елестейді тау маған.
Жел елгезек жүгіреді ән салып,
Көк толқыны көңілімді аулаған.

Толық

Аяулым менің!

Аяулым менің!
Арқарлы белден асқанда-ақ,
Алдымнан шықсаң қаламын сәтте аспандап.
Мен де бір жылғаң,

Толық

Көктемде кербез сұлу, жазда керім

Көктемде кербез сұлу, жазда керім,
Көкседім сексен көлдің сазды әлемін.
Көліңді, Көкшем, көптен жазбап едім,
Көрік боп көкірегім мазда менің!

Толық

Айнакөл, айналайын шырайлы анам

Айнакөл, айналайын шырайлы анам,
Шыға алмай айдыныңнан шыр айналам.
Өмірдей өзі терең, өзі мөлдір, –
Жан оңбас жалтырыңды ылайлаған.

Толық

Айдының кең, айбының өр, Айнакөл

Айдының кең, айбының өр, Айнакөл,
Дәл өзіңдей мөлдіреген қайда көл?!
Астауында асыр салып асыл нұр, –
Жылт-жылт етіп, жымияды жай ғана ол.

Толық

Өреніңе өнеге боп о баста-ақ

Өреніңе өнеге боп о баста-ақ,
Толқындарың көрмеген-ау, толастап.
Құлагердей құйрық атып құйғытқан,
Көк айдында көп толқының өр, асқақ.

Толық

Көкшенің көлге тұнған даласында

Көкшенің көлге тұнған даласында,
Көз алдың көрме десем, нанасың ба?!
Сексен көл сексен қаздай саңқылдаса,
Айнакөл – аққу сынды арасында!

Толық