Өлең, жыр, ақындар

Ұлағатты сөздер

Жалаңаш барып жауға ти – тәңірі өзі біледі ажалымыз қайдан дүр.

Ілмектер: жау, ажал Шалкиіз Тіленшіұлы

Қарттардың адамдық осалдықтарына кешірімді бола біліңдер.

Ілмектер: кешірім, кәрі Василий Сухомлинский

Бәрі ағып кетеді, бәрі өзгереді.

Ілмектер: өзгеріс Гераклит

Билеуші – билеуші, ал бағынышты – бағынышты, әке – әке, ал ұл – ұл болу керек.

Ілмектер: әке, билеуші, ұл Конфуций

Саясатта белгілі бір жетістікке жету үшін жынмен де келісімге келуге болады. Бірақ ең соңында жетістікке жын емес өзің жететініңе сенімді бол.

Ілмектер: саясат Карл Маркс

Кез келген адам қаласа, өзінің ішкі дауысын ести алады. Ішкі дауыс кез келген адамда болатынына сеніңіз.

Ілмектер: ішкі дауыс, адам, дауыс Махатма Ганди

Кезінде Мөңке би келешек туралы былай депті:
"Кер заман кезінде: -
Көлдің суы бітіп, табаны қалар,
Аттың жүйрігі кетіп, шабаны қалар,
Жақсының атағы кетіп, азабы қалар
Әулиенің аруағы кетіп, мазары қалар,
Сөйтіп, ақылы жоқ санасыздың заманы болар.
Кер заманның кезінде: -
Құрамалы, қорғанды үйің болар,
Айнымалы, төкпелі биің болады,
Халыққа бір тиын пайдасы жоқ,
Ай сайын бас қосқан жиын болады.
Ішінде шынтақ айналмайтын,
Ежірей деген ұлың болады,
Ақыл айтсаң ауырып қалатын,
Бедірей деген қызың болады.
Алдыңнан кес-кестеп өтетін,
Кекірей деген келінің болады.
Табалдырықтан биік тау болмас.
Кер заманның кезінде су тартылыр,
Таң мен торпаққа жүк артылар,
Ар-ұяттың бәрінен жұрдай болып,
Қарап тұрған жігітке қыз артылар.
Ішкенің сары су болады,
Берсең итің де ішпейді.
Бірақ адам оған құмар болады.
Қиналғанда шапағаты жоқ жақының болады,
Ит пен мысықтай ырылдасқан
Еркек пен қатының болады...
Кер заманның кезінде: -
Ертеңіне сенбейтін күнің болады,
Бетіңнен ала түсетін інің болады.
Алашұбар тілің болады,
Дүдәмалдау дінің болады.
Еркегің қазаншы болады,
Әйелің базаршы болады.
Жылқы жұлдыз болады,
Қой құндыз болады.
Кебір жерге теңеледі,
Әйел ерге теңеледі.
Көл теңізге теңеледі,
Сиыр өгізге теңеледі.
Ақырзаман адамы -
Сағынып тамақ жемейді
Ащыны ащы демейді.
тапқанын олжа дейді,
Алһам білгенін молда дейді.
Бір-біріне қарыз бермейді,
Шақырмаса көрші көршіге кірмейді.
сарылып келіп тосады,
Құны жоқ қағазды судай шашады.
Ақырзаман халқының -
Шайдан басқа асы жоқ,
Жақыннан басқа қасы жоқ.
Лағынет қамыты мойынын да
Жұмыстан қолының босы жоқ.
Әрқашанда олардың
Көңілінің қошы жоқ.
Бар шауасы түп-түгел,
Енді мұның иесі жоқ.
Заман ақыр болады,-
Жер тақыр болар,
Халқы пақыр болар.
Балалар жетім болар,
Әйелдер жесір болар,
"Ә" десе "Мә" дейтін кесір болар.
бас қосылған жерлерде
Әйел жағы ден болар.
Жаман-жақсы айтса да
Өзінікі жөн болар.

Ілмектер: заман, кер заман, болжам Мөңке би

Мақсатты анықтау үшін жағдайларға, болып жатқан жайларды зерттеуге, яғни орын алған мүмкіншіліктері мен қиындықтарын зерттеуге сүйену қажет.

Ілмектер: мақсат Джон Дьюи

Қазақ тілінде артықша ымыра бар: Қазақ тілін басқа түркі тілімен салыстырып тексерсек: Қазақ тілі жат тілдердің ықпалынан аман сақталып, еркінше өсіп алға кеткенін көреміз.

Ілмектер: қазақ тілі Елдес Омарұлы

Көне сөздің бәріне күмәнді қарауға болмайды. Тіл – халықтың перзенті, ол адамзаттың тарихымен тығыз байланысты. Заманның талаптарына сәйкес әр уақытта жаңа сөздер пайдаланудан шығып қалып отырады. Сонымен қатар өзінің бастапқы мағынасын өзгертіп, жаңа мағынаға ие болатын сөздер де кездеседі. Бұл – барлық тіл атаулыға тән құбылыс.

Ілмектер: сөз, тіл Мұстафа Шоқай

Қазақ тілі – бай, таза іргелі жұрт тілі деп бәріміз де айтамыз… Бірақ құр бай, таза деумен тіліміз өздігінен сақталып, әдебиетіміз өрбіп кете ала ма? Қай жұрттың тілі болса да ту басында біздікі секілді таза да, бай болған. Бірақ олар көрші жұрттардың сөзі қосыла-қосыла, жүре бұзылған. Біздің қазақ тілі бұрын ылғалсыз таза болса да, бұл кезде басқа жұрттармен араласа бастадық, басқа жұрттардың оқуын оқыдық… Бір жағы Бұхар, бір жағы Мекке, Медине, Стамбұлдардан да оқып қайтқандарымыз бар. Солардың бәрі елге ноғайшылап, арабшылап, сартшылап қайтып жүр. Бұлардың сөйлеген сөзінде, жазған хатында шет жұрттардың тілі аңқып тұр… Қазақ тілін сақтаймыз, балаларымызды қазақша болсын дегенде бұлардың бәрінің негізі «Тіл – құралы» екенін ұмытпасқа керек.

Ілмектер: тіл, қазақ тілі Міржақып Дулатұлы

Әдебиет тілінің қаруы — баспа мен мектеп. Баспа мен мектеп деген – адам шошынарлық өте қайратты қару. Баспа мен мектепте қолданған тіл елге ақырында сіңбей қалмайды. Мектеп пен баспаның тілі дұрыс тіл болса, елдің тілі көркейтіп, байытып, гүлдендіреді; мектеп пен баспада қолданған тіл шатасқан тіл болса, ол ел – сорлы ел, мұндай елдің тілі бұзылмай қалмайды.

Ілмектер: әдебиет, мектеп, баспа, тіл, ел Халел Досмұхамедұлы

Жастардың оқу-тәрбие жұмысы түзелмей, жұрт ісі түзелмейді.

Ілмектер: жастар, тәрбие, оқу, жұрт Ахмет Байтұрсынұлы

Махаббат деген бір түрлі сезім ғана, бұл сезім уақыттың өтуімен, жасаған ортаңның ауысуымен бірге өзгеріп отырады. Егер күндердің бірінде сүйгеніңнен айырылып қалсаң сабырлылықпен күт, уақыттың өзі барлығын ұмыттырады, көңілің де сабасына түседі. Махаббаттан бал жұтам деп өлермендене беріліп те кетпе, махаббаттан келетін қайғыдан қабырғаң қайысып шөгіп те кетпе.

Ілмектер: махаббат, сезім, қайғы Джек Ма

Өміріңде кездескен кез-келген адамды немесе бағалы затты, басқа ешкім, ешнәрсе оның орнын баса алмайды деп қарама, осы көзқараста мықты болсаң болашақта асылыңнан айырылып қалсаң да сабырлы бола аласың.

Ілмектер: Өмір, Джек Ма, болашақ, адам, Сабыр Джек Ма

Мен 26 жыл бойы лотерея билетін сатып алып келемін, әлі бір де бір рет ұтқан жоқпын, тіпті 3 дәрежелі ұтысқа да жеткем жоқ. Бұл дегеніміз адам табысқа жету үшін құлшына үйреніп, тынбай еңбек ету керектігінің дәлелі, мына әлемде ақы алмайтын асхана жоқ.

Ілмектер: Джек Ма, лотерея, ұтыс, еңбек Джек Ма

Мен жолы болмайтындарды жек көремін.

Ілмектер: Дональд Трамп, жолы болу Дональд Трамп

Кейде ең жақсы инвестиция — сен салмаған инвестиция.

Ілмектер: инвестиция, Дональд Трамп Дональд Трамп

Көпшілік маған ойынқұмар адам сияқтысың дейді, бірақ мен өмірі құмар ойынына жолап көрмегенмін. Ойынқұмар казинода ойын автоматтарының қасынан шықпайды. Ал мен сол автоматтардың иесі болғанды қалаймын.

Ілмектер: Дональд Трамп, ойынқұмар, казино Дональд Трамп

Мен Қытайды жек көреді дегенді кім шығарып жүр? Бұрын бір қытайға 15 миллионға үй сатқан едім. Осыдан кейін оның елін қалай жек көре аламын?

Ілмектер: Дональд Трамп, Қытай Дональд Трамп