Өлең, жыр, ақындар

Тербетiп бау мен бағымды

Тербетiп бау мен бағымды,
соғатын шалқып, толқып бiр
желiнен күздiң сабырлы
алманың иiсi аңқып тұр.

Толық

Қап-қара түн

Қап-қара түн.
Жатыр едiм –
Кенеттен
гуiлдеген жел басылып желөкпе,

Толық

Ымырт түстi

Ымырт түстi,
жан-жағыма қарадым –
тау, өзен мен қыратты өлке, алабым,
танаптардың мая-мая сабаны...

Толық

Қадір Мырза Әлі туралы

Қазағыма бақ болған
Туа сала шат болған.
Қызмет еткен еліне,
Мықты ақын,нық қорған.

Толық

Түскендей бейне жарысқа

Түскендей бейне жарысқа,
тұрғандай алдан сый күтiп,
келемiз бiздер алысқа,
асфальт жолмен құйғытып.

Толық

Шөлдесем мен қарындас пен бауырға

Шөлдесем мен қарындас пен бауырға,
шөлдесем мен найзағайлы жауынға,
тартып кетем қара жолға түсiп ап
Табиғат деп аталатын ауылға.

Толық

Қостағы түн

Қыраты мен өрiне
қараймын да толғанам,
Бәрi ұйқыда, бәрi де.
Ояу жалғыз мен ғана.

Толық

Далон асуында

Қос бүйiрiн қысып қара тастарға,
өрмелеген шатқалдардан асқарға –
алдымызда жол жатыр
арқан-сынды тасталынған аспаннан.

Толық

Түркістанның базары

Күн шықпастан сайрататын саз, әнiн,
күн шықпастан қайнататын қазанын,
қүн шықпастан тойлататын қазағын
Түркiстанның базарын айт, базарын.

Толық

Ағаштармен қыдырамын бiрге мен

Ағаштармен қыдырамын бiрге мен,
қарамастан күндiзге де, түнге де.
Емiн-еркiн сырласатын достардай
ағаштармен қыдырамын бiрге мен.

Толық

Құс аулаушы

Жүредi ол бар облыс, ауданда
арқаланып торлар менен ауларға.
Күн ұзаққа шаршап-талып, әлек боп
құс аулайды көл мен дала, таулардан.

Толық

Адам күнi адаммен

Адам күнi адаммен.
Онсыз өлем,
онсыз қурап қалам мен.
бәрiн алам адамдардан,

Толық

Түнгі қалаға оралу

Жұлдыз болып ағып сенiң төбеңнен
ойларыммен
арман
қиял,

Толық

Қалаларды сынақтан өткізу

Тау қойнауы,
тықылдап балға тынар.
Жүк шешiлiп сымдар да тарқатылар.
Көшiп келген бұл жерге машинамен

Толық

Мазасыз түн

Түн жарымы.
Ауыл отыр жазықта.
Жер сiлкiнiп,
жел жұлмалап қажытқан

Толық

Бұрқанып

Бұрқанып,
дүрлiгiп,
алқынған,
тiрлiктi төңкерiп тастардай,

Толық

Алмасқа өткiр бергiсiз

Алмасқа өткiр бергiсiз
байланып қалар сөз бұған.
Түртпесе,
қарап көргiсiз –

Толық

Қызуын тартып әр күннiң

Қызуын тартып әр күннiң,
көл жатыр тұнық ойланған, –
ортасын ойып шалғынның
бетонмен төсеп қойғандай,

Толық

Жан-жағына алаңдап

Жан-жағына алаңдап
қайнап жатқан қазандай –
адасады балалар –
вокзалдар мен базарда.

Толық

Базар болып кеттi барлық тұстарым

Базар болып кеттi барлық тұстарым
Бәрi де дос,
жоқ дәл қазiр дұшпаным.
Туған жерге келе жатыр алыстан

Толық

Аялдамадағы алма ағашы

Көшiп келген ауладағы бағымнан,
қолын бұлғап автобусқа ағылған,
адамдарды шығарып сап, күтiп ап
тұрады ол аялдама жанында.

Толық

Әнші

Гүлi құсап мынау тiрлiк, өмiрдiң,
әнiн айтып туған жер мен елiңнiң
бұлғақ қағып
микрофонды қолыңа ап

Толық

Тау соқпақтары

Жай оғын тағы атпақ боп
Бұлтты сойып, жарғанда
найзағай бiткен соқпақ боп
жондарға түсiп қалған ба......

Толық

Грамматикалық жіктеу

Айтар кезде жалынменен, отпенен,
айтар кезде Ақиқатты ақберен, –
сөйлей алман мен үшiншi жақпенен,
сөйлей алман мен екiншi жақпенен,

Толық

Шөлдегі жаңбыр

Күткен едiк қаталап бiз соншама,
төктi жаңбыр, төктi жаңбыр аңсаған.
Құм үстiнде әнiңдi сал, күй ақтар
биле, биле шымыр тамшы тұяқтар.

Толық

Дауылды күнгі теңіз

Қара,
Теңiз алабын
айбар шашып алқынған, –
құз-жартасқа соғады

Толық

Жылдамдық

Жылдамдықтар,
жылдамдықтар,
жылдамдық...
Дене қызып, мың өртенiп, мың жандық,

Толық

Сол күнге әлi алаңмын

Сол күнге әлi алаңмын:
Қуғандай бейне тап бiр сел
үстiнде аппақ алаңның
жүгiрiп келе жаттың сен.

Толық

Күзгі сурет

Алтын күз бұл –
сағыныш деп аталар.
Сағыныштан жүрек,
санаң от алар.

Толық

Мереке күнгі кеште

Шығайық, жаным, үйде ендi босқа қамалмай,
қайтайық шалқып жуынып жұмсақ самалға,
толқын да толқын адамдар қаптап ағылған
барайық үлкен алаңға.

Толық

Аққу деген бiздер үшiн киелi

Аққу деген бiздер үшiн киелi,
аққуды атсаң сол оқ маған тиедi.
Аққуға сен жаға көрме күйенi,
аққу деген бiздер үшiн киелi.

Толық

Кетем алыс, қоршап менi жан-жақтан

Кетем алыс, қоршап менi жан-жақтан
басса келiп назалы мұң салмақтар.
Кетем алыс
найзағайлар сiлкiнiп

Толық

Жаралғандай бауыр етi темiрден

Жаралғандай бауыр етi темiрден
оңашалық, оқшаулыққа телiнген
бiр сөз айтпай өтетұғын ғұмыры
адамдар бар өмiрде.

Толық

Жер астындағы өзендер

Шөлдер қанша
ернi кеуiп кезерген,
Жерлер қанша
сұп-сұр болып безерген...

Толық

Тирде

«Ондыққа»
Қара шегедей
Қадаймыз деп оқтарды
Жұрттарды басқа елемей

Толық

Қайшылық

Көңiлсiзсiң.
мылқау қара тастайсың.
Түнерсiң,
қабағыңды ашпайсың.

Толық

Жол табу

Iшiн құрт жеп дәнсiз қалған жаңғақтай,
салмағы жоқ желдi күнгi қаңбақтай, –
қиындықтың шырмауынан шығарар
отырасың кейбiр кезде жол таппай.

Толық

Бей-жай күйде отырамын кейде мен

Бей-жай күйде отырамын кейде мен:
менi ол кезде толқытпайды ой деген.
Кеудем бос қап үңiрейiп қуыстай
салмақ болмас сөздерiмде сөйлеген.

Толық

Жүрегімнің суреті

Атқарам деп өз борышын, мiндетiн,
құртамын деп жауыздықтың iндетiн,
шаршап, талып соқса тентек жүрегiм
дәрiгерлер:

Толық

Бөренелер

Орман iшi.
Шағын осы алаңды
ұнатамын қайта-қайта қарауды, –
бөренелер жатыр сұлап созылып

Толық