Арман-ай, таусылып бітпеген
Арман-ай, таусылып бітпеген,
Құрақтай көкке бой тіктеген.
Алақан созылса күн іздеп,
Ақ жаңбыр келеді күтпеген.
Арман-ай, таусылып бітпеген,
Құрақтай көкке бой тіктеген.
Алақан созылса күн іздеп,
Ақ жаңбыр келеді күтпеген.
Әсем қалам, Шым қалам
Шырайлы менің Шымкентім.
Өзіңдей емес, өзіңе жетпес,
Шуағы сенсің мекеннің.
Көкпар тартса, тарқатылар бұрау үн,
Лақ иесі айта алмайды сұрауын.
Ылғи мені шақырады қонаққа
Бие ұстаған, қымыз ішкен бір ауыл.
Тағдыр, тағдыр, не айтарсың тағдырға,
Гүл де мәңгі жайқалмайды сан қырда.
Студенттік шақты еске алып сағындық,
Алматыда жауып өткен жаңбырда.
Көшпелі елдің еркіндігін білмесе,
«Гаухартастың» мықтылығын күндесе,
Батыс ерте мұзға батып кетеді
Киіз үйдің керегесін түрмесе.
Қоштасайын өзіңмен күліп тұрып,
Жанарымнан бір тұнық сыр ұқтырып.
Өкпелеймін несіне, бәлкім сені
Өзге бір жан жіберер ұмыттырып.
Елемей қарашаның қарсылығын,
Сен менің тамызым боп қалшы, күнім.
Күзгі бақ түкпірінде қалып қойған
Күндерді жапырақтан аршы бүгін.
Мезгіл жылдам өтетінін ойлама,
Үскірік қыс жететінін ойлама.
Жастық шағың бір бұрылмай артына,
Мәңгілікке кететінін ойлама.
Күзгі бақтан мені іздеп жүргеніңде,
Махаббаттың жеткенін білмедің бе?
Жүрегің жапырақ боп ұшты маған
Октябрьдің ең соңғы күндерінде.
Жақсы ма екен ішінген біле берген,
Білген адам үндемей жүреді елмен.
Күресінге күл қылып шашам деме,
Күресіннен күн болып түрегелгем.
Дәстүрге енген дағды дағдарыста,
Қамалдар көшіп алды қорғанысқа.
Алты қаз Арал жаққа соқпай өтті,
Ақ өзен ағыс күтіп қалды Арыста.
Кең далаға жаяды күз қанатын,
Түрі бар-ау күні ертең сызданатын.
Көлеңкелер көбейіп көлбең қақты
Жасыл жаздың дидарын қызғанатын.
Есігіңді ашып қой,
Күз боп бір күн келем мен,
Жапырақ боп құйылатын өлеңмен.
Тыныштық боп,
Сезімімнен секілді күн тараған,
Қырмызы боп көрінді қырқа маған.
Ынтықтығын айта алмай үздігеді
Мен секілді өмірге іңкәр адам.
Келдің бе тағы, әз наурыз,
Жаныма менің нұр жағып.
Жүректің терең түбінде
Жылтырап бір от тұр жанып.
Күннің көзі тұрғанда жадырамай,
Көңілденіп жүрмекші бәрі қалай?
Күз келді деп күрсініп тұрып-тұрып,
Өмір – өзен ағады әрі қарай.
Тойымсыздық жайлаған қапыл уақыт,
Құмға батып, қайырлап жатыр бақыт.
Көктем күні күлімдеп тұрады да,
Кенет бұршақ төгеді сатырлатып.
Күн де әбден жалықты жарқыраудан,
Сарқырама шаршады сарқыраудан.
Жапырақтар тас жолға жабысып ап,
Жаңбыр жырын айтады жалтыр аудан.
Сынаптай сырғанаған заманада,
Сарғайып шам жанады бағанада.
Найзағай ақ семсерін сілтеп жатыр,
Келтірмей тәубаға да, тобаға да.
Өмір деген қиын емес, күрделі,
Тұтқын болып тырмаладым түрмені.
Аңқылдаған ағыстардан өте алмай,
Бөгеліп ем, соққан самал жүр деді.
Күн қысқарды, мұң қысқарды, қысқарды,
Сағынышпен еске аламын құстарды.
Жүрегіме ала алмаған көшіріп,
Табиғаты тамылжыған тұстарды.
Хабар күтем сен жақтан жылы лепті,
Жаным жылап, сезімнің гүлі кепті.
Жапырақтар желменен сыбдыр қағып,
Жүрегімнің соғысын дірілдетті.
Аппақ күн шуақ шашып ана беттен,
Жайдары күн келеді жаңа леппен.
Жазира жайлауымның кең төсінде
Құлдырап жүгіреді бала көктем.
Тамылжып әнші құстар таңсәріден,
Қауышып аяулы бір аңсарымен.
Бұл ғалам жасаң тартып бара жатыр
Құлпырып көз алдымда барша кілем.
Үнсіз қалма, жүрегім, сөйле менің,
Сөйлегім кеп тұрады кейде менің.
Мен тоқтата алмаймын бұрқыраған
Өмірімнің өміршіл ойлы өлеңін.
Жырла көктем, жырламас халің бар ма,
Сағынышын сабылтқан сағым барда.
Көрсем деумен үздігіп жүрген едім,
Дауыл соғып тұратын дабылдарда.
Көлдерде балық біткен шоршып қайнап,
Шалқыған мұхит болды шалшықты аймақ.
Кеулімжай бала көңіл, дана көңіл
Жүреді қапталына торсық байлап.
Төгіліп қыркүйектің нұры көктен,
Ақ қайың мұңаяды сыры кеткен.
Үзілді жапырақтар, күз келді... деп
Айналып кете алмай жүр тірі көктем.
Жүрегім, есітемісің, жыл келеді,
Толқудан тілім менің күрмеледі.
Есікті аш, қабылдап ал, төрге отырғыз,
Бақыт пен қуанышты іргедегі.
Мен қайта келем, мен қайта жерге оралам,
Бұлттарды жастап найзағайлары бораған.
Мамықтай жұмсақ жалпылдап жауса ақша қар,
Ақ қайың болып, ақ түбіт шәлі оранам.
Гүлді сүйдім шілденің аптабында,
Түнді сүйдім сәуірдің ақ таңында.
Менің бала күндерім қалқып ұшты
Жазғы бақтың үлбіреп бақбағында.
Дүлей дауыл, дыбысы дамылдаған,
Ария боп жетеді әнің маған.
Көздің жасын көлкітіп бара жатыр,
Сағынышын баса алмай жалын далам.
Мен ғашықпын, аяулым, отты демге,
Отты демім отыз боп өтті менде.
Қарындастың қарақат көзі сынды
Көктем келіп қалғанда көп түменге.
Көшкен елдің жұртында қалдым ұмыт,
Арты жабы тірліктің, алды күлік.
Шалқасынан жатып кеп ойланды да,
Ай боп көкке ырғылды тарғыл үміт.
Үлбіреген ақ жейде киіп алып бар тоғай,
Қиялдарға ғажайып беріледі әрқалай.
Қозғап едім бұтақты, сыңғыр етіп үн шықты,
Неткен сұлу төңірек, неткен сұлу қаңтар ай!
Суырылып кеудеден дара тыныс,
Қызық болып құбылды жаратылыс.
Аспанның ар жағында аппақ астар,
Астардың қабатында қара тігіс.
Бұрқыраған күндердің бұршағында,
Берілуге болмайды мұнша мұңға.
Мен өзіңе тағы да күліп келем,
Ауруымнан айыққан бір шағымда.
Кеудемнен сызылып бір ән шығарда,
Тамшылар қосылады тамшыларға,
Билейді аппақ қайың шаршыларда.
Қолымды көлегейлеп көп қараймын
Түн өтті. Тағы да бір таң атты аман,
Құлпырды күн астында жанат ғалам.
Ақ бауыр қарлығаштың қанатымен
Қалықтап барады ұшып алаптағы ән.
Шамы сөнбей тұратын сенегінде,
Есіңе алма, не қалды көне күнде?!
Алақандай сенің де үлесің бар
Тіршіліктің тауқімет – елегінде.
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
- Тлеуғабыл Шырайлым
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі