I — Магнит
Мұз теңізден күнгейге,
Созыла біткен Оралым,
Қанат жайған деңгейде,
Неткен көркем орамың!..
Мұз теңізден күнгейге,
Созыла біткен Оралым,
Қанат жайған деңгейде,
Неткен көркем орамың!..
Космонавтың жанымдай
Жақсы көрем өңгесін...
Тонымның ішкі бауындай,
Менің де ұшты жерлесім!
Әр уақыт амандаса келіп кетіп,
Жүргенде сый-құрметін, үнемі өтіп,
Өмірің және елдігің өсуіне
Жылдан-жыл күшейеді сенім бекіп.
Партия!.. Қазақтың кең даласынан
Көтердің құнары мол талай тыңын.
Аналық мейіріммен, жаны ашыған,
Ұрықты сеуіп, күттің көрмей тыным.
Ертеде адамзаттық ұшқыр қиял,
Шындықты ертегі қып ойға сияр:
«Бар,— депті,— жерді ораған бір айдаһар,
Денесін түнде созып, күндіз жияр».
Күнді қуып біз шықтық Алматыдан,
«Ил-18» бейне бір оқ атылған.
Шалдырмай күн, түлкідей зымырады,
Дала, орман, таулардың қыратынан.
Прометей атаулының бәрінен
Глезосты күштірек деп білемін.
Зевс түгіл Гитлердің әлінен
Келмеді жеу, жалын атқан жүрегін.
Адам!
Сен тарихыңның өн бойында,
Атқардың таңқаларлық талай істі.
Тек қана, жалғыз арман жүрді ойыңда,
Москва!., тек өзіңнен қанаттанып,
Шыңдарға нелер биік ұшқан халық —
Қазақтан, саған тарту — таралғыға
Ән-күйді бір эшелон келдім алып!
Көңілім де, денем де жас деп жүріп,
Егде тартып қалыппын абайсызда:
Мысалы, — жас шағымда ызғар, мұзға
Ұйықтай қалсам оянғам бойым жылып.
Қозы менен құлынның бірі туса
Қуанатын басым-ай, бала шақта!..
Енді, міне, жетпейтін жел де, құс та,
«Ту-104» таңбалы міндім «атқа!»
Өтер айлар, өтер жылдар,
Өтер жүздеп, мыңдап ғасыр.
Көтерілер нелер тыңдар,
Ақтарылар нелер асыл.
Не нағашы, немесе емес жиен,
Сөйте тұра «басып ап болам йен,»,—
Деп барған отаршылды, жұдырықпен
Тұмсықтан соқты өлтіре Диен-Биен!..
Араксты жағалап біз келеміз,
Бергі беті біздікі, ар жағы Иран.
Екі жаға гранит, бейне көк мұз,
Кей тұс қорған сияқты, қолдан құйған.
Сары алтының себелеп сүйкімді күз,
Кең дала тұрған кезде тыныс ала,
Әнге шырқап келеді бір топ жас қыз,
Ортасында Мария Гурская.
Жерім, суым, тарихым, тағдырым бір,
Тату-тәтті тетелес ескен құрбым,—
Украина, құлдыққа көнбей сан жыл,
Азаттық биігіне құлаш ұрдың.
Сан ғасыр тұтасқан бір ел бола алмай,
Меншікті жарқыраған туын тікпей,
Көршілес күшті елдерге тең бола алмай
(Теңдікті тұра алмады алдан күтпей), —
Біз тіккен былтыр қолдан бір топ шыбық,
Биыл да көріктеніп жапырақ шығып,
Мінекей ағаш болды көлеңкелі,
Сүңгідей әрі тіп-тік, әрі шынық.
Радвилайте Варвара
Дейтін бір сұлу болыпты.
Зигманд Август таң қала
Ғашық боп оны торыпты.
Кей қалада, мысалы, Көкшетауда,
Тыныстауға, егер де, шықсаң тысқа:
Барар ең алаңдағы еккен бауға,
Ағашы әрі сирек, әрі қысқа.
Қырық тиындық бұл қызыл қарындаштың
Ұшы кезді сансыз мың жолдың астын.
Кей жерлерін мақұлдап, кейбір жерді,
Деп сызады «бұл тұста жаза бастың».
Қараңғыда жаңқаның жарығымен
Жазыпты-мыс Фирдоуси Әбулқасым,
Абайдың да,
Иісті жалынымен
-
- Архимед
- Оноре де Бальзак
- Александр Пушкин
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі