Қосақталып жүреді ар мен намыс
Қосақталып жүреді ар мен намыс,
Болмаған соң өзара аулы алыс.
Намыс жоқта ар жетім, ақ айран боп,
Ақтарылып жатары көпке таныс.
Қосақталып жүреді ар мен намыс,
Болмаған соң өзара аулы алыс.
Намыс жоқта ар жетім, ақ айран боп,
Ақтарылып жатары көпке таныс.
Құзырлылардың қылығы, пай-пай, сананы
Солдырып мынау өмірге үйді наланы
Өзі аспанда, жердегі сорды ұжмақ деп...
Мейірімсіздік басты байлыққа бөккен даланы.
Жаман жоқ әсте біреуге күнің түскеннен,
Зәредей зәрулік
Зауалдай зор бір күшке енген.
Сонда бүкіл өмірі тәуелді өткендердің күйін көр,
Кім кетсе де бұл өмірден.
Мынау дүние қараң қалмас.
Бұзық арам, мафия топ
Сонан соң да табар жалғас.
Жүрегім күйіп, езілді бауыр,
Жағдайын керіп ауылдың ауыр
Тыңдар құлақ жоқ биліктілерде,
Айтудан болды тіліміз жауыр.
Мінезім әсері емес жәй егестің
Деп көрші ілтипатқа сай емессің,
«Тексіз келін етерін күңге сәлем»
Түсінбейтін топасың мен емеспін.
Үрей деген япыр-ай, қандай өктем
Жарлығындай тәңірдің түскен көктен.
Ие болып бойындағы ерік-күшке
Қара есегі етеді-ау іске жеккен.
Қазақпын дейсің, шәгім бар десем, ауыр-ау...
Болса да ауыр, тіліміз жауыр тәңір-ау.
Өз тілін қор деп, жат тілді зор деп күн кешкен
Қалпыңды не деп ұқ дейсің маған бауыр-ау,
Жастардың жәйін ойласам, жаным жылайды,
Шіркеуден пана тауыпты, дейді ұнайды.
Қабылдап дінін уағыздап ұйып жүрген бар
Отандай ортақ етіп алыпты құдайды.
Ел-жерге ие телмеңдеп келген келімсек.
Қадірің кетіп, атандың қазақ еріншек.
Үлгісін ескі жат елдің жаңа деп киіп..,
Арамы іске әккі қуларды керім деп.
Ұйымдасып, ұғысқалы, ұлт болғалы жарандар,
Көпті бастап ұран тастап, ұйтқы болған адам бар,
Әлмисақтан ел аузында, бұдан халық, хабардар,
Солай бастау алған мынау жер үстінде ғалам бар
Заманында нарықтың
Ар, абырой — бәрі пұл.
Пұлы болса қалтада,
Татымсызға да адам құл.
Сонша армандап, қол жетіп,
Болған кезде егемен,
Ұлттық намыс өзгенің
Намысынан неге кем?
Ағылшын жоқ Алматыда,
Ағылшынша жарнама,
Ана тілінді ауызға алма,
Орысша да сарнама.
Қиындықты уақытша деп санайды,
Бар менен жоқ қоғамы қайда тарайды.
Әйтеуір ол еңбек етеді біреуге,
Жұмыс берген шекесінен қарайды.
Бағышталған «саңырау» күштілерге,
Сөз қадірі құлдырап түсті жерге.
«Бас жармаса, тас жарған» қайран тілдің
Қалғаннан соң тағдыры мүскіндерге.
Күні туды қайсыбір алаяқтың,
Өсімінен қалады сені аяп кім?
Сауда заңы біріңді он есе ету
Ол пайдадан қалады жан аяп кім!
Бәрі қымбат, бәрі аспанға ұшып тұр,
Қара бақыр алтын боп ай құшып тұр.
Бүгінгі арзан ар-намысы адамның
Аяқ асты, қадір-құны түсіп тұр.
Жәйіп тұрған алақан бала көрдік,
Ата-ананың жүзінен нала кердік.
Құлақ естіп көрмеген қатыгездік,
Әуре-сарсаң дамыған сана көрдік.
Көрмегенді көрдік, пай көрмегенді,
Ер намысын езге ұқсап жерлегенді.
Қиындықты қоғамға өзі қосып,
Қылмыспенен күресіп ерлегенді.
Болмадым деп тойында өкіне алман,
Ондай тойдың бәрі де менен қалған.
Ілтипатын көргенмін ұлылардың,
Ағалардан аруақты алғыс алғам.
Бұл сиқырлы перденің бергі беті,
Арғы жағы ызғырық желдің еті.
Жас-кәріні қарыған уақыт аяз,
Күйреуікке таяу тұр жұттың шеті.
Әйелдердің мейрамы — Сегізінші март,
Шүленсымақ бұл күні бастықтар мәрт.
Қарттар үйі, ауылдар азалыдай,
Әкімдерге жақынның жүздері нарт.
Әділет пе тудыру сөз таласын,
Мойындамай оянған ел санасын.
«Кимешектер кітап оқып» білімнің
Бұлағынан қанды қазақ баласы.
«Жекешелеп, өзің көр өз күніңді»,
Киелі де жүйелі сөз бүгінгі.
«Баста ақыл ашынған» ауыр жолын
Таңдағандар тобына көз сүрінді.
Ұяласып ылғи қиқым-сиқыммен
Өш алмақсың мынау қиқы-сыйқыңмен.
Білуші ме ең, «хан артынан жұдырық»
Бір кездері Абайға да ит үрген.
Оқып, талдап есіп ек құлақ қанып,
Бүк-шігесін қалдырмай кіл ақтарып.
Нарық атын жамылып, желек киіп,
Капитализм алды орнап, тұрақталып.
Дүниенің бәрі шартты,
Бақ баянды болған емес.
Мансабыңды бұлдап сонша,
Адамды қорлап құрма егес.
Табалама, таңданба,
Аяғын шалыс басқанға
Топастарға да тақ тиіп,
Ұшады бөркі аспанға.
Қасарыспауға санама,
Қасқайып тұрған қайсарды.
Жалынғанды тәңірі
Өлімнен қашан қайтарды?
Ағайынмен аз сөзге келсең барлап,
Күнкөрістің қиынын төгеді зарлап.
Биліктілер бұларды қайыршы ғып
Әлі тумағанның жүр қамын қамдап.
Бір күнде ел таныған ерке нар қыз,
Әрине, бір қатармыз емес жалғыз.
Егіліп елдің қамын айтамыз деп,
Бұл күнде санатта жоқ, санда бармыз.
«Ақ туым!» десең мейлің, жағына біл,
Жайқалып өссін десең бағында гүл.
Өз тобыңа бір сіңіп алғаннан соң
Өз тобыңа боласың сен дағы піл.
Жол жатыр Мұхтар жазған, Абай салған,
Атойлап аңғарғанға тұрады алдан.
Үңіліп терең барлап түсе алмаған
Жүреді көкірегінде түйіп арман.
Өмір — күрес, ойды ұйытқан уағыз,
Дүниеде мәңгі жоғын ұғамыз.
Әсте бітпес мақсат қозғап көңілді,
Үмітке еріп сан майданға шығамыз.
Пәнда бар ма мұңы болмас көңілде,
Айналаң мұң, жан мұқалмас темір ме!
Жас қартайып, жаңа келіп, ескі өліп,
Күні ауыспас көлеңкеге өмір ме!
Жағынбадым, жалынбадым ешкімге,
Өзімді-өзім бағып сергек өстім де,
Талап, еңбек серік болды жасымнан,
Несібеме риза ғұмыр кештім де.
Бұл өмірде не қылық жоқ, не кінә,
Пысық болсаң, кінәлі тұрып, көпке ұна.
Қылмысыңның шығып жатып сирағы
Су жұқтырмай билік ал да, топ құра.
- Джон Максвелл
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
- Асқар Сүлейменов
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі