Аңырақай
Жалпақ далаң
жаншылып жат табанға,
қара бұлттай қалмақ-ит қаптағанда,
ардағыңды, арыңды,намысыңды
Алакөлге шақырғанда
Байтақ жатқан Алакөлдің аралайын қай ауылын,
бәрі менің бауырларым, бәрі менің аяулым.
"Немен келдің?" —
деп те менен жөн сұрасып жатады ел,
Бір басымның мұңы емес торығарым
Бір басымның мұңы емес торығарым,
елдің қамы еді ғой қорымағым,
жамау болсам деуші едім жыртығына
жөні мәлім жұртымның, соры қалың.
Ірі де емес еді елден денем
Ірі де емес еді елден денем,
жерім де жоқ кергіген, кердеңдеген,
қалайша қыр көрсетіп шыға келді
келімсек көкесіне сенген немең?!
Көтеріліп ұша да алмай көкке бір
Көтеріліп ұша да алмай көкке бір,
ертең деумен,
өртенбеумен өтті өмір,
айналамның бәрі ығысқан айбын да,
Итке де қалай ғана: "Үрме!" — дейсің
Итке де қалай ғана: "Үрме!" — дейсің,
жабасың кімнің аузын, бүрмелейсің,
көмейін тығындар ең,
"мығымдар" ең,
Барарың, бармасыңды қалта біліп
Барарың, бармасыңды қалта біліп,
жатқаны той да тарқап,
тарқап үміт,
қастандық —
Өзімді-өзім қорғадым
Өзімді-өзім қорғадым,
өзімді-өзім қолдадым,
ыстыққа да күйгенмін,
суыққа да тоңғамын.
Ауыр тиіп өмірдің өткелдері
Ауыр тиіп өмірдің өткелдері,
арғымағым арыды,
көп терледі,
жетпей қалып жүреді созған қолым
Көкірегіме тұтқиылда кеп кірген
Көкірегіме тұтқиылда кеп кірген,
қылыштасып қара құйын — көп мұңмен,
қуанышқа жету үшін бүгінгі
қаншама бір қан майданнан еттім мен.
Үндемейсің...
Жоққа бола тағы да ерегестік,
енді осылай ұлғая бере ме өштік?
Өлтірсеңші айтып-ақ, үкімімді
Кешегі келте мойын нән қарақшы
Кешегі келте мойын нән қарақшы,
сені де, қолдан келсе жалдамақшы,
жат жерде қайыр қылып,
қатарына ап,
Сен — тойып кекіретін едің
Сен — тойып кекіретін едің,
мен — тоңып секіретін едім.
Сен — алқына беретін едің.
мен — тартына көнетін едім.
Өлгендерді тарта берме көлденең
Өлгендерді тарта берме көлденең,
Өмір заңы ол — сен де өлесің, мен де өлем.
Марқұмдарды мақтай беріп не керек,
Тірлігінде түк бітіріп көрмеген.
Тіршілік тұнығынан қанып ішкім
Тіршілік тұнығынан қанып ішкім
Келді ме,
осы жолы алып-ұштым,
Жанымды барады өртеп, қарағым-ай,
Кенеттен ісіп-кеуіп бола қалған
Кенеттен ісіп-кеуіп бола қалған,
көңілім қалып-ақ тұр со балаңнан.
Тұратын басын шұлғып, "ләппайлап",
бірі еді жүгірмектің домаланған.
Түгі жоқ кете қойған ұпайының
Түгі жоқ кете қойған ұпайының,
бірі еді күні кеше сыпайының,
сызданып шыға келді,
аяқ асты
Айта алмайтын өзінің атын айқын
Айта алмайтын өзінің атын айқын
әлдекімді қолпаштап, апыр-ай, тым,
хан көтеріп алдым ба қайдағы бір
бозөкпені боғыма татымайтын?!
Қолданып (қолдан келер) біткен емін
Қолданып (қолдан келер) біткен емін
кісідей күңіренем деп күтпеп едім, —
қазақтың жалқы туар бір ақыны ек,
болмай тұр со қазаққа түк керегім!
Әнші құсым
Орнынан қозғалақтап ұраншы ұлыс,
бергеннен құлан иек қышаң шығыс,
түбінен тереземнің шыр-шыр етіп,
шырылдап оятып жүр бір әнші құс.
Теріс қарап түксиіскен, түнерген
Теріс қарап түксиіскен, түнерген,
Не жақсылық күтем дейсің бүл елден.
Еркіндікті алсақта ойып ортадан,
ескілікті аңсап қойып жүрем мен.
Жау шықты ма, біле алмадым, іргеден
Жау шықты ма, біле алмадым, іргеден,
біле алмадым, қайда барып күн көрем,
жан-жағымды қарманумен қарашы
келе жатқан сияқтанам түнде мен.
Арасында "үр-рит, үр-рит, үриттің"
Арасында "үр-рит, үр-рит, үриттің",
жауларымды жеңе алмадым... жымиттым.
Ағайынды ерте де алмай сөзіме,
тұмсығынан шерте алмай бір иттің.
Міңгірлеп жаңа ғана біткендей тіл
Міңгірлеп жаңа ғана біткендей тіл,
қайтерсің, біздің қолдан түк келмей тұр.
Таусылып амалымыз қала бердік,
кетті де заманыңыз тіптен бейпіл.
Мақпал қыз - Мақпал әнім-ай!
...Айналамыз қожыр-қожыр жақпар құз,
Алматыға қайтып келе жатқанбыз,
қалғып-мүлгіп отырғанда,
кенеттен
Барымның өзін бұлдауға
Барымның өзін бұлдауға
базарын қимай барлық түн,
айналып көмей құрғауға,
қалайы татып, қарлықты үн.
Саған айтам
Болды деп бала жастан жырға құмар,
жырдай ғып айтып отыр мұндағылар,
талай сөз тасқа басып шығарыпсың,
тәп-тәуір ұйқасы бар, ырғағы бар.
Ымырттағы диалог
— Бектұр-ау,
мына күн де бұзылайын деп тұр-ау,
— Бұзылайын деп тұр, білем, зәнталақ, —
деді Бекең,
Насыбай. Шал мен кемпір
Қисайып көне тулақ-елтіріге,
"— таршылық көрмейсің, деп, мен тіріде",—
қутыңдап қаршығадай қартың отыр
насыбай уқалатып кемпіріне.
Жүргенде бейғам ғана іздеп бақты
Жүргенде бейғам ғана іздеп бақты,
боқырау —
боз қыраулы күз кеп қапты.
Достан да, дұшпанынан да қалған көңіл
Жастықтан да, мастықтан да айықпай
Жастықтан да, мастықтан да айықпай,
мен де бүгін кетті дейсің байып қай,
қалт-құлт етіп келе жатқан жайым бар
Мұзды мұхит үстіндегі қайықтай.
Пікірлер
-
Ақымбеков Қайыржан
Мағыналары керемет сипаттайды -
поаоыш
Өте мағналы өлен -
Берикбол
Оте керекмет -
Айша
Ұнады
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
- Нарша Булгакбаев
Барлық авторлар
Ілмек бойынша іздеу
Мақал-мәтелдер
Қазақша есімдердің тізімі